یکی از تکالیفی که به موجب عقد نکاح بر عهده زن قرار میگیرد، تمکین از شوهر است. تمکین یعنی اطاعت کردن از شوهر. تمکین از شوهر در معنای عام و خاص به کار میرود. تمکین عام یعنی اطاعت از شوهر در مسائل کلی زندگی مشترک؛ مثل سکونت در منزلی که شوهر انتخاب کرده و تمکین خاص هم ناظر بر روابط زناشویی زوجین است. حال اگر زن از شوهر خود تمکین نکند، مرتکب نشوز شده است. نشوز زن مترادف عدم تمکین است. به چنین زنی زن ناشزه هم گفته میشود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مهریه و نفقه زن ناشزه میپردازیم.
آثار نشوز زن (مهریه و نفقه زن ناشزه)
- زن دیگر مستحق دریافت نفقه نیست. در واقع چون شرط نفقه، تمکین از سوی زن است، زن ناشزه حق دریافت نفقه خود را از دست میدهد.
- کسب اجازه ازدواج مجدد مرد از دادگاه. بنابراین برای آنکه مرد بتواند زن دوم بگیرد بایستی به دادگاه رجوع و با اثبات عدم تمکین همسرش، از دادگاه اجازه ازدواج مجدد بگیرد.
- امکان طرح دعوی طلاق از سوی مرد. البته در کلیه موارد فوق اقدام شوهر بایستی مسبوق به سابقه اثبات عدم تمکین زن باشد. قاعدتا اول مرد دادخواست تمکین به دادگاه میدهد و اگر دادگاه زن را به تمکین محکوم نماید و عدم تمکین جایز نباشد و حکم قطعی شود، مرد میتواند از این حکم برای طرح دعاوی دیگر یعنی طلاق، کسب اجازه ازدواج مجدد سود جوید. چنانچه مرد بخواهد زنش را طلاق دهد بایستی مهریه او را بپردازد اما سایر حقوق مانند نفقه، نصف اموال مرد و غیره به زن تعلق نمیگیرد.
مهریه و نفقه زن ناشزه
همانگونه که گفتیم، مهریه به محض عقد نکاح به زن تعلق میگیرد. نشوز هم صفت زنی است که از همسر خود تمکین نمیکند اما سوالی که در این مطلب قصد پاسخ به آن را داریم آن است که حکم مهریه زن ناشزه چیست؟ آیا به زن ناشزه مهریه تعلق میگیرد؟ در پاسخ به این سوال، باید گفت که بر اساس ماده ۱۰۸۲، به محض عقد نکاح مهریه به مالکیت زن در میآید. بنابراین مرد مکلف به پرداخت آن به همسر خود میشود. لذا عدم تمکین از سوی زن و ناشزه شدن زن سبب نمیشود که وی حق مهریه خود را از دست بدهد. در واقع زن ناشزه همچنان حق مهریه دارد؛ منتها چون شرط نفقه، تمکین از سوی زن است، زن ناشزه حق نفقه خود را از دست میدهد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب در چه شرایطی به همسر موقت ارث میرسد؟ را مطالعه کنید.
ناشناس
۹ تیر ۱۴۰۱ در ۲:۳۲ ق٫ظ
ناشناس
۸ تیر ۱۴۰۱ در ۲:۰۵ ق٫ظ