کم آبی بدن چه عوارضی دارد؟

زمانی ما دچار کم آبی بدن می‌شویم که مقدار آب خروجی بیشتر از آب ورودی به بدن باشد. حتی اگر این میزان کم باشد، باعث سردرد، سستی، کسلی و یبوست می‌شود.

نقش آب در بدن

به گزارش مجله دلتا، ۷۵ درصد از بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد که بدون این آب، ادامه حیات امکان‌ناپذیر است. درون سول‌ها، رگ‌های خونی و میان سلول‌ها آب وجود دارد.

یک دستگاه مدیریتی پیچیده در بدن وجود دارد که همواره میزان آب بدن را متعادل نگه می‌دارد و مکانیسم تشنگی به ما می‌گوید که چه زمانی نیاز به نوشیدن آب داریم.

با وجود اینکه در طول روز با نفس کشیدن، تعریق، دفع ادرار و مدفوع، آب از بدن خارج می‌شود، می‌توان با نوشیدن آب در طول روز، این کمبود را جبران کرد.

بیشتر مواقع آبی را که از بدن خارج می‌شود می‌توان با نوشیدن مایعات جبران کرد؛ اما در موارد شدید، فرد باید تحت درمان قرار بگیرد.

علائم اولیه کم آبی بدن

علائم کم بود آب در بدن عبارتند از: خشکی دهان، سستی و سرگیجه.

اولین علامتی که نشان می‌دهد که آب بدن کم شده است: تشنگی، تیرگی ادرار و کم شدن مقدار ادرار است. زمانی که ادرار شفاف باشد، یعنی آب کافی در بدن وجود دارد؛ اما اگر تیره باشد، به معنای از دست رفتن آب است.

بسیار اهمیت دارد بدانید که افراد مختلف به‌ویژه کهنسالان با از دست دادن آب بدن، احساس تشنگی نخواهند داشت. به‌همین دلیل حتی اگر تشنه نیستید، مطمئن شوید روزانه ۸ لیوان آب یا مایعات دیگر فاقد الکل، نوشیده‌اید.

علائم دفع آب بدن در حد متوسط

• خشکی دهان؛
• سستی و کسلی؛
• خستگی عضلات؛
• سر درد؛
• سرگیجه.

زمانی که آب زیادی از بدن دفع شود (حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد آب بدن) علائم زیر را مشاهده خواهید کرد:

• عدم تعریق؛
• چشمان فرو رفته؛
• پوست خشک و چین خورده؛
• افزایش ضربان قلب؛
• تب؛
• هذیان گویی؛
• عدم هوشیاری.

علائم دفع آب بدن در کودکان

• ملاج فرو رفته (یک برجستگی نرم در بالای سر)؛
• خشکی دهان و زبان؛
• تندی مزاج؛
• نداشتن اشک در هنگام گریه کردن؛
• گونه یا چشمان فرو رفته؛
• خیس نشدن پوشک بچه به مدت سه ساعت یا بیشتر.

عواقب دفع آب بدن

در صورتی‌که به تعداد دفع آب بدنتان توجه نکنید، عواقب جدی و خطرناکی در انتظارتان خواهد بود که شامل موارد زیر می‌شود:

کم شدن ظرفیت خون

زمانی‌که از مقدار خون کاسته می‌شود، فشار خون افت می‌کرد و مقدار اکسیژنی که به بافت‌ها می‌رسد نیز کم می‌شود؛ در این شرایط زندگی فرد به خطر می‌افتد.

حملات ناگهانی

زمانی‌که میزان الکترولیت‌های بدن متعادل نباشد، فرد با حملات ناگهانی روبه‌رو خواهد شد.

مشکلات کلیوی

مشکلات کلیوی شامل: سنگ کلیه، عفونت‌های مجرای ادراری و نارسایی کلیوی می‌شود.

گرما زدگی

از گرفتگی‌های خفیف گرفته تا خستگی در اثر گرما یا حتی حملات ناشی از گرما.

رفع کم آبی بدن

باید دوباره آب جذب بدن شود تا این عارضه برطرف شود. بعد از مصرف مایعات رقیق، مثل: آبمیوه، آبگوشت، آب یا تکه‌های یخ زده یا نوشیدنی‌های ورزشی (گاتورید)، دفع آب بدن کمتر می‌شود. با وجود این، تنها با تزریق وریدی، می‌توان کم آبی بدن بعضی از بیماران را برطرف کرد. این افراد نباید نوشیدنی‌های حاوی کافئین، مثل: قهوه، چای و نوشابه بنوشند!

پیشگیری از دفع آب بدن

مهم‌ترین راهی که می‌توان مانع دفع آب بدن شد، پیشگیری از آن است. مصرف مایعات فراوان و خوراکی‌های غنی از آب (میوه و سبزیجات) در پیشگیری از این عارضه موثر است. افرادی که در گرم‌ترین ساعات روز فعالیت‌های بدنی دارند، باید به طور مرتب آب بنوشند.

از آن‌جا که کودکان و کهنسالان بیشتر در معرض کم آبی بدن قرار دارند، باید به آن‌ها توجه ویژه کنید و مطمئن شوید آب کافی می‌نوشند تا به این عارضه دچار نشوند.