کنترل خشم در رابطه چگونه اتفاق میافتد؟ صحبت از خشم که به میان میآید، همۀ ما را به یاد رفتارهایی میاندازد که در برخی زمانها بهواسطه بروز خشم، مرتکب آن شدهایم. خشم، آفتی است که اگر کنترل و مهار نشود، میتواند به یک انفجار بزرگ و ترسناک و ویران کردن روابط و عواطف منجر شود؛ اما نگران نباشید! این حس، کاملا مهارشدنی و قابل کنترل است. در این مطلب از مجله اینترنتی دلتا به نکاتی طلایی برای کنترل این حس قدرتمند و ویرانگر اشاره کردهایم. با دلتا همراه باشید.
چند نکته کلیدی برای کنترل خشم در رابطه
کنترل خشم در رابطه، یکی از مهارتهای طلایی برای نجات از گرفتارشدن در چرخۀ معیوب کشمکشها، دلخوریها، آسیبها و در نهایت، شکست یک رابطه است. کافی است بتوانیم هنگام بروز این حس، کمی بر خود مسلط شویم و در لحظههای اول، واکنشی نشان ندهیم تا طوفان ابتدایی کمی آرام بگیرد و ذهن در حالت آرامش بیشتر، واکنش نشان دهد. رفتارهای مهم برای کنترل خشم در کوتاهترین زمان را بیاموزیم. در ادامه چند نکته مهم را بیان میکنیم:
به بهانه ایجاد آرامش، فضا را پرتنش و متشنج نکنید
گاهی هنگام بحث و خشم، برای کنترل خشم در رابطه، احساس میکنید که سکوتکردن و خارجشدن از محیط میتواند به آرامشدن فضا کمک کند. توجه داشته باشید که این واکنش، گاهی میتواند برعکس عمل کند و به فضا، التهاب بیشتری ببخشد. پس بهتر است برای کنترل خشم در رابطه، پیش از باقی گذاشتن شریکتان در احساسات متفاوت و بههمریختگی ذهنی، به او بگویید که نیاز به آرامش دارید و باید در حالت آرامتری با او حرف بزنید. این به فروکش کردن تنش بسیار کمک کند.
گاهی اتفاق میافتد که سکوت طرف مقابلتان را میبینید و دچار اضطراب میشوید و میخواهید به هر قیمتی این شرایط را عوض کنید؛ اما چون تمرکز ندارید، ممکن است مرتکب رفتارهای نامناسبی شوید. در نظر داشته باشید که در چنین زمانی، اصرار، تهدید، خشم، اضطراب و رفتارهای پرخاشگونه، تنها آتش ناراحتی و خشم طرف مقابلتان را شعلهورتر میسازد؛ پس آرام و متین رفتار کنید و کنترل خشم در رابطه را بهخاطر بیاورید. در این لحظه فقط کافی است به شریک زندگیتان بگویید که آمادۀ شنیدن هر صحبتی هستید و به او مجال بدهید.
بر مدیریت خود تمرکز کنید نه شریک زندگیتان
یادمان باشد ما نمیتوانیم احساسات، اندیشهها و رفتار افراد را کنترل کنیم؛ اما بیشک میتوانیم برای کنترل خشم در رابطه، رفتار خودمان را مدیریت کنیم. آرامبودن، بسیار موثرتر و کارآمدتر از این است که بکوشیم تا دیگری را آرام کنیم؛ بنابراین، بهجای اینکه جمله معروف «لطفا آرام باش» را بگویید، سعی کنید چند نفس عمیق بکشید و روی آرامش خودتان تمرکز کنید.
بهطور مشابه، اگر از شریک زندگی خود عصبانی هستید و میخواهید رفتاری را تغییر دهد، سعی نکنید او را کنترل کنید؛ چراکه به احتمال زیاد با واکنش منفی مواجه میشوید. تلاش کنید که در زمان خشم، افکار و احساساتتان را با او در میان بگذارید. در نظر داشته باشید که این عمل را تنها برای شنیدهشدن خود و کنترل خشمتان انجام دهید، نه برای سرزنش کردن او، چراکه پاسخ عکس خواهید دید! در نظر داشته باشید، اگر کلمات و رفتار شما، حس ترس را در مغز شریک شما روشن کند، بعید است که شنیده شوید. ناپختگی در رفتار، اغلب باعث تیرهوتار شدن روابط میشود.
نسبت به مثلت احساسی آگاه باشید
گاهی اوقات وقتی از شریک عاطفی خود خشمگین و ناراحتیم، بهترین راه برای کنترل خشم در رابطه و آرام شدنمان، درمیان گذاشتن مشکل با شخص سوم است. اصولا وقتی برای مدیریت استرس خود در مورد دیگری، از شخص سومی بهره میبریم، به آن «مثلث احساسی» میگویند. این روش، اشتباه نیست؛ اما توجه کنید که گاهی، این مثلث میتواند ما را از حل مشکل در رابطه اصلیمان دور نگه دارد و میتواند شریک زندگیمان را در یک انزوا رها کند، یا او را تدافعیتر سازد. اما کاملا حق دارید که با روانشناس یا مشاور خود برای یافتن بهترین راهحل، مشورت کنید؛ چراکه او فردی بیطرف است و به دنبال حل مشکل شماست، نه تایید یا تکذیب شما!
مسائل گذشته را نادیده بگیرید
به یک نکته بسیار مهم در خصوص کنترل خشم در رابطه توجه کنید! یک نکته مهم و قابل توجه این است که همیشه موضوعاتی وجود دارد که آتش خشم و اضطراب را در افراد شعلهور سازد و به کشمکش و بحث تبدیل شود؛ برای مثال، مسائلی مانند پول، سیاست، مذهب، جنسیت، فرزندپروری یا مسائل خانوادگی، میتوانند باعث ایجاد درگیریها شوند؛ بههمین دلیل، بهراحتی میتوان تصور کرد که داشتن عقاید متفاوت میتواند به خشم و کشمکش منجر شود؛ اما اغلب اوقات، چیزی که منجر به این درگیریها میشود، واکنشهای ناپخته ما در مقابله با موضاعات است تا نظرات واقعی ما! بهعبارتی، هنگام خشم، از مسائلی که در گذشته اتفاق افتاده یا از آن گذشتهاید، عبور کنید و هرگز با یادآوری اتفاقات، به آتش خشم، دامن نزنید.
خشم چطور به روابط آسیب میزند؟
خشم، احساس بسیار قدرتمندی است که وقتی نتواند با رفتاری بالغانه بیان شود، میتواند بسیار خطرناک باشد؛ بهخصوص در روابط عاطفی، خشم مهارنشده میتواند ویرانگر باشد؛ بههمین دلیل، کنترل خشم در رابطه بسیار مهم و سازنده است. روابط سالم بر مبنای ارتباطات سالم (مرزها، توافقها، احترام و حمایت متقابل) ساخته میشود و شکل میگیرد. هنگامی که خشم به شکل مهارنشده بروز کند، باعث از بینرفتن عناصر ارتباط سالم (مرزها، توافقها، احترام و حمایت متقابل) میشود. این اتفاق، باعث ایجاد حس ناامنی در دو طرف میشود و در طولانیمدت به احساسات آسیب میزند و چه بسا منجر به قطع کامل ارتباط شود؛ زیرا در این زمان، خشم، کنترل شرایط را در دست میگیرد و طغیان احساسات در طرفین به قضاوتهای اشتباه منجر میشود.
چه زمانی خشم به سوءاستفاده عاطفی تبدیل میشود؟
سوءاستفاده عاطفی شامل هر عملی است که به عمد، باعث خسارت یا آسیب؛ خواه فیزیکی، روانی یا عاطفی، به دیگری شود. اگرچه رفتارهای توهینآمیز و آسیبزننده میتوانند از منابع متفاوتی سرچشمه بگیرند و همیشه هم عمدی نیستند؛ بههیچ عنوان بخشیدنی و قابل توجیه نیستند و مجوزی برای طرفین صادر نمیکنند که رفتارهای صدمهزننده داشته باشند؛ بهعبارتی، وقتی یک طرف همیشه در مواقع بروز خشم، سکوت میکند یا مورد آسیب قرار میگیرد و واکنشی نشان نمیدهد و طرف دیگر از این شرایط بهره میبرد و راهکاری برای کنترل خشم خود پیدا نمیکند، از طرف مقابل خود سوءاستفاده میکند؛ پس کنترل خشم در روابط، وظیفه شریکان زندگی است.
چرخه خشم در رابطه
اگر شریکتان خشم خود را به شیوهای تهاجمی و مخرب نشان دهد؛ شما احساس ناامیدی و آزردگی میکنید. این رفتارها میتواند منجر به کاشت بذر خشم و اضطراب شود و طبیعی است که پاسخ شما نیز بازگشت این حمله به شخص مقابل است و این یعنی، گرفتارشدن در یک چرخۀ معیوب! سعی کنید به ابزاری برای خنثیسازی و کنترل خشم در رابطه مجهز شوید.
شکستن چرخه خشم در روابط
بیشک شکستن چرخۀ خشم در روابط، کار دشواری است؛ اما فقط کافی است یکی از دو طرف، مشکل را بپذیرد و یک قدم به عقب بردارد. در این زمان، با دید بهتر و ذهن آرامتری میتوان شرایط را بررسی کرد. هدف از این حرکت آگاهانه، تغییر مسیر چرخه سرزنش و کینه، به سمت استفاده از کلماتی بر پایه احترام و همدلی است؛ به عبارتی، تغییر مسیر به سمت آشتی و بخشش اتفاق میافتد. توجه کنید که کنترل خشم در رابطه معجزه میکند!
سخن آخر
خشم، احساسی بسیار قدرتمند و مخرب است که اگر نتوانیم آن را کنترل و مهار کنیم، میتواند منجر به پیامدهای ناگواری شود و یک رابطه را از هم بپاشد. در این مقاله از مجله دلتا، در خصوص کنترل خشم در رابطه، زیانها و راههای مقابله با آن حرف زدیم. امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد.
پیشنهاد مطالعه: برای دیدن مطالب بیشتر درباره کنترل خشم با این ۱۰ نکته خشم خود را کنترل کنید! را بخوانید.