افزایش خلاقیت و تفکر خلاقانه به افراد در تمام جایگاه‌ها کمک می‌کند تا بهترین نسخه از خود را به نمایش بگذارند. فرد خلاق در پیرامون خود تفاوتی چشمگیر ایجاد می‌کند. نیروی محرکه دنیا توسط افراد خلاق به پیش می‌رود و در پس همه اختراعات و ابداعاتی که به بشر در راستای زندگی بهتر کمک می‌کنند، رد پای خلاقیت و افراد خلاق به چشم می‌خورد. با ما در دلتامگ همراه باشید تا تمرین‌هایی برای افزایش خلاقیت بیاموزیم.
تعریف خلاقیت و نوآوری
خلاقیت توانایی تولید ایده‌ها، راه‌حل‌ها و افکار اصیل و ارزشمند است؛ فرآیند به وجود آوردن چیزی جدید یا تنظیم مجدد عناصر موجود به روشی بدیع و معنادار. خلاقیت به زمینه‌های هنری محدود نمی‌شود، بلکه در حوزه‌های مهمی همچون حل مسئله، نوآوری، کارآفرینی، علم و فناوری نیز نقشی اساسی دارد.
خلاقیت شامل تفکر خارج از چارچوب، به چالش کشیدن خرد جمعی و به رسمیت شناختن کنجکاوی و کاوش‌گری است. روندی که رهایی از الگوهای معمول تفکر و مواجهه با مسائل و مشکلات از زوایای جدید است. خلاقیت مستلزم توانایی پیوند مفاهیم به ظاهر نامرتبط، پذیرش ابهام و عدم اطمینان و ریسک‌پذیری در پیگیری ایده‌های غیر متعارف است.
افزایش خلاقیت متکی به استعداد ذاتی یا الهام نیست، بلکه از طریق تمرین، قرار گرفتن در معرض دیدگاه‌های مختلف و پرورش عادات و طرز فکرهای خاص و انجام تمارینی مشخص ممکن است. ترکیبی از تفکر واگرا (ایجاد ایده‌های متعدد) و تفکر همگرا (انتخاب و پالایش بهترین ایده‌ها) بهترین راه برای پرورش خلاقیت است. خلاقیت منجر به نوآوری، رشد شخصی و تولید راه‌حل‌هایی می‌شود که برای پیشرفت افراد، سازمان‌ها و کل جامعه ضروری خواهد بود.
چند تمرین ساده برای افزایش خلاقیت
با انجام تمارینی ساده می‌توان خلاقیت را افزایش داد. این تمارین به شما کمک می‌کنند تا از کارهای روزمره خود عادت‌زدایی کنید و بتوانید همه چیز را از زاویه‌ای جدید نگاه کنید. برخی از این تمارین ممکن است به نظر ساده یا حتی کودکانه بیایند اما توجه داشته باشید که برای تقویت خلاقیت بهتر است به کودک درون خود اجازه دهید دنیا را از ابتدا کشف کند.
تفکر واگرا روش تفکر افراد خلاق
تفکر واگرا نوعی تفکر است که شامل ایجاد ایده‌ها، احتمالات یا راه حل‌های متعدد برای یک مشکل است. این شیوه تفکر با توانایی تفکر خارج از چارچوب، کشف دیدگاه‌های مختلف و ارائه ایده‌های غیر متعارف شناخته می‌شود. بر خلاف تفکر همگرا که بر یافتن یک پاسخ صحیح متمرکز است، تفکر واگرا انعطاف‌پذیری، سیالیت و نوسازی اندیشه را تشویق می‌کند.
در تفکر واگرا، هدف کشف جهات مختلف، جدا شدن از الگوهای مرسوم و در نظر گرفتن طیف وسیعی از احتمالات است. این نوع تفکر اغلب با خلاقیت همراه است، زیرا به افراد اجازه می‌دهد از زوایای مختلف به مشکلات یا چالش‌هانزدیک شوند و راه حل‌های منحصر به فردی ارائه دهند.
چندین تکنیک و تمرین وجود دارد که می‌تواند به تقویت تفکر واگرا کمک کند، مانند نوشتن صبحگاهی، طوفان فکری، نقشه ذهنی، تداعی آزاد، تداعی کلمات تصادفی و بازی ایفای نقش‌های مختلف. این روش‌ها به تولید هر چه بیشتر ایده‌ها، به تعویق انداختن قضاوت و پذیرش فرآیند تفکر غیرخطی کمک می‌کنند.
نوشتن صبحگاهی
صبح هنگام بیدار شدن قبل از انجام هر فعالیت دیگری، با خودتان قرار بگذارید که ۱۰ دقیقه بدون هیچ محدودیت و موضوع خاصی شروع به نوشتن کنید. هرچه به ذهن شما وارد می‌شود را بیدرنگ روی کاغذ بیاورید، حتی می‌توانید خط‌خطی کنید یا نقاشی‌‌های کودکانه ساده بکشید اما دقت داشته باشید که عهد رزانه ۱۰ دقیقه با کاغذ و قلم را فراموش نکنید.
می‌توانید یک موضوع مشخص را انتخاب کنید و به مدت ۱۰ دقیقه تمام ایده‌هایی را که درباره آن موضوع به ذهنتان می‌آیند را یادداشت کنید. در این تمرین ایده‌های خوب یا بد نباید مورد قضاوت قرار گیرند. افزایش خلاقیت از طریق ارزش‌گذاری اتفاق نمی‌افتد. هر چه بیشتر بنویسید برای پرورش خلاقیت شما بهتر است.
تغییر محیط
تغییر محیط نقش مهمی در افزایش خلاقیت ایفا می‌کند. اگر در فضایی بسته کار می‌کنید، برای تحریک خلاقیت خود به فضایی باز یا یک مکان جدید برای کار و تمرین بروید. تغییر محیط ذهن شما را تحریک گرده و ایده‌های جدیدی به ذهن شما می‌آورد. بازدید از موزه‌ها، گالری‌های هنری، باغ‌ها و مکان‌هایی که شما را با زیبایی مواجه می‌کنند و منبع الهام شما می‌شوند نیز در افزایش خلاقیت شما بسیار اثرگذار خواهد بود.
تحقیق و مطالعه در حوزه‌های جدید
خواندن کتاب‌ها، مقالات و منابع مرتبط با حوزه‌هایی که به آن‌ها علاقه دارید، ایده‌های خلاقانه‌ای در ذهن شما به وجود می‌آورد. همچنین می‌توانید از روش‌هایی تصادفی مانند طوفان مغزی و نقشه ذهن استفاده کنید و علاوه بر افزایش خلاقیت با روش‌های حل مسأله نیز آشنا شوید.
کمک گرفتن از موسیقی
نواختن ساز یا گوش دادن به موسیقی، امکان خلق ایده‌های خلاقانه و استفاده از هماهنگی بین ذهن و بدن را فراهم می‌کند. گوش دادن به انواع جدیدی از موسیقی که با آن‌ها نا‌آشنا هستید نیز می‌تواند در تقویت خلاقیت شما نقشی مهم داشته باشد. با نواختن ساز نیز شما بخش‌هایی از مغز خود را به چالش می‌کشید که تمرین دادن این بخش‌ها مثل تمارین ورزشی برای جسم باعث عضله‌سازی ذهن شما می‌شود.
تمرین تغییر دیدگاه
برای افزایش خلاقیت موضوعی چالش برانگیز را که در اطراف شما بحث زیادی ایجاد کرده است در ذهن خود انتخاب کنید یا روی کاغذ بنویسید و سعی کنید از زاویه دید موافقان و مخالفان به موضوع نگاه کنید. برای هر دو طرف این بحث به یکسان حق قائل شوید و سعی کنید آن‌ها را قضاوت نکنید، حتی اگر اخلاقیات رایجی را به چالش می‌کشند. با این تمرین در درازمدت به هدف خود در افزایش خلاقیت بسیار نزدیک خواهید شد.
خواندن رمان و داستان
برای افزایش خلاقیت مطالعه مداوم داستان و رمان ضروری‌تر از هر روش دیگری است. با خواندن داستان کوتاه و رمان با داستان ها همراه شده و از زاویه دید شخصیت‌ها به قضایا می‌نگرید. در دراز مدت و پس از مطالعه داستان های بسیار شما از زاویه تمام شخصیت‌های داستان‌ها به دنیا می‌نگرید و آدم‌ها و اتفاقات را قضاوت نمی‌کنید و هر ماجرایی می‌تواند منبع الهامی برای پرورش خلاقیت ذهن شما باشد. قصه‌ها و داستان‌ها دری به روی دنیایی بی قضاوت و سرشار از خلاقیت برای شما باز می‌کنند.
تمرین‌های بدنی
افزایش خلاقیت از طریق ورزش‌های مختلف از جمله پیاده‌روی، ایروبیک، یوگا، رقص، ژیمناستیک و … نیز ممکن است. این تمرینات بدنی به شما کمک می‌کنند تا به ذهن خود استراحت بدهید و تمرکز خود را افزایش دهید. وقتی سلامتی جسم و روان شما در حداقلی مطلوب قرار گیرد، ذهن شما شکوفا شده و شروع به تفکر خلاقانه می‌کند. روش‌های تغذیه مناسب و بهره‌مندی از تمام ویتامین‌های مورد نیاز بدن با مواد غذایی طبیعی به شما کمک می‌کنند تا با نزدیک شدن به محدوده سلامتی زمینه پرورش خلاقیت ذهن خود را فراهم کنید.
تفاوت خلاقیت و نوآوری چیست
خلاقیت و نوآوری مفاهیم مرتبط هستند اما تفاوت‌های مشخصی دارند. خلاقیت به توانایی تولید ایده‌ها، مفاهیم یا راه‌حل‌های بدیع اشاره دارد که شامل تفکر خارج از چارچوب، ایجاد ارتباطات منحصر به فرد و ارائه ایده‌های بدیع و ارزشمند است. اما نوآوری عبارت است از اجرا یا به کارگیری ایده‌های خلاقانه برای به دست آوردن نتیجه ملموس یا عملی.
افزایش خلاقیت اغلب با تخیل، بیان هنری و تفکر غیر متعارف همراه است و نوآوری عبارت است از اجرا یا به کارگیری ایده‌های خلاقانه برای به دست آوردن نتیجه ملموس یا عملی.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه، خلاقیت منبعی برای تولید ایده‌های جدید و ارزشمند است. پیشرفت علم و تکنولوژی و هنر و دستیابی بشر به امکاناتی در راستای آسایش بیشتر و سلامتی و کیفیت زندگی بالاتر و افزایش شناخت او به جهان پیرامون همه و همه حاصل اندیشه و کار انسان‌هایی است که با افزایش خلاقیت خود به بهترین نحو توانسته‌اند مرزهای حقیقت موجود را برای هم‌نوعان خود جابجا کنند و رد پایی مهم از خود در جهان بر جای بگذارند.
پیشنهاد مطالعه: نظم اداری با ۲ روش کاربردی را مطالعه کنید.
