حضانت فرزند بعد از فوت پدر و مادر

یکی از موضوعات مهم در خصوص تربیت و نگهداری از فرزند، مساله حضانت فرزندان است. این موضوع بیشتر در موقعیتی که یکی از والدین یا هر دو آنها فوت کرده باشند و یا از هم جدا شده باشند، اهمیت پیدا می‎کند. به همین دلیل در قانون ایران به امر حضانت فرزندان بعد از طلاق و حضانت فرزندان بعد از فوت والدین توجه ویژه‌ای شده و مقررات مربوط به آن در نظر گرفته شده است. در مجله دلتا به حضانت فرزند بعد از فوت پدر و مادر می‎پردازیم.

حضانت فرزندان بعد از فوت پدر

بر اساس ماده ۱۱۷۱ قانون مدنی، در صورت فوت یکی از والدین، حضانت طفل با آن که زنده است خواهد بود. هرچند متوفی، پدر طفل بوده و برای او قیم معین کرده باشد. بر اساس این ماده، در صورتی که حضانت کودک با پدر باشد و پدر فوت کند، در صورتی که مادر کودک زنده باشد، حضانت طفل بر عهده مادر خواهد بود، نه هیچ‎ کس دیگر. حتی در صورتی که پدر قیم تعیین کرده باشد یا در موردی هم که بعد از فوت پدر، ولایت با جدپدری باشد، باز هم حضانت کودک با مادر خواهد بود. بنابراین، در صورتی‎که پدر کودک فوت کرده باشد، پدربزرگ کودک یا قیمی که از طرف پدر تعیین شده، صلاحیت بر عهده گرفتن حضانت کودک را نخواهند داشت، بلکه حضانت بر عهده مادر است.

البته این موضوع یک استثنا دارد و آن هم این است که اگر مادر از صلاحیت اخلاقی لازم برای بر عهده گرفتن حضانت برخوردار نباشد، دادگاه به تقاضای نزدیکان طفل، قیم طفل یا تقاضای رئیس حوزه قضایی، در خصوص حضانت طفل، تصمیم لازم را می‎گیرد و ممکن است حضانت را از مادر سلب کند.

حضانت فرزند بعد از فوت پدر و مادر

بر اساس مقررات قانونی، در صورت فوت پدر و مادر کودک، حضانت در درجه اول با جد پدری (پدربزرگ) است. یعنی پدربزرگ کودک، نسبت به بقیه افراد صلاحیت بیشتری دارد. اما در صورتی که پدربزرگ او در قید حیات نباشد، وصی این وظیفه را بر عهده دارد. توضیح اینکه هر یک از پدر یا جد پدری می‎توانند بعد از فوت دیگری، برای فرزندان خود وصی تعیین کنند تا بعد از فوتش در نگهداری و تربیت آن‎ها تلاش و اموال آن‎ها را نیز اداره کند. در صورتی هم که وصی تعیین نشده باشد، حضانت با قیمی است که خود دادگاه او را منصوب می‎کند که برای تعیین قیم، نزدیکان کودک بر دیگران مقدم هستند.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با شرایط بخشیدن مهریه در قبال حضانت “بخشیدن مهریه در قبال حضانت فرزند” را مطالعه کنید.