در قانون مدنی ایران ازدواج در دو شکل دائم یا موقت محقق می‌شود. ازدواج دائم آن است که برای آن مدت تعیین نشده باشد اما ازدواج موقت که نام‌های دیگر آن صیغه، متعه، نکاح منقطع است ازدواجی است که در آن ذکر مدت شده است. در ازدواج موقت بنا بر توافق زوجین، مدت آن متغیر است و کم و زیاد می‌شود. ازدواج موقت و دائم آثار نسبتا مشابهی دارند اما در برخی آثار و قواعد با هم اختلاف دارند. یکی از این اختلاف‌ها در بحث ارث است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نرسیدن ارث به زن در این ازدواج می‌پردازیم.
ارث بردن زن در مدت صیغه
در ماده ۸۶۴ قانون مدنی آمده است: از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد. علاوه بر ماده مذکور، ماده ۹۴۰ نیز در رابطه با ارث بردن زوجین است و در آن نیز عبارت عقد دائم ذکر شده است یعنی زوجین باید در عقد دائم یکدیگر باشند تا بتوانند از دیگری ارث ببرند. در این ماده گفته شده که اگر زوجین ممنوعیتی برای ارث بردن نداشته باشند از همدیگر ارث می‌برند.
اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا این ماده در مورد ارث در عقد موقت نیز صدق می‌کند؟
اگر ما مفهوم مخالف این ماده را نیز به‌دست آوریم متوجه این موضوع می‌شویم که زن در عقد موقت نمی‌تواند سهم‌الارث داشته باشد. ارث در عقد موقت شامل زن نمی‌شود، همان‌طور که از گرفتن نفقه محروم است و فقط می‌تواند مهریه مشخص شده در قرارداد عقد موقتش را اخذ کند.
با این وجود، مرد می‌تواند در وصیتش، مالی را برای زن قرار دهد. مانعی برای این اقدام وجود ندارد. ولیکن همان‌طور که می‌دانیم و در قانون مدنی آمده است، تا ثلث (یک‌سوم) مال می‌تواند وصیت شود و تا آن مقدار نافذ و درست است. اگر مرد بیشتر از آن را وصیت کرده باشد غیرنافذ است. در این شرایط ورثه باید آن را تنفیذ کنند و این با ارث در عقد موقت متفاوت است.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی بیشتر با دیگر نکات حقوقی در این موضوع، مجازات فریب دادن زن در ازدواج موقت چیست؟ را مطالعه کنید.
