آیین گل غلتان، پیوند عطر نوزاد با گل محمدی

آیین گل غلتان نوزاد یکی از رسوم سنتی و دیرینه در مناطق مختلف شهرستان دامغان به ویژه شهر امیریه است. خواستگاه این آیین مربوط به دامغان‌‌ می‌شود، ولی امروزه این رسم در شهرهای دیگری چون کاشان، خراسان و گناباد نیز دیده‌‌ می‌شود. در آیین گل غلتان، نوزاد را در نخستین بهار از زندگی‌اش در گلبرگ‌های گل محمدی قرار می‌دهند. با مجله دلتا همراه باشید.

اجرای مراسم گل غلتان

اگر تولد نوزاد با فصل بهار و زمان رویش گل‌های محمدی مصادف گردد، برخی از زنان فامیل برای چیدن گل به میان باغ‌ها و مزارع می‌روند. سپس با ذکر صلوات و خواندن ابیاتی به شرح زیر اقدام به جمع‌آوری گل مورد نیاز برای اجرای مراسم گل غلتان نوزاد می‌کنند. این مراسم برای کودکانی که در بهار متولد نشده باشند در اولین فصل بهار گرفته‌‌ می‌شود.

مراحل اجرای آیین گل غلتان

پس از چیدن گل‌ها در ساعات آغازین روز، آن‌ها را به خانه می‌آورند و پرپر می‌کنند. زنان قبل از شروع مراسم، برگ‌های گل را به دقت از حشرات ریز گل‌بازکن (حشراتی که باعث شکفته شدن غنچه‌ها می‌شوند) پاک می‌کنند. عمر گل محمدی ۱۵ روز است؛ به همین خاطر، باید تا قبل از پایان این زمان چیده شود.

اجرای مراسم

برای اجرای مراسم باید حداقل ۱۰ روز از تولد نوزاد گذشته باشد. در دهمین روز از تولد با غسل دادن نوزاد مراسم را آغاز‌‌ می‌کنند. آن‌ها ابتدا نوزاد را به حمام می‌برند و بدنش را شست‌وشو می‌دهند. پس از خارج کردن نوزاد از حمام، او را در میان پارچه‌ای سفید رنگ که گل‌های پرپر شده محمدی در میان آن ریخته شده قرار می‌دهند و می‌غلتانند.

این کار اغلب توسط مادر، خاله، عمه یا مادربزرگ او انجام می‌شود. معمولا خانم‌های همسایه نیز به این مراسم دعوت می‌شوند. مرسوم است که چهار زن هر یک گوشه‌ای از پارچه حاوی گل را گرفته و با نهادن نوزاد در میان گلبرگ‌ها وی را می‌غلتانند. برای دیدن مطالب بیشتر درباره ایران در این روستا میان ابرها قدم بردارید را بخوانید.

پذیرایی

البته مراسم همین جا به اتمام نمی‌رسد. اعضای خانواده و دوستان در کنار هم چند ساعتی را به شادی‌‌ می‌گذرانند. از مهمانان به صرف چای و شیرینی نیز پذیرایی‌‌ می‌شود. مراسم غالبا با سازهای سنتی همراه است و نوای موسیقی محلی شنیده‌‌ می‌شود.

آیین گل غلتان نوزاد رنگ و بویی معنوی نیز به خود گرفته است. در زمان غلتاندن نوزاد همراه با ذکر نام پنج تن، ختم صلوات انجام می‌گیرد. زمان این مراسم از هنگام تولد تا یک سالگی نوزاد است. این مراسم را از برخی جهات‌‌ می‌توان شبیه به مراسم تعمید دانست.

پیشنهاد مطالعه: برای دیدن مطالب بیشتر از گردشگری عمارت دیدنی وزیر جنگ در دل منیریه تهران را بخوانید.