تمکین نکردن همسرتان را اینگونه ثابت کنید

به محض اینکه پیمان ازدواج بسته می شود، زن و شوهر حقوق و تکالیفی نسبت به یکدیگر پیدا می کنند. اگرچه معمولاً نشوز فقط به نافرمانی زن از طریق عدم تمکین به شوهر اشاره دارد. اما نافرمانی شوهر نیز در نوشته‌های فقهی نشوز نامیده می‌شود. هرچند اصطلاح تمکین در مورد شوهر استفاده نمی‌شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع راه های اثبات عدم تمکین زن می‌پردازیم.

نحوه اثبات عدم تمکین

چنانچه زن از مرد تمکین نکند، مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه الزام به تمکین زوجه را درخواست کند. قبل از این کار مرد می‌تواند اظهارنامه‌ای را پر کرده و برای زن بفرستد.

این اظهارنامه بعدا می‌تواند اثبات‌کننده عدم تمکین زن باشد. مدارک دیگری نیز می‌تواند در این زمینه مورد تایید قاضی قرار بگیرد. از جمله شهودی که عدم تمکین زن را شهادت می‌دهند.

شکایت مرد از عدم تکمین زن یک دعوای خانوادگی است که در صورت اثبات منجر به نشوز زن شده و لازم نیست دیگر به زن نفقه بپردازد.

در مقابل چنانچه مرد منزل مشترک را ترک نماید یا نفقه را نپردازد یا وظایف خود را انجام ندهد به طوری که مصداق سوءمعاشرت باشد، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه الزام مرد یا حقوق مالی خود ازجمله مهریه و نفقه خود یا نفقه فرزندان را مطالبه نماید.

حتی در  مواردی که توانایی مالی مرد اثبات شود، عدم پرداخت نفقه از سوی مرد جرم محسوب شده و زن می‌تواند شکایت کیفری نماید تا مرد زندانی شود.

نحوه رسیدگی

رسیدگی به پرونده‌های خانوادگی از حساسیت و پیچیدگی خاصی برخوردار است که هم هزینه بر و هم زمان‌بر است. گاها پرونده‌های خانوادگی تا ۸ سال نیز طول کشیده است چون فرایند مداومی است که به یک باره منجربه طلاق نمی‌شود.

در مورد دعوای عدم تمکین مرد پس از اظهارنامه‌ای که برای همسرش فرستاده اگر زن به عدم تمکین خود ادامه بدهد، مرد می‌تواند دادخواست الزام زوجه به تمکین را در دادگاه خانواده ثبت نماید.

پس از ثبت دادخواست و ابلاغ آن به طرفین، جلسه دادرسی آغاز می‌شود. برای این‌که زن نیز از این شکایت مطلع شود، باید نشانی دقیقی از محل سکونت فعلی زن به دادگاه ارائه شود تا برای زن اخطاریه جهت حضور در دادگاه ارسال شود.

در مواردی که زن منزل مشترک را ترک کرده است، قاعدتا مرد نمی‌تواند نشانی منزل خود یعنی همان منزل مشترک  را بدهد چون مرد می‌گوید همسرش از خانه خارج شده و دیگر بازنگشته است.

پس از تشکیل جلسه دادرسی، مرد می‌تواند مدارک خود را که اثبات‌کننده عدم تمکین زن است، به قاضی بدهد. سپس، قاضی از زن می‌خواهد که دفاعیات خود را مطرح نماید. چنانچه هیچ مانع شرعی و عقلی، قانونی یا عرفی برای تمکین زن وجود نداشته باشد، قاضی ابتدائا حکم به الزام زن به تمکین می‌دهد. در صورت تکرار عدم تمکین، زن ناشزه شده و دیگر نفقه به او تعلق نمی‌گیرد.

قانون مدنی در ماده ۱۱۰۸ به صراحت بیان می‌دارد: «هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.» ضمن اینکه در صورت عدم تمکین زن، مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده تقاضای صدور حکم بر تجویز ازدواج مجدد نماید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب افرادی که ارث نمی‌برند را بشناسید را مطالعه کنید.