معمولا درباره بهداشت دهان و دندان پرسش های متعددی مطرح می‌شود که دندانپزشک‌ها به آن‌ها پاسخ می‌دهند. حتی درباره ابتدایی‌ترین بخش رعایت بهداشت دهان و دندان _یعنی مسواک کردن_ و محکم کردن لثه هم پرسش هایی مطرح می‌شود. این بار از نگاه طب سنتی و از زبان دکتر قدیر محمدی _متخصص طب سنتی_ پاسخ این سوالات را بشنوید.
چند بار در روز مسواک بزنیم؟
تعداد دفعات مسواک کردن را وعده‌های غذایی هستند که تعیین می‌کنند. باقیمانده غذاها از روی دندان و در فضای میان دندان‌ها باید بعد از صرف غذا تمیز شوند. بعضی دو وعده غذا می‌خورند، بعضی سه وعده. بر همین مبنا روزانه دو تا سه بار مسواک کردن دندان‌ها لازم است. البته صبح‌ها قبل از خوردن غذا هم یک مسواک مختصر یا قرقره کردن، مفید واقع می‌شود؛ چراکه شب تا صبح اسید و بخارهای معده روی لثه و زبان رسوب می‌کند.
همچنین بعد از صرف غذاها و خوراکی‌هایی که رنگ یا غلظت زیادی دارند، شستن دهان یا قرقره کردن ضروری است. این کار برای کسانی که عادت به نوشیدن قهوه و چای و خوردن شکلات و شیرینی دارند، ضروری است.
خمیردندان هم ممکن است باعث پوسیدگی شود
بعضی افراد گلایه می‌کنند که هر چه مسواک می‌زنند فرقی به حال دندان‌هایشان نمی‌کند. حتی خودشان را با کسانی مقایسه می‌کنند که کمتر به دندان‌هایشان رسیدگی می کنند. نتیجه مقایسه این است که هر دو دندان‌هایشان می‌پوسد! پس چرا بینشان تفاوتی نیست؟
اگر کسی به بهداشت دهان و دندان کاملا رسیدگی می‌کند و نتیجه‌ای نمی‌گیرد، باید به خمیردندانش شک کند. بعضی خمیردندان‌ها حاوی ویروسی هستند که سبب پوسیدگی می‌شود. ضمن اینکه خمیردندان اگر فاسد شده باشد، نه تنها باعث تمیزی دندان نمی شود؛ بلکه به پوسیدگی زودهنگام منجر می‌شود. برای اینکه دچار چنین مشکلی نشوید، تا حد امکان خمیردندان‌هایی در اندازه‌های کوچک تهیه کنید که زود مصرف و تمام می‌شوند. در نظر داشته باشید هیچ راهی برای تشخیص این مساله وجود ندارد. روش ممکن این است که حسابی به دندان‌هایتان رسیدگی کنید و اگر نتیجه نگرفتید، خمیردندانتان را عوض کنید.
دندان سالم در لثه سالم
دندان سالم روی لثه‌های سالم رشد می‌کنند. بنابراین یکی از راه‌های تامین سلامت و بهداشت دندان، مراقبت از لثه‌ها است. در طب سنتی به داروهایی که برای رفع مشکلات دندان ساخته می‌شوند، «سنون» می‌گویند. سنون برای محکم کردن لثه با هدف به‌دست آوردن سلامت دندان تجویز می‌شود. افرادی که لثه‌های ضعیف یا بیماری دارند (مثلا حین مسواک کردن لثه‌شان دچار خونریزی می‌شود) با استفاده از سنون محکم‌کننده لثه، درمان می‌شوند.
سنون محکم کردن لثه
* هر کدام از گیاهان کزمازک، سُعد، گل سرخ و سنبل الطیب را به میزان مساوی با یک چهارم از این مقدار را بکوبید و الک و با هم خوب مخلوط کنید. سپس آن را با انگشت به حالت مسواک کردن روی دندان‌ها بکشید. سعی کنید این ماده را نیم ساعت روی دندان نگه دارید و بعد از نیم ساعت خوب آب‌کشی کنید.
* گشنیز بوداده را پودر کنید و با مقدار کمی سرکه مخلوط کنید. این محلول را قرقره کنید. می‌توانید آن را روی لثه‌هایتان هم بکشید. در هر دو حالت باعث استحکام لثه و دندان می‌شود.
* دم الاخوین، کزمازک، انزروت، کندر، تباشیر، گل سرخ، گلنار و پوست انار ترش را به مقدار مساوی پودر و با یکدیگر مخلوط کنید. آردی را که به‌دست می‌آید به‌شکل مسواک با انگشت روی دندان بکشید.
* نصف استکان سماق را بجوشانید و خوب صاف کنید. بعد آن را با گلاب مخلوط کنید. محلول به‌دست‌آمده را قرقره کنید.
سنون محکم کردن لثه و جرم‌گیر دندان
این سنون علاوه بر مستحکم ساختن لثه می‌تواند تا حد نسبتا” خوبی جرم دندان‌ها را هم بگیرد و باعث سفیدی و درخشندگیشان شود.
* شش مثقال از عاقرقرحا، وج، کزمازک و سُعد را با سه مثقال از پوست انار، مازوی سبز، کندر، گلنار، گل سرخ و چهار مثقال از ریشه سوسن کبود و نشاسته کتیرا و گشنیز خشک بوداده پودر و مخلوط کنید. حدود دو مثقال از ترکیب کف دریا و سنگ نمک را به مواد اضافه کنید. محصول نهایی را به‌شکل مسواک کردن با انگشت روی دندان یا لثه بکشید.
منتشرشده در همشهری تندرستی
برای دیدن مطالب بیشتر درباره‌ی سلامتی از مجله دلتا بازدید کنید.
