آیا مصرف لبنیات ضروری است؟

پروتئین لبنیات مرغوب و منحصر به فرد است. همچنین کلسیم مورد نیاز بدن را تامین و از بروز ضایعات استخوانی پیشگیری می‌کند. مصرف کافی لبنیات در کودکان و نوجوانان سبب افزایش قد آن‌ها می‌شود. تمامی لبنیات ویتامین‌های بیشماری مانند ویتامین A و ویتامین‌های گروه B به‌ ویژه B2 را در خود دارند. در این بخش از مجله دلتا به معرفی خواص لبنیات می‌‌پردازیم.

خواص لبنیات و سلامت استخوان

ارزش غذایی شیر و ماست

شیر و ماست از نظر ارزش تغذیه‌ای تفاوتی با یکدیگر ندارند. در حقیقت ماست همان شیر است که قسمتی از قند آن تخمیر و به اسیدلاکتیک تبدیل شده است. میزان ترشی ماست به مقدار این تخمیر بستگی دارد. یعنی هر قدر میزان بیشتری از قند ماست تخمیر شود، ماست ترش‌تر خواهد شد.

از آنجا که شیر هنگام تبدیل شدن به ماست حرارت می‌بیند و آب آن تبخیر می‌شود، پس یک لیوان سرخالی ماست به اندازه یک لیوان شیر ارزش تغذیه‌ای دارد، اما مقدار کالری ماست کمی کمتر است. از سوی دیگر کلسیم و عناصر معدنی نیز به دلیل اسیدلاکتیک موجود در ماست بهتر جذب می‌شوند.

شیر و پنیر

ارزش پروتئینی پنیر کمتر از شیر و ماست است، اما کلسیم بیشتری دارد. برای مثال یک قوطی کبریت پنیر به اندازه یک لیوان شیر کلسیم دارد. در گذشته آب پنیر را دور می‌ریختند، اما امروزه آن را خشک می‌کنند و از آن مکمل‌های پروتئینی می‌سازند.

کشک

کشک نیز در مقایسه با محصولت لبنی چربی پایین و پروتئین بالایی دارد. برای تهیه کشک چربی شیر کاملا گرفته می‌شود و این شیر حرارت می‌بیند تا جایی که ماده خشکی حاصل شود. کشک از  منابع خوب پروتئین مرغوب به حساب می‌آید.

تفاوت لبنیات پاستوریزه و استریلیزه

شیرهای پاستوریزه چون حرارت بالایی نمی‌بینند، بیشتر مواد مغذی آن حفظ می‌شوند. در شیر پاستوریزه بخشی از ویتامین (B1) و ۵۰ درصد ویتامین C از بین می‌روند، اما شیر استریل حرارت بالای ۱۳۰ درجه سانتیگراد می‌بیند. این شیر وقتی بسته‌بندی می‌شود، به نگهدارنده نیاز ندارد و لازم نیست تا زمانی که باز نشده است، در یخچال نگهداری شود. پس از باز شدن این شیر باید حداکثر تا ۷۲ ساعت  در یخچال نگهداری شود.

در شیرهای استریل ۵۰ درصد ویتامین (B1) و ۸۰-۷۰ درصد ویتامین C تخریب شده است. البته کاهش میزان این دو ویتامین مهم نیست، زیرا شیر تنها منبع مهم ویتامین B محسوب نمی‌شود.

 هر گروه سنی- جنسی به چند واحد لبنیات در روز نیاز دارند؟

یک کودک پس از این که از شیر گرفته می‌شود، حداقل به ۳ واحد لبنیات در روز نیاز دارد. افراد بالغ نیز باید ۳ واحد لبنیات در طول روز مصرف کنند. در دوران بارداری زنان در ۳ ماهه دوم ۴ واحد، در ۳ ماهه سوم ۵ واحد و درصورتی که دوقلو باردار باشند به ۶ تا ۷ واحد لبنیات نیاز دارند.

در دوران شیردهی حداقل ۵ تا ۶ واحد لبنیات باید مصرف شود و افراد سالمند نیز حداقل باید ۳ واحد از این گروه مصرف کنند. برای نمونه یک واحد لبنیات برابر است با یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست سرخالی یا یک قوطی کبریت پنیر.

پیشنهاد مطالعه: شما را دعوت می‌کنیم به مطالعه مطلب ارزشمند خاصیت جادویی عناب که شما را شگفت‌زده می‌کند‍!