معاملات وکالتی ؛ نکات مهمی که باید بدانیم

به عقدی که به‌ موجب آن‌ شخصی، فرد دیگری را برای انجام امری وکیل و نماینده خود می‌کند وکالت گفته می‎شود. وکالت‌نامه‌ای که توسط خود شخص نوشته ‌شده فاقد اعتبار است. وکالت‌نامه باید توسط دفاتر اسناد رسمی معتبر یا سفارتخانه‌ها ثبت و ممهور به مهر برجسته باشد. به گزارش مجله دلتا ، امروزه به دلیل جلوگیری از اختلافاتی که بعدا ممکن است بین طرف‎های قرارداد روی دهد عقد وکالت به صورت کتبی منعقد می‌شود و یک نسخه از آن در اختیار موکل و نسخه‌ای دیگر در اختیار وکیل قرار می‌گیرد. در این نوشتار چگونگی انعقاد معاملات وکالتی را توضیح می‎دهیم و به نکاتی راجع به آن اشاره می‎کنیم. در ادمه همراه ما باشید.

معاملات وکالتی و وکالت بلاعزل

دسته‎ای از وکالت‎ها تحت عنوان وکالت کاری نامیده و به انواع گوناگونی تقسیم می‎شود. در این نوع از وکالت وکیل اختیار هرگونه تصرفات در مورد موضوع وکالت از سوی موکل را دارد که به او اختیار هر گونه نقل و انتقال اموال اعم از خرید و فروش به هر مبلغ و به هر شخص ولو به خود را می‎دهد که اصطلاحاً به آن وکالت مملک گفته می‎شود.

از جمله آن می‎توان به معاملاتی مانند زمین، مغازه و همچنین خودرو که خرید و فروش آنها در ابتدا در قالب تنظیم قراردادهای عادی و یا رسمی شکل می‎گیرد. دسته دوم شامل وکالت‎نامه‎ هایی است که ناظر بر فروش و نقل و انتقال اموال نمی‎شود. بنابراین اگر وکیل بر خلاف اختیارات، اقدام به انجام وکالت در آن مورد کند، در اصطلاح می‎توان گفت رعایت مصلحت موکل را نکرده است. این وکالت صرفا برای انجام تشریفات عقد صورت می‎گیرد. از جمله آن می‎توان به وکالت صدور سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی و پلیس راهور اشاره کرد، که با این وکالت در مراحل انتقال سند نیازی به حضور موکل در مراجع یاد شده نیست.

 این نوع وکالت چگونه باطل می‎شود؟

به چند روش این وکالت باطل می‎شود:

1. در دفاتر اسناد رسمی، در ضمن یک عقد لازم الاجراء باطل شود.
2. در صورت تمایل به اقدام به فسخ وکالت، باید از انعقاد وکالت بلاعزل خودداری شود و در صورتی که طرف‎های قرارداد تصمیم بگیرند که صرفاً موکل حق فسخ داشته باشد و نه وکیل لازم است که قرارداد به صورت بلاعزل تنظیم شود، مگر اینکه برای انجام مورد وکالت با توافق طرف‎های قرارداد، مدتی به طور مثال شش ماه یا یک سال مقرر شده باشد که با اتمام مدت، وکالت هم پایان می‌یابد.
3. یکی دیگر از روش‎ها اقاله یا تفاسخ نام دارد. که در این صورت با رضایت طرف‎ های قرارداد در هر زمان می‌توان به وکالت پایان داد.
4. در صورت فوت، یا بروز دیوانگی در هر یک از طرف‎های عقد، وکالت خود به خود از بین می‌رود و فسخ می‌شود. بنابراین حتی اگر وکالت بلاعزل باشد، در چنین شرایطی آثار آن از بین می‌رود. بنابراین اگر موکل که وکالت داده است، آلزایمر بگیرد، آثار وکالت از بین می‌رود. بنابراین توصیه می‌شود که فقط برای امور اداری از وکالت استفاده شود و اگر ملک یا خودرویی وکالتی خریداری می‎شود، هر چه زودتر به سند قطعی تبدیل شود.

هنگام معاملات وکالتی به چه نکاتی باید توجه شود؟

• در معاملات وکالتی ضرورت دارد قبل از انجام معامله اعتبار وکالتنامه از دفترخانه تنظیم کننده سند، کتباً استعلام شود.
• در تنظیم سند وکالت بلاعزل از آنجا که موکل حق اجرای مورد وکالت را از دست نداده و شخصاً  نیز قادر به اجرای آن خواهد بود، بنابراین  به طور صریح در وکالتنامه قید شود که موکل حق دخالت و اجرای آن را ازخود سلب و ساقط کرد.
• در انجام معاملات وکالتی مبایعه‎نامه وکالتنامه لازم و ملزوم هم هستند و هرگز بدون مبایعه‎نامه و صرفاً به اعتبار تنظیم وکالتنامه معامله‎ای انجام نشود.
• چنانچه معامله ازطریق تفویض وکالت انجام شود، وکالتنامه اولیه و اصلی که پایه و اساس معامله است، به دقت مطالعه تا مشخص شود وکیل دارای اختیارات کامل و بلاعزل باشد.
• در صورت انجام معامله با وکالت رسمی مانند املاک در رهن بانک‎ ها در کمترین زمان نسبت به انتقال رسمی ملک اقدام شود.