خواص سماق و ارزش غذایی آن

گیاه سماق کاربردها و خواص درمانی فراوانی دارد. در این مطلب شما را با خواص سماق، ارزش غذایی این میوه پرخاصیت آشنا خواهیم کرد.

سماق چیست؟

سماق از خانواده‌ی بِری‌های قرمز شناخته می‌شود. وقتی که سماق پودر شده و به غذا اضافه شود، رنگ قرمز و طعمی ترش به غذاها می‌افزاید.

به گزارش مجله پیام دلتا؛سماق از ادویه‌های مهم در آشپزی مدیترانه‌ای و خاورمیانه‌ای است. از آن برای طعم‌دارکردن گوشت‌ها یا تهیه‌ی سس‌ها استفاده می‌شود. اما بهترین روش مصرف سماق، افزودن آن به غذا درست پیش از صرف آن است.

نکاتی جالب درباره‌ی سماق و خواص سماق

• تقریبا ۲۵۰ گونه سماق در سرتاسر جهان وجود داشته است.
• سماق درطول تاریخ به‌عنوان گیاهی دارویی به‌کار می‌رفته است؛
• همچنین از آن در تولید رنگ و به‌عنوان افزودنی در تنباکو استفاده می‌شده است.
• سماق از تیره‌ی پسته‌ایان (یکی از تیره‌های گیاهی) است و در آسیای شرقی، آمریکای شمالی، شمال‌شرق استرالیا، جنوب آفریقا و خاورمیانه یافت می‌شود.
• بومیان آمریکا از سماق به‌عنوان دارویی قابض، غرغره‌ای برای سرفه، درمانی برای سوزاک و درمان بواسیر و جزئی از تنباکو بهره می‌گرفتند.

خواص سماق

۱. کاهش قند خون در مبتلایان به دیابت نوع ۲

یکی از مهم‌ترین خواص سماق، کاهش  میزان قند خون است. تحقیقات و پژوهش‌ها نشان می‎دهد در افرادی که  روزانه ۳ گرم سماق مصرف کرده بودند، قند خون‌شان پایین آمده بود.

۲. خواص سماق در درمان سنتی دیابت در خاورمیانه

 از دیگر خواص سماق می‌توان به درمان دیابت اشاره کرد. در یک پژوهش، دانشمندان به‌مدت ۴ هفته به ۳۱ بیمارِ مبتلا به دیابت نوع ۲، روزانه سه بار یک کپسولِ گیاهی حاوی سماق دادند.

پژوهشگران متوجه شدند که مصرف این کپسول‌ها بدون بروز عوارض جانبی در کاهش قند خون ناشتا و قند خون پس از صرف غذا در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مؤثر بوده است.

۳. خاصیت آنتی اکسیدانی

از دیگر خواص سماق، باید به خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن اشاره کرد. بنابر پژوهش‌های انجام‌شده روی ۲ گونه سماق، این گیاه خاصیت آنتی اکسیدانی شگفت‌انگیزی دارد. چنان‌که می‌دانید بدن‌تان برای خنثی‌کردن آثار مخرب رادیکال های آزاد، به آنتی‌اکسیدان‌ها نیاز دارد. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که در بروز پیری و بیماری های مزمن مؤثرند.

براساس مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی شیمی مواد غذایی به‌چاپ رسید، پژوهشگران درباره‌ی خاصیت آنتی اکسیدانی سماق آمریکایی اعلام ردند که فعالیت آنتی اکسیدانی سماق آمریکایی از اغلب میوه‌ها و سبزیجات رایج بیشتر است.

۴. خاصیت ضد قارچی

یکی از مهم‌ترین خواص سماق خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی آن است. براساس پژوهشی که یافته‌های آن در سال ۲۰۱۱ در مجله‌ی علوم زیستی آلمان به‌چاپ رسید، دانه‌ی سماق سیسیلی دربرابر گونه‌ای از قارچ خاصیت ضد قارچی از خود نشان داد.

این قارچ باعث بروز عفونت ریه در انسان شده که آسپرژیلوزیس نام دارد. این بیماری معمولا در افرادی که دستگاه ایمنی ضعیف دارند (مانند مبتلایان به ایدز یا کسانی که پرتودرمانی می‌کنند) بروز می‌کند.

۵. خاصیت ضد تصلب شرایین

دانشمندان دانشگاه مک‌گیل مونترال کانادا معتقدند سماق برای قلب مفید است. از دیگر خواص سماق می‌توان به کاهش خطر بروز تصلب شرایین (سختی سرخرگ‌ها) اشاره کرد. بنابر پژوهش‌های آنها سماق می‌تواند مانع از جابه‌جایی سلول‌های عضلات صاف رگ‌ها شود. این فرایند نقش مهمی در جلوگیری از بروز تصلب شرایین دارد.

ارزش غذایی سماق

• سرشار از ویتامین‌ A و C است که از میوه و دانه‌های آن نشات می‌گیرد.
• سرشار از مواد معدنی‌ای مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم است.
• به‌خاطر وجود اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک، اسید مالیک و اسید تارتاریک ترش است.
• به‌دلیل وجود تانن‌ها طعم آن گس است.