تحریر ترکه به معنای تعیین مقدار ترکه (دارایی) و بدهی های متوفی است. زمانی که شخص فوت می‌کند، از وی ماترک مثبت (دارائی) و منفی (بدهی و دیون) باقی میماند، که ورثه یا نماینده قانونی وی، مالک آن ها به حساب می‌آید. به گزارش مجله دلتا در انحصار وراثت به موجب قانون، درخواست تحریر ترکه از وارثان یا نماینده قانونی متوفی یا وصی برای اداره اموال پذیرفته می‌شود.
تحریر ترکه چیست؟
تحریر ترکه فهرست کردن کلیه اموال و دیون متوفی در حضور وراث، نمایندگان قانونی آن ها، وصی و طلبکاران و سایر اشخاص ذینفع است. طبق قانون، دادگاه صالح (دادگاه آخرین محل اقامت متوفی ) برای این امر مدت یک تا سه ماه از تاریخ نشر آگهی در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار اعلام می‌کند که ورثه یا نمایندگان قانونی آن ها، طلبکاران و بدهکاران متوفی و اشخاص دیگری که ذینفع در ارث هستند در ساعت و روز معین در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند. شایان ذکر است که فقط وراث، نمایندگان قانونی آنان و وصی مجاز به دادخواست تحریر ترکه هستند و طلبکاران، موصی له (شخص ذینفع در وصیت ) و سایر اشخاص مجاز به این اقدام نیستند و صرفا می‌توانند برای جلوگیری از اتلاف یا انتقال غیر قانونی قبل از تحریر، دادخواست مهر و موم ترکه را ارائه کنند. در مدت تحریر ترکه هر نوع تصرف یا انتقال ارث ممنوع است مگر اینکه احتمال آسیب و اتلاف ترکه وجود داشته باشد.
قانون ارث و انتقال ترکه به وارثان
انتقال اموال به جای مانده امری لازم و واجب است. یعنی وقتی شخصی فوت می‌کند چه به صورت حقیقی یا یا به طور فرضی (فوت فرضی عموما در خصوص غائب مفقودالاثر اتفاق می‌افتد) انتقال ترکه صورت میگیرد. بر اساس قانون، در مواردی که وارثان از پذیرفتن ارث امتناع و یا بعضی از ورثه، ترکه را قبول کرده و بعضی رد کنند، وارثی که ترکه را قبول کرده اند اقدامات لازم برای اداره ترکه و اداء بدهی و حقوق و وصول مطالبات و غیره .. را انجام می‌دهد و وارثی که ترکه را رد کرده است حق هیچ گونه اعتراضی به عملیات ندارد. ولی اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از آن بماند سهم الارث وارثی که ترکه را رد کرده است به او داده خواهد شد.
کارشناسی تحریر ترکه
در مواردی که دادخواست تحریر ترکه ارائه می‌شود، دادگاه، کارشناسی را به منظور صورت برداری از کلیه اموال و دیون متوفی مأمور می‌کند. کارشناس ابتدا از کلیه اموال متوفی فهرست تهیه می‌کند. همچنین به این فهرست، طلب ها و بدهی های متوفی که به موجب آرای قطعی دادگاه و اسناد رسمی یا دفاتر و برگ های مربوط به متوفی یا اقرار بدهکاران و ورثه مشخص شده است اضافه می‌شود.
پس از تحقق این امر، صورت مجلسی به صورت زیر تهیه و نوشته می‌شود:
- نام و سمت متصدی تحریر ترکه
- نام و مشخصات کسانی که احضار شده و کسانی که حضور یافته اند.
- محلی که تحریر ترکه در آنجا صورت میگیرد.
- اظهارات اشخاص راجع به بدهی یا دارایی و ترکه متوفی
- نام و مشخصات کسی که اسناد و اموال به او داده می‌شود.
طبق قانون شوراهای حل اختلاف، تحریر ترکه ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی است. دادگاه عمومی حقوقی یا کیفری ۲ در آخرین محل اقامت متوفی، مرجع صالح برای تجدیدنظر در آرای قاضی شورای حل اختلاف است. در این مورد قانون امور حسبی مقرر می‌کند،« هرگاه در موقع تحریر ترکه اختلافاتی بین ورثه راجع به اداره ترکه به وجود آید، دادگاه سعی می‌کند که اختلاف آن ها را به طریق مسالمت آمیز برطرف کند و گرنه به درخواست یکی از ورثه، کسی را از ورثه یا غیر آن ها برای حفظ ترکه به طور موقت معین می‌کند.»
ناشناس
۲۷ فروردین ۱۴۰۰ در ۱۱:۲۳ ب٫ظ
میلاد
۲۵ آبان ۱۳۹۸ در ۱۲:۰۳ ب٫ظ
مفید و عالی