
نام، دارایی ارزشمندی است که انسان از بدو تولد تا آخرین لحظه زندگی با خود دارد و حتی برای آیندگان نیز به یادگار میماند. اما شاید خیلی از افراد باشند که به هر دلیل بخواهند در بزرگسالی، نام کوچکشان را تغییر دهند؛ در ایران تغییر نام در شناسنامه دارای شرایط خاصی است که البته در خصوص کسانی که دارای اسامی مذهبی باشند، این سختگیری بیشتر از سایر اسامی است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تغییر نام در شناسنامه و هزینه تغییر نام میپردازیم.
تغییر نام
به موجب ماده ۲۰ قانون ثبت احوال و تبصرههای آن انتخاب نامهای زیر ممنوع و دارندگان آنها میتوانند، با رعایت مقررات مربوطه نسبت به تغییر آن اقدام کنند:
- اسامی مرکبی که عرفا یک نام محسوب نمیشوند؛ مانند: سعید بهزاد، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز و…
- نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی میشود؛ مانند: عبدالات، عبدالعزی (لات و عزی، نام دو بت در دوران قبل از اسلام است.)
- عناوین اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیب آنها با اسم، مانند: سروان، سرتیپ، شهردار و یا سروان محمد و شهردار علی
- القاب اعم از ساده و مرکب، مانند: ملک الدوله، خان، شوکت الملک، حاجیه سلطان و سلطانعلی
- اسامی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است، مانند: گرگ، قوچی و…
- اسامی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد، مانند: لات، چنگیز و …
- اسامی که موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد، مانند: صد تومانی، گت آقا، کنیز، گدا و …
- اسامی نامتناسب با جنس، مانند: ماشالله برای زنان و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای آقایان
- حذف کلمات زائد و غیرضروری در نام اشخاص، مانند: قلی، غلام، گرگ، مانند: غلامعلی، غلامرضا و…
- تصحیح اشتباهات املایی در نام اشخاص که به دلیل عدم آشنایی مامور ثبت با لهجهها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهارکننده پیش آمده است، مانند زُهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و…
- هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده
- هم نام بودن برادران یا خواهران در یک خانواده
- تغییر اسم افرادی که نام آنها اسامی ایام هفته باشد. مثل شنبه، جمعه و …
تغییر نام مذهبی امکانپذیر است؟
در قانون هیچ منعی برای تغییر نام مذهبی وجود ندارد و افرادی که دارای نام مذهبی هستند، نیز میتوانند برای تغییر آن اقدام کنند. ثبت احوال مقرراتی برای عوض کردن نام بخصوص در نامهای مذهبی قائل شده است، آن هم شرط فراوانی بیشتر نام انتخابی است؛ بدین معنا که باید نامی که فرد انتخاب میکند، از نام اول او فراوانی بیشتری داشته باشد.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی بیشتر مطلب “حذف نام همسر از شناسنامه” را مطالعه کنید.