فسخ به شرط قانون!

شاید در بسیاری از کارها یا قراردادهای‎تان بارها واژه فسخ به گوش‎تان خورده باشد، اما آیا با خیار فسخ یا همان حق فسخ هم آشنایی دارید؟

قانون در هر نوع قراردادی برای دو طرف آن قرارداد حق وحقوقی را در نظر گرفته است که از مهم‎ترین آنها حق فسخ یا به اصطلاح حقوقی خیارات است.

فسخ قرارداد یکی از عواملی است که باعث لغو  تعهدات طرف‎های معامله می‌شود. با استفاده از خیارات در قانون می‎توان قرارداد را از درجه اعتبار ساقط کرد.

فسخ قرارداد یعنی پایان دادن به قرارداد توسط یکی از دو طرف معامله یا شخص دیگری که در قانون خیارات نام‎گذاری به آن اشاره شده است.

آنچه باید درباره خیارات بدانیم:

خیار در قانون انواع مختلفی دارد که با توجه به نوع قرارداد یا شرایطی که برای فسخ آن قرارداد پیش می‌آید، متفاوت است.

 به گزارش مجله دلتا، ممکن است بعضی خیارات در قرارداد ذکر شود و مورد توافق معامله قرار گیرد و گاهی بعضی از خیارات وجود دارد که بدون این‎که در قرارداد ذکر شود، قانون برای طرفین حق فسخ را لحاظ کرده است.

انواع خیارات:

برخی از مهم‎ترین خیارات که در قراردادها کاربرد دارند، به شرح زیر است:

۱) خیار شرط:

 یا همان شرط کردن اختیار فسخ معامله، گاهی دو طرف معامله اختیار فسخ را برای هر دو یا یکی از آن‎ها در قراردادشان ذکر می‎کنند. برای مثال، ممکن است در قرارداد شرط شود خریدار برای مدت یک ماه حق فسخ داشته باشد. نکته مهم این است که در این نوع فسخ حتماً باید مدتی که خریدار حق فسخ دارد، مشخص شود.

۲) خیار تاخیر ثمن (قیمت):

این خیار زمانی مطرح می‌شود که مثلاً ماشینی فروخته می‌شود و ۳ روز از تاریخ قرارداد گذشته باشد و خریدار و فروشنده هیچ کدام پول و ماشین را به یکدیگر تحویل ندهند؛ در این صورت فروشنده حق فسخ معامله را دارد.

۳)خیار غبن:

در اکثر مواقع دو طرف معامله از قیمت واقعی کالایی که معامله می‎کنند، آگاه نیستند؛ در این صورت ممکن است یکی ارزان بفروشد یا دیگری گران‎تر از قیمت بخرد. در این صورت می‎توان از خیار غبن در این معامله استفاده کرد.

۴) خیار تدلیس:

تدلیس یعنی انجام دادن ترفندهایی که باعث فریب دیگری شود. شاید بتوان گفت تدلیس مصداق ضرب المثل  معروف طوطی را رنگ کردن و به جای قناری فروختن باشد. اگر فروشنده خریدار را فریب دهد، خریدار می‌تواند معامله را به هم بزند و حق فسخ خواهد داشت.

۵) خیار تخلف از شرط:

گاهی در معامله شرطی آورده می‌شود که اگر یکی از طرفین از این شرط تخلف و تخطی کند، طرف دیگر حق فسخ معامله را خواهد داشت.