افسردگی تقریبا یک مشکل روحی است که همه ما در دوره های مختلف زمانی با آن سر و کار داشته‌ایم، این بیماری انواع مختلفی مثل افسردگی صبحگاهی، افسردگی فصلی و .. دارد؛ یکی از انواع آن افسردگی بعد از زایمان است؛ یک خانم را تصور کنید که بعد از پروسه دشوار زایمان آنقدر خسته، بی حال و بی انرژی شده باشد که نه فقط به وضع ظاهری خودش بلکه نسبت به وضعیت نوزاد و فرزندش هم بی تفاوت است؛ چرا این اتفاق برای خانم ها می‌افتد؟ با مجله دلتا همراه باشید.
افسردگی بعد از زایمان چیست؟
بعد از دوره بارداری و دردسر های خاص خودش حالا نوبت به پروسه دشوار زایمان می‌رسد، بسیاری از مادران بعد از تحمل درد و رنج های این مرحله دچار حالت های روحی خاص و نوسانات در خلق و خو می‌شوند؛ شاید شایع ترین دلیل آن فشار روانی زایمان و به هم ریختگی هورمون ها باشد، این ناراحتی و کج خلقی های بعد از زایمان می‌تواند نشانه افسردگی پس از زایمان باشد.
افسردگی بعد از زایمان می‌تواند به طور معمول، از دو تا سه روز شروع شود و تا دو هفته ادامه پیدا کند. البته بعضی از خانم ها ممکن است به دلایل مختلفی دوره طولانی تری را با این بیماری درگیر باشند که البته در این مواقع بهتر است که خانم ها در درجه اول از یک روان درمان و بعد از آن از حمایت همسرشان برخوردار شوند تا این دوره را زودتر سپری کنند.
دوره افسردگی پس از زایمان
به طور کلی، می‌توان گفت که افسردگی پس از زایمان معمولا در ۴ تا ۶ هفته اول بعد از زایمان اتفاق می‌افتد البته بعید نیست که نشانه ها و نوسانات خلق و خویی خیلی زود از بین بروند؛ بدون تجویز داروی خاص! علائم افسردگی بعد از زایمان ممکن است در چند هفته اول پس از زایمان شروع شوند و گاهی اوقات هم ممکن است این علائم تا چند ماه پس از تولد نوزاد مشخص نباشند.
علت افسردگی بعد از زایمان
همانطور که گفتیم، افسردگی پس از زایمان به دلایل مختلفی در خانم ها اتفاق می‌افتد. بعضی از مادران بعد از زایمان به علت عدم آمادگی، بی خوابی، گریه های بی دلیل و مداوم یا به هم ریختگی هورمون ها و اندام‌شان دچار آشفتگی و کج خلقی های اخلاقی می‌شوند که البته این نشانه ها در مواردی ممکن است خطرناک باشد.
این حالت ها تا دو سه روز اول ممکن است طبیعی باشد؛ چون تولد نوزاد می‌تواند ترکیبی از احساسات قوی، هیجان و شادی به همراه ترس و اضطراب در مادر ایجاد کند؛ در این موارد نقش و کمک های همسر می‌تواند بسیار پر رنگ تر از قبل باشد.
از دلایل شایع ابتلا به این نوع افسردگی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- تغییرات فیزیکی و هورمونی
- تغییرات مربوط به غده تیروئید
- ژنتیک و سابقه ابتلا به افسردگی
- اختلال دو قطبی
- حوادث تلخ در بارداری و زایمان های قبلی
علائم افسردگی بعد از زایمان
این بیماری روحی هم مثل دیگر بیماری ها علائم و نشانه های خاص خودش را دارد که ممکن است از دو روز پس از تولد نوزاد شروع شود و تا دو هفته یا حتی بیشتر ادامه داشته باشد؛ بیایید تا با هم علائم افسردگی بعد از زایمان را بیشتر بررسی کنیم:
- نوسان های روحی
- اضطراب بی دلیل
- ناراحتی و کج خلقی
- تحریک پذیری فردی
- پرخاشگری و خشم غیر قابل کنترل
- احساس درماندگی و عجز
- گریه های بی دلیل و مداوم
- کاهش تمرکز
- مشکلات اشتها
- مشکل خواب
- احساس گناه و ناامیدی
- علاقه مندی به تنهایی
- عدم ارتباط با کودک
- افکار مربوط به مرگ و خودکشی
اگر این نشانه ها در مادر بیمار زیاد شوند، ممکن است سلامت مادر و کودک با هم به خطر بیفتد؛ پس بهترین گزینه کمک گرفتن از یک درمانگر ( روان درمان ) است؛ اگر دوره افسردگی پس از زایمان طولانی شود، ممکن است به یک اختلال جدی تر مثل افسردگی مزمن، اختلال دو قطبی و توهم تبدیل شود.
به طور کلی، بررسی ها نشان داده است که ۳۸ درصد زنان مبتلا به افسردگی بعد از زایمان علائم مزمن و طولانی مدت را تجربه می‌کنند. البته ۵۰ درصد از زنانی که مراقبت های پزشکی مناسبی دریافت کرده اند هم پس از یک سال بهبود یافته‌اند.
درمان افسردگی بعد از زایمان
همه چیز بستگی به نوع و میزان پیشرفت بیماری مادر دارد، اگر میزان افسردگی خفیف باشد، تغذیه و ورزش می‌تواند بهترین گزینه های درمانی باشند؛ در غیر این صورت، مشاوره های روان درمانی یا مصرف دارو های ضد افسردگی بسیار کمک کننده است.
ورزش یوگا و تنظیم ساعت خواب
وقتی روح و روان مادر به هم می‌ریزد، حتی انجام یک حرکت ورزشی و یوگای ساده هم می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. می‌توانید این حرکت های ورزشی را به صورت دسته‌جمعی انجام دهید تا به این ترتیب زمان بیشتری را در کنار دوستان خود بگذرانید. همچنین مدیتیشن می‌تواند سطح هورمون های استرس را در مادران باردار یا شیرده کم کند. بهتر است در کنار ورزش و تغذیه به میزان و ساعت خواب تان هم توجه کافی داشته باشید.
طب سنتی و گیاه پنج انگشت
همانطور که گفتیم، یکی از دلایل ابتلای خانم ها به این نوع افسردگی، تغییرات و به هم ریختگی هورمون ها است. گیاه پنج انگشت Vitex به تحریک تولید پروژسترون در بدن خانم ها کمک و چرخه هورمونی را متعادل می‌کند؛ اگر داروی ضد افسردگی یا مکمل خاصی مصرف می‌کنید، باید مراقب تداخل دارویی باشید.
مکمل های دارویی یا قرص های ضد افسردگی
مکمل های غذایی و دارویی مثل ویتامین d، کلسیم، منیزیم و اسید فولیک هم می‌تواند افسردگی پس از زایمان را در خانم ها کنترل کند؛ اگر میزان افسردگی مادر شدید باشد، بهتر است با تأیید و تجویز پزشک قرص های ضد افسردگی مصرف شود.
روغن ماهی
مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که اسید های چرب امگا ۳ با افسردگی و هورمون های ناشی از آن در ارتباط هستند. روغن ماهی غنی از اسید های چرب امگا ۳ است و می‌تواند فعالیت عصبی را کنترل کند؛ در نتیجه باعث کاهش استرس اکسیداتیو و تغییرات خلق و خو شود.
زردچوبه
زردچوبه یک ادویه ضد التهاب است که با آنتی اکسیدان های فراوانش می‌تواند افسردگی بعد از زایمان را کنترل و درمان کند؛ بد نیست که برای شروع معجون شیر و زردچوبه را امتحان کنید.
عنصر فعال این ادویه، کورکومین است که به سبب خواص ضد التهابی آن شناخته شده است؛ بنابراین می‌تواند تمام بی قراری های ناشی از افسردگی و هیجانات مربوط به خلق و خو را درمان کند.
ماست
ماست یک ماده لبنی شادی آور است؛ در این مورد ممکن است حتی بهتر از زعفران هم عمل کند. شاید برای‌تان جالب باشد بدانید که بیش از ۵۰٪ از عملکرد سیستم ایمنی بدن در روده ها اتفاق می‌افتد. این مسئله می‌تواند در سراسر بدن، از جمله میزان خلق و خوی و هورمون ها تأثیر مستقیم بگذارد.
بنابراین، ماست باید به رژیم غذایی شما اضافه تا به این طریق، تعادل میزان باکتری در روده ها تنظیم شود؛ بنابراین، پیروی کردن از یک رژیم غذایی سالم به طور ناخودآگاه افسردگی شما را درمان خواهد کرد؛ نگران نباشید، ما اینجا هستیم تا به شما مادران عزیز کمک کنیم.
