دریافت خسارت از افرادی که به تعهد خود عمل نمی‌کنند

دریافت خسارت ناشی از عدم انجام تعهد در شرایط خاصی امکان‌پذیر است. دعوای مطالبه خسارت نیز در صورتی به نتیجه می‌رسد که آن شرایط را داشته باشد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع خسارت عدم انجام تعهد می‌پردازیم.

گذشتن زمان انجام تعهد

اغلب در قراردادها زمانی‌که باید تعهد انجام شود، تعیین می‌شود. دو طرف قرارداد باید در زمان مشخص شده تعهد خود را انجام دهند. زمان تعیین شده می‌تواند یک روز خاص یا یک مهلت مشخص باشد.

اولین شرطی که برای مطالبه خسارت لازم است این است که طرف قرارداد تعهدش را در مدت مشخص شده انجام ندهد.

زیرا بعد از پایان یافتن مدت قرارداد، طلبکار می‌تواند بدون اینکه نیاز به اثبات داشته باشد، خسارت عدم انجام تعهد را مطالبه کند.

عدم انجام تعهد توسط متعهد

بعد از اینکه زمان انجام قرارداد گذشت باید مطمئن شویم که متعهد، تعهد خود را انجام نداده است.

البته در مواردی که اجرای قرارداد ناممکن بوده است، مدیون یا متعهد مسئولیتی ندارد و تنها مواردی در نظر گرفته می‌شود که مدیون پیمان‌شکنی کند و در واقع از انجام تعهد خودداری کند.

به عنوان مثال، کسی که بر اثر تصادفی پایش می‌شکند و نمی‌تواند به قرارداد کار خود متعهد بماند، پیمان‌شکنی نکرده است. بلکه صرفا از انجام تعهد ناتوان شده است که این مسئله نیز ارتباطی به وی نداشته است.

وجود ضرر

برای مطالبه خسارت، طلبکار باید ثابت کند که از عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد ضرر کرده است.

اگر طلبکار توانست این موضوع را ثابت کند، مدیون مسئول پرداخت ضرری است که با انجام ندادن تعهدش یا دیر انجام دادن آن به طلبکار رسیده است.

نکته‌ای که در اینجا باید به آن دقت کرد این است که ضرر وارد شده به طلبکار باید ناشی از عدم انجام تعهد یا تاخیر در انجام تعهد توسط مدیون باشد.

جبران خسارت به موجب قرارداد، عرف یا قانون لازم باشد

اگر کسی طبق قرارداد تعهد کند که کاری را انجام می‌دهد و از تعهد خود تخلف کند، مسئول خسارتی است که به طرف مقابل وارد کرده است.

این موضوع در ماده ۲۲۱ قانون مدنی ذکر شده است. به موجب آن، در صورتی‌که متعهد به تعهد خود عمل نکند، طبق قانون ملزم به جبران خسارت است.

البته جبران خسارت ناشی از عدم انجام تعهد در عرف هم آن‌قدر قوی و پذیرفته شده است که بدون ذکر این ماده در قانون هم می‌شد جبران خسارت را ضروری دانست.

البته می‌توان شرط جبران خسارت را در متن قرارداد هم ذکر کرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی نکات مهم که در مورد انتقال سند ملک باید بدانید مطالعه کنید.