امروزه اینترنت و فضای مجازی مقوله ای جدا نشدنی از زندگی افراد شده اند. این در حالی است که سوء استفاده از امکانات، از بزرگترین مشکلات و بحران های عصر حاضر است. به همین دلیل قانون گذار را به اتخاذ تدابیری در حوزه جرائم سایبری، واداشته است. از جمله جرائمی که با پیشرفت تکنولوژی، در سراسر دنیا و از جمله ایران گسترش یافته و به اشکال مختلف اموال اشخاص حقیقی و حقوقی را مورد تهاجم قرار داده است، کلاهبرداری اینترنتی است. یکی از نهادهایی که برای پیشگیری و همچنین پیگیری پرونده های سایبری مسئولیت ویژه ای دارد پلیس فتا است. در این مقاله مجله دلتا ، به بررسی جرم کلاهبرداری در فضای مجازی میپردازد. با ما همراه باشید.
تعریف کلاهبرداری اینترنتی
کلاهبرداری اینترنتی طبق قانون جرائم رایانه ای چنین تعریف شده است «استفاده غیر مجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی برای ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها، مختل کردن سامانه و تحصیل مال یا منفعت، خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری » بنابراین کلاهبرداری مجازی به روش های زیر انجام می‌شود.
- از طریق دادن برنامه، بدون مجوز و مخفیانه در اینترنت
- تقلب در سیستم های رایانه ای و دسترسی به اطلاعات حساب زیان دیده
- تبلیغات گسترده در شبکه ها و کانال های مجازی مانند تلگرام و ..
در کلاهبرداری اینترنتی هم مانند کلاهبرداری های دیگر با توسل یه عملیات متقلبانه مال و یا امتیازی از شخصی گرفته می‌شود. در مواردی شخص با تبلیغات واهی و دروغین نسبت به امری، در ابتدا وجه و یا مبلغی را دریافت میکند که در این صورت هم کلاهبرداری در فضای مجازی صورت گرفته است.
مجازات جرم کلاهبرداری در فضای مجازی
طبق قانون، مجازاتی که برای جرایم رایانه ای در نظر گرفته شده حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات با هم است.
دادسرای جرائم رایانه ای و پلیس فتا
به جرم کلاهبرداری در فضای مجازی طبق قانون ، دادسرای جرایم رایانه ای رسیدگی میکند. پس از طرح شکایت از جانب شخص متضرر، دادسرا پرونده را برای انجام تحقیقات به پلیس فتا ارجاع میدهد. باید توجه داشت که پلیس فتا در صورتی به جرائم سایبری و خصوصا جرایم مالی اینترنتی مانند کلاهبرداری رسیدگی میکند که ارجاع توسط مقام قضایی و مجوز لازم برای شروع به تحقیق و پیگیری موضوع توسط این مقام صادر شده باشد. در این صورت پلیس فتا هرگونه دسترسی غیر مجاز، سرقت و کلاهبرداری، برداشت اینترنتی غیرمجاز از حساب های بانکی اشخاص، جرائم علیه عفت، هتک حیثیت و نشر اکاذیب و بسیاری امور مجرمانه دیگر را مورد پیگیری قرار میدهد.
نکات مهم برای پیشگیری از کلاهبرداری اینترنتی:
با توجه به استفاده کلاهبردار از تکنولوژی پیشرفته تعداد بیشتری از افراد قربانی جرم کلاهبرداری اینترنتی میشوند و همچنین به دلیل اینکه قربانی شخص کلاهبردار را مستقیما نمیبیند و شاید کلا هیچ شناختی از کلاهبردار نداشته باشد، دستگیری این مجرمان دشوار تر و گاه همراه با صرف وقت و هزینه بسیار است.
بنابراین بهترین راه مقابله با جرائم رایانه ای پیشگیری از وقوع آن است.
الف) نکاتی برای تامین امنیت کسب و کار شخصی :
۱- امنیت وب سایت و کسب و کار از روش های مختلف مانند استفاده از آنتی ویروس ها، فایروال ها، آنتی اسکم ها و .. تامین شود.
۲- به روز رسانی مرتب کلیه نرم افزار ها
۳- بررسی سوابق کارمندان و آموزش نکات ایمنی لازم در فضای سایبری به آنها
۴- تهیه نسخه پشتیبان از دادهها و کنترل همیشگی وب سایت از نظر ایمنی
ب) موارد تامین امنیت شخصی افراد در اینترنت :
۱- استفاده از نرم افزارهای محافظتکننده مانند نرم افزارهای ضدجاسوسی و فایروال ها
۲- استفاده از ابزار های ایمن، به طور مثال استفاده از نت های عمومی و خرید یا پرداخت آنلاین آنها خطرناک است و میتواند اطلاعات کارت بانکی افراد را در اختیار مجرمان سایبری قرار دهد.
۳- از باز کردن ایمیلهای ناشناس و کلیک کردن روی فایل ها یا لینک های ضمیمه این ایمیل ها خودداری شود.
۴- افراد باید دانش و آگاهی خود را نسبت به فناوری هایی مانند اینترنت، شبکه های اجتماعی و … افزایش دهند.
۵- عدم خرید از سایت های ناشناس و نامعتبر
ناشناس
۱۰ تیر ۱۴۰۰ در ۱۰:۴۶ ب٫ظ
بزرگی
۲۰ مهر ۱۳۹۸ در ۶:۲۱ ب٫ظ
مطلب مفیدی بود