با توجه به مواد مختلف قانون امور حسبی در مییابیم که وصیتنامه باید بهصورت کتبی نوشته شود. به شیوه وصیتنامه رسمی، وصیتنامه سری یا وصیتنامه خودنوشت تنظیم گردد. با این حال در مواردی ممکن است وصیت کردن توسط متوفی به شیوه لفظی و زبانی صورت گرفته باشد. به این وصیت، وصیت شفاهی یا وصیتنامه شفاهی گفته میشود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع اعتبار وصیتنامه شفاهی متوفی میپردازیم.
وصیت شفاهی یا لفظی چیست؟
یکی از انواع وصیت کردن که در عمل ممکن است به کرات مورد استفاده اشخاص قرار گیرد، وصیتی تحت عنوان «وصیت شفاهی» است. به آن وصیت کردن زبانی یا لفظی نیز گفته میشود.
به عنوان مثال پدر در جمع اعضای خانواده خود برای بعد از فوت خودش وصیتی کرده باشد. در آن وصیتنامه خانه، زمین یا ملکی از خود را به نفع یک یا چند نفر از فرزندانش وصیت میکند و در این خصوص وصیتنامهای نمینویسد.
اعتبار وصیتنامه
در قانون امور حسبی گاهی به علت شرایط خاصی که ممکن است اتفاق بیفتد، انجام وصیت بهصورت شفاهی پیشبینی شده است. بر اساس ماده ۲۸۳ قانون مذکور، در موارد فوقالعاده از قبیل جنگ یا خطر مرگ فوری و امراض مسری و مسافرت در دریا ممکن است وصیت به صورت شفاهی انجام شود. به این سبب که موصی نمیتواند به یکی از راههای مذکور در قانون (رسمی، سری و خودنوشت) وصیت کند.
دراینصورت، وصیتکننده یا موصی باید در حضور دو نفر گواه یا شاهد وصیت خود را بهصورت شفاهی اظهار دارد. یکی از آن دو گواه، اظهارات شفاهی یا وصیت وی را با تعیین روز و ماه و سال و محل وقوع وصیت مینویسد. در این شرایط موصی و گواه باید آن را امضا کنند.
علاوه بر این، امکان وصیت شفاهی در ماده ۲۸۴ و ۲۸۶ این قانون برای افراد نظامی نیز مورد پیشبینی قرار گرفته است. بر اساس آن، افراد و افسران نظامی و کسانی که در ارتش مشغول به کارند، میتوانند نزد یک نفر افسر یا همردیف او با حضور دو گواه وصیت خود را شفاهی اظهار کنند؛ اگر جنگ شده باشد یا مامور عملیات جنگی بوده یا در محلی زندانی یا محصور باشند که مراودهای با خارج نباشد.
بنابراین بر اساس قانون وصیت شفاهی فقط در دو حالتی که ذکر شده است معتبر خواهد بود.
اگر شرایط مذکور وجود نداشته باشد، افراد باید وصیت خود را طبق یکی از حالات پیشبینیشده در این قانون و به صورت کتبی تنظیم کنند.
به همین دلیل است که بر اساس ماده ۲۹۱ قانون امور حسبی هر وصیتی که به ترتیب مذکور در این قانون واقع نشده باشد، در مراجع رسمی مانند دادگاه قابل پذیرش نیست.
اعتبار وصیتنامه شفاهی در دادگاه
بر اساس قانون امور حسبی، وصیتنامه باید طبق احکام و قواعد قانونی نگارش شود. همچنین به صورت وصیت رسمی، وصیت سری و وصیت خود نوشت تنظیم شود. در غیراینصورت در مراجع رسمی معتبر نبوده و قابل پذیرش نیست.
البته به موجب ماده ۲۹۴ همین قانون، اگر اشخاص ذینفع در ارث متوفی، وصیت شفاهی یا لفظی متوفی را قبول و به صحیح بودن آن اقرار کرده باشند، وصیت شفاهی متوفی نیز صحیح و مورد قبول خواهد بود.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب شرایطی که خانمها در عقد ازدواج باید به آن توجه کنند را مطالعه کنید.
ناشناس
۲۴ آبان ۱۴۰۱ در ۱۱:۴۱ ق٫ظ
ناشناس
۲۳ آبان ۱۴۰۱ در ۶:۱۹ ب٫ظ
ناشناس
۱۴ مهر ۱۴۰۱ در ۱۲:۱۴ ب٫ظ
دشتی
۱۱ مهر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۶ ب٫ظ
درود بر سرکار خانم شیشه گر. سپاس از ارائه ی مطالب مفیدتان.🙏
مونا اصفهانی
۱۲ مهر ۱۴۰۱ در ۱۰:۲۴ ق٫ظ
ممنونیم از حضور ارزشمند شما دوست عزیز در مجله🌹🌹🌹
دشتی
۱۱ مهر ۱۴۰۱ در ۱۲:۲۳ ب٫ظ
با عرض سلام خدمت خانم شیشه گرتشکّراز مطالب بسیار مفیدتون.
مونا اصفهانی
۱۲ مهر ۱۴۰۱ در ۱۰:۲۴ ق٫ظ
ممنون از لطف شما🌹
ناشناس
۶ مهر ۱۴۰۱ در ۴:۰۴ ق٫ظ
فاطمه
۶ مهر ۱۴۰۱ در ۴:۰۳ ق٫ظ
سلام، من یک مشکله، حقوقی، دارم، ازهمین جایگاه، میتونم مطرح کنم مشکلم رو؟؟
ریحانه شیشه گر
۶ مهر ۱۴۰۱ در ۴:۳۷ ب٫ظ
بله بفرمایید سوال خود را مطرح کنید تا راهنماییتون کنیم.
ناشناس
۲۲ مهر ۱۴۰۱ در ۱۲:۳۹ ب٫ظ
ناشناس
۴ آبان ۱۴۰۱ در ۷:۲۰ ب٫ظ
فاطمه
۶ مهر ۱۴۰۱ در ۳:۵۸ ق٫ظ
سلام خیلی خوب، مطلب رو باز میکنید، وفکر کنم همگان متوجه شوند، ممنون از لطف ومرحمتتون، سرکار خانم
ریحانه شیشه گر
۶ مهر ۱۴۰۱ در ۴:۳۷ ب٫ظ
ممنون از شما که ما رو همراهی میکنید.
ناشناس
۲۹ شهریور ۱۴۰۱ در ۱:۴۸ ق٫ظ
ناشناس
۲۴ شهریور ۱۴۰۱ در ۷:۱۵ ق٫ظ
عالی
ناشناس
۲۳ شهریور ۱۴۰۱ در ۶:۳۲ ب٫ظ
ناشناس
۲۱ شهریور ۱۴۰۱ در ۱۰:۱۳ ب٫ظ
خیلی عالی است چون مردم آز عدم اطلاع از قوانین جاری در مملکت مرتکب خلاف میشود و برای دیگران دردسر ایجاد میکند اطلاع رسانی خوب است دستتون درد نکنه.
ریحانه شیشه گر
۲۲ شهریور ۱۴۰۱ در ۹:۱۴ ق٫ظ
ممنون از شما که مارو همراهی میکنید. هدف مجله دلتا نیز اطلاعرسانی به افراد جامعی و آگاهی دادن است.
ناشناس
۲۱ شهریور ۱۴۰۱ در ۲:۰۰ ق٫ظ
ناشناس
۲۰ شهریور ۱۴۰۱ در ۱۱:۴۱ ب٫ظ
ناشناس
۲۰ شهریور ۱۴۰۱ در ۹:۳۹ ب٫ظ