کمبود ویتامین D3 باعث ایجاد مشکلات زیادی در بدن میشود. شما میتوانید این ویتامین را از مواد غذایی و نور خورشید دریافت کنید. ویتامین D3 با نام کلسیفرول هم شناخته میشود. این ویتامین برای سلامت عمومی بدن و درمان پوکی استخوان یک مکمل خوب بهشمار میرود. از خواص ویتامین D3 میتوان برای درمان بیماریهای کمکاری غدد پاراتیروئید و ثبات سطح ph خون هم استفاده کرد.
عوارض کمبود ویتامین D3
از گذشته تا کنون دانشمندان کمبود ویتامین D3 را با راشیتیسم (نرمی استخوان) که عموما کودکان را درگیر میکند، مرتبط دانستهاند. با اینکه بزرگسالانی که دچار کمبود این ویتامین هستند به راشیتیسم مبتلا نمیشوند، اما استخوانهای آنها نیز شروع به نرم شدن میکند که به آن پوکی استخوان میگویند.
افرادی که به بیماریهای گوارشی همچون سلیاک، بیماریهای کبدی یا بیماری کرون دچار هستند، اغلب از کمبود ویتامین D3 رنج میبرند. نور خورشید منبعی طبیعی برای جذب این ویتامین است و افرادی که بهندرت از خانه بیرون میروند، بهاحتمال زیاد دچار کمبود ویتامین D3 هستند.
هرچه پوست تیرهتری داشته باشید، برای جذب ویتامین D3 از خورشید به نور بیشتری نیاز دارید؛ چراکه ملانین موجود در بخشهای تیرهتر پوست، جذب این ویتامین را به تاخیر میاندازد. بعضی تحقیقات نشان میدهند که جذب نور خورشید، میزان جذب این ویتامین را تحتشعاع قرار میدهد.
بسیاری از کارشناسان توصیه میکنند که بین ساعات ۱۰ صبح تا ۳ بعد از ظهر از بدن خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. اما تحقیقات نشان میدهند که بدن در این ساعات ویتامین D3 را بهتر جذب میکند.
تفاوت بین ویتامین D2 و D3
دو نوع ویتامین D داریم؛ ویتامین D2 و D3. ویتامین D3 بهصورت طبیعی و هنگام قرار گرفتن در معرض خورشید، تولید میشود. اکثر متخصصان میگویند بهترین نوع مکمل ویتامین D، ویتامین D۳ است.
ویتامین D3 طبیعیتر و راحتتر جذب بدن میشود. از آنجا که بدن مانع ورود بیش از حد ویتامین D3 به جریان خون میشود، مصرف آن نسبت به ویتامین D2 از ایمنی بیشتری برخوردار است.
مواد غذایی حاوی ویتامین D
ماهیهای چرب مثل سالمون، ماهی کاد، ماهی خالمخالی و ماهی آبی بهترین منابع ویتامین D بهشمار میروند. مواد غذایی غنیشدهای مانند شیر و غلات صبحانه و همچنین زردهی تخم مرغ و قارچ خام حاوی ویتامین D هستند. مصرف ویتامین D نباید مختص یک روز خاص از هفته باشد. بلکه باید مواد خوراکی حاوی این ویتامین را در طول هفته در برنامه غذایی روزانهتان بگنجانید.
ویتامین D3 و آکنه
اختلاف نظرهایی درمورد تاثیر این ویتامین در درمان آکنه وجود دارد. عدهای باور دارند که کمبود نور خورشید میتواند باعث افزایش آکنه شود. آنها برای اثبات نظریهی خود به بدتر شدن جوشها درطول زمستان و بهبودشان درطول تابستان ارجاع میدهند.
با این حال هنوز هیچیک از بررسیهای علمی، تاثیر ویتامین D3 در درمان آکنه را اثبات نکردهاند. البته به نظر میرسد که استفاده از مکملهای حاوی ویتامین D یا استفاده از روغنهای حاوی این ویتامین، باعث کاهش اثرات جای جوشها میشود.
سطح ویتامین D3 و وزن
تحقیقات اخیر نشان میدهند افرادی که سطح ویتامین D بالاتری دارند، دارای اضافهوزن بیشتری هستند. از آنجا که ویتامین D دارای ترکیبات چربی است، تمایل دارد که در بافتهای چربی بدن ذخیره شود؛ پس هرچه چربی بیشتری داشته باشید، ویتامین D بیشتری ذخیره میکنید. اگر وزنتان پایین است، احتمالا از کمبود ویتامین D هم رنج میبرید؛ چراکه بافتهای چربی کمتری دارید.
نکات احتیاطی در مصرف ویتامین D3
اگر اگر برای درمان اسید صفرا از داروهایی مثل کلستیرامین، کلستیپول و کلسولام استفاده میکنید یا اگر برای کاهش وزن داروهایی را مثل ارلیستات مصرف میکنید، حتما پیش از مصرف ویتامین D3 با پزشک مشورت کنید تا بعدا دچار مشکلات جسمانی دیگری نشوید.
حاملگی و ویتامین D3
هنوز مشخص نیست که آیا ویتامین D3 به جنین آسیب میرساند یا نه. اگر باردار هستید یا در مرحلهی شیردهی بهسر میبرید، حتما پیش از مصرف این ویتامین با پزشک خود مشورت کنید. این ویتامین وارد شیر شما میشود، به همین دلیل برای مادران شیرده توصیه نمیشود.
عوارض جانبی مصرف ویتامین D3
بهطور کلی بیشتر عوارض جانبی مصرف ویتامین D3، نادر هستند. اما به هر حال دانستن آن لازم است. عوارض جانبی جدی مصرف این ویتامین عبارتند از واکنشهای آلرژیک همچون خارش پوست و قرمزی پوست، ورم صورت، گلو و زبان، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، تغییر در الگوی ضربان قلب، خشکی دهان، سردرد، حالت تهوع، ضعف و کمبود انرژی، خستگی، فعل و انفعالات مربوط به ویتامین D3.
بسیار مهم است که همیشه قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید. این موضوع شامل داروهای بدون نسخهای مثل مکمل های غذایی و ویتامینها نیز میشود. اگر این داروها را مصرف میکنید، بهتر است ویتامین D3 مصرف نکنید: زمپلار (Zemplar)، کلسیپوترین، دوکسرکالسیفرول، روغن معدنی و ارلیستات.
داروهای مذکور جلوی جذب ویتامین D و سایر ویتامینهای وابسته به چربی مثل ویتامین A، ویتامین E و ویتامین K را میگیرند.
علاوه بر این در مصرف این داروها هم احتیاط کنید: دیگوکسین، هیدروکسید آلومینیوم، کلرتالیدون، هیدروکلروتیازید، کلروتیازید، هیدروکسید منیزیم، منیزیم سیترات، فسفینیتوین.
میزان مصرف ویتامین D3
این ویتامین در دُزهای ۴۰۰ و ۱۰۰۰ در دسترس است. شما میتوانید از قرصهایی که ترکیبی از ویتامین D3 و کلسیم هستند، استفاده کنید. مصرف بیش از ۴۰۰۰ واحد درطول روز بدون اجازهی پزشک مجاز نیست. بهتر است ویتامین D را همراه با غذا مصرف کنید. البته اگر پزشکتان مصرف ویتامین را تجویز کرده است، حتما با او مشورت کنید.
اگر به پوکی استخوان مبتلا هستید و بیش از ۵۰ سال سن دارید، باید روزانه بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد از ویتامین D را بههمراه کلسیم مصرف کنید. اگر ویتامین D را بهخاطر کمکاری غدد پاراتیروئید مصرف میکنید، درمورد میزان مصرف آن با پزشک مشورت کنید. ممکن است پزشک برای درمان راشیتیسم کودکان، مصرف ۱۲,۰۰۰ تا ۵۰۰,۰۰۰ واحد (۰٫۳ تا ۱۲٫۵ میلیگرم در روز) از این ویتامین را توصیه کند.
دزهای ازدسترفتهی ویتامین D3
اگر مصرف یکی از دُزهای ویتامینتان را فراموش کردید، بلافاصله آن را مصرف نمایید. اگر نزدیک به وعدهی بعدی مصرف ویتامینتان هستید، دُز ازدسترفته را فراموش کنید. هرگز دو دُز را در یک وعده مصرف نکنید.
منبع: چطور
برای دیدن مطالب بیشتر دربارهی سلامت از مجله دلتا بازدید کنید.