آیا تمکین شوهر از زن جنبه حقوقی دارد؟

زمانی‌که زن و مردی به عقد نکاح هم در می‌آیند و با یک‌دیگر عروسی می‌کنند، باید وظایفی را به‌صورت متقابل به عهده گرفته و به‌خوبی آن را انجام بدهند که یکی از این وظایف متقابل، تمکین است. تمکین در اصطلاح حقوقی به معنای اطاعت کردن و ملزم شدن است و یک لغت عام به حساب می‌آید که در خصوص هر کسی کاربرد دارد اما بر اساس قوانین و مقررات جاری در کشور اصولا زمانی‌که از تمکین صحبت می‌شود، منظور آن است که زن باید از شوهر خود حرف‌شنوی داشته باشد و در امور کلی مربوط به زندگی زناشویی با وی هماهنگ باشد. با این حال، الزام به تمکین را نمی‌توان تنها به عنوان تکلیف زن تلقی کرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تمکین مرد از زن می‌پردازیم.

تمکین از طرف مرد

بنا به قانون مدنی شوهر نیز مکلف است که با همسر خود حسن‌معاشرت داشته باشد و علاوه‌بر آن، در تقویت مبانی زندگی خانوادگی با همسر خود مشارکت و تعامل داشته باشد.

لذا درصورتی‌که مرد از انجام وظایف کلی زندگی مشترک خود سر باز زند، دلیلی ندارد که نتوان از تمکین شوهر سخن گفت.

چرا که در این شرایط، زندگی خانوادگی و مشترک زوجین با خلل مواجه می‌شود و جبران آن غیرممکن است. با این حال، در رای‌های بسیاری از دادگاه‌ها تمکین مختص زن است و تمکین از طرف شوهر معنایی ندارد.

دعوای الزام به تمکین شوهر

اگر زن در دادگاه دعوایی به خواسته الزام به تمکین شوهر اقامه کند، محکوم به رد است. با این حال، اگر‌چه الزام به تمکین شوهر، تحت این عنوان غیرممکن است، زن راهکارهایی در این خصوص خواهد داشت که تا حد زیادی در رابطه با الزام به تمکین شوهر مثمر ثمر است.

به عنوان مثال، در عقد دائم مرد مکلف شده است که به همسر خود نفقه دهد. حال اگر مرد از پرداخت نفقه به زن امتناع کند، زن می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست مطالبه نفقه دهد.

هم‌چنین درصورتی‌که مرد، زن را از منزل مشترک بیرون کرده باشد و از زندگی مشترک با زن امتناع کرده باشد، زن این امکان را خواهد داشت که به جرم ترک انفاق از شوهر شکایت کند و زمانی‌که خود مرد زندگی مشترک خانوادگی خود را ترک کرده باشد، زن می‌تواند ادعای عسر و حرج کند که در این‌صورت قاضی با ملاحظه شرایط تمکین کردن مرد، ممکن است حکم طلاق زن را صادر کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا دریافت مهریه بعد از ازدواج مجدد زن امکان‌ دارد؟  را مطالعه کنید.