استفاده بهینه از آب در ادوار کهن را در بیمانندترین نمونه آن میتوان دید. در سازههای آبی شوشتر با مجموعه سد، تونلها، کانالهای فرعی و آسیابهای آبی که در محوطهای به صورت یک مجموعه صنعتی-اقتصادی شکل گرفتهاند. همه آنها کاملاً در ارتباط با یکدیگر کار میکنند.
همه چیز را خودتان ببینید:
آنچه دیدید مجموعهای از یک سیستم آبیاری پیچیده است، که برخی بر اساس شواهد، قدمتش را به دوران حکومت داریوش بزرگ و سده ۵ پیش از میلاد نسبت میدهند.
شاید باورتان نشود که سالانه صدها گردشگر و مهندس سازه به این مکان سر میزنند و از آن دیدن میکنند. بد نیست بیشتر راجع به آن بدانیم.
پیشینه سازههای آبی شوشتر
در زمان هخامنشیان تا ساسانیان، ساکنان ایران زمین با استفاده از طرحهای هوشمندانه مجموعههای به هم پیوسته از پلها، بندها، آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم برای هدایت آب ایجاد کردند تا از آن بیشتر بهره ببرند.
یکی از عظیمترین و بیمانندترین آنها سازههای آبی شوشتر بود. شاید امروزه تنها بخشی از این ساختار پیچیده باقی مانده است اما هنوز هم ریزش آبها، آسیابها، آبشارهای مصنوعی زیبا، حوضچهها و… منظرهای حیرتانگیز را در دل شهر به وجود آوردهاند.
تونلها در این سازه آب را به این مجموعه هدایت میکنند و سپس آب در کانالهای متعدد جریان مییابد. پس از گرداندن چرخ آسیابها به شکل آبشارهایی به محوطهای حوضچهمانند میریزد. این سازههای آبی علاوه بر استفاده صنعتی، در روزهای کمآبی هم به داد مردم میرسیده و آب مورد نیاز ساکنان شوشتر را تامین میکرده است.
شاخصه های سازههای آبی شوشتر
- سازههای آبی شوشتر از بزرگترین مجموعههای صنعتی شناخته شده در عصر پیش از انقلاب صنعتی در جهان است.
- از سوی سازمان یونسکو «شاهکار نبوغ و خلاقیت» نامیده شده است.
- این سازه کانالی انحرافی در رود کارون دارد، که در عهد باستان با هدف ایجاد خندقی بزرگ دورتادور شهر شوشتر و برای جلوگیری از تاختوتاز مهاجمان حفر شده بود.
- در عهد باستان روی خندق دفاعی، چندین پل و دروازه وجود داشت که به درون شهر شوشتر راه پیدا میکرد.
- تمام رفتوآمدها برای جلوگیری از ورود غریبهها و دشمنان به درون شهر از این منطقه کنترل میشد.
- سازههای آبی شوشتر به شکل مجموعهای با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر ثبت جهانی شدهاند.
حرف آخر
جالب است بدانید این مجموعه را میتوان موزه زنده صنعت آب ایران باستان نامید تا سندی بر اثبات دانش پیشرفته ایرانیان در علوم مهندسی آب باشد؛ دانشی که بسیاری در مورد آن چیزی نمیدانند.
بستن مسیر رود کارون همزمان با احداث پل بر روی رودخانهای که عرض آن بیش از ۲ متر است و سپس مهار جریان آب و بالا آوردن سطح آب و روانه کردن آن به سوی زمینهای کشاورزی در بیش از ۱۷۰۰ سال پیش با ابزارهای آن زمان، چیزی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.
حسنی
۱۸ تیر ۱۳۹۸ در ۲:۰۵ ب٫ظ
بسیار زیبا
گلزار
۱۸ تیر ۱۳۹۸ در ۳:۱۸ ب٫ظ
بلی بلی 🙂
حسنی
۱۸ تیر ۱۳۹۸ در ۲:۰۵ ب٫ظ
خیلی زیبا بود
گلزار
۱۸ تیر ۱۳۹۸ در ۳:۱۹ ب٫ظ
بلی
سپاسگزارم 🙂
حسنی
۱۷ تیر ۱۳۹۸ در ۸:۵۰ ب٫ظ
خیلی جالب و زیبا بود
گلزار
۱۸ تیر ۱۳۹۸ در ۳:۱۹ ب٫ظ
سپاسگزارم 🙂
بهلولی
۱۶ تیر ۱۳۹۸ در ۱۰:۱۱ ق٫ظ
خیلی زیباست واقعا. من رفتم یک روزه ببینم ولی دو هفته موندم. برا دیدن اینجا که رفتید حتما از سد گتوند و تنگه پل پرزین هم دیدن کنید. حتما در مورد پرزین هم بنویسید خانم گلزار. ممنون
گلزار
۱۶ تیر ۱۳۹۸ در ۵:۱۹ ب٫ظ
با سلام
ممنون از حسن توجه شما
بله حتماً جناب بهلولی، انجام خواهم داد. سپاسگزارم
شاد باشید 🙂
سیامک مودت
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۱۰:۲۲ ق٫ظ
بسیار زیبا و تشکر
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۱۲:۳۳ ب٫ظ
سلامت باشید 🙂
مسرور
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۵۰ ق٫ظ
وااای خدایــــا خیــلی زیبا و بینظیره
ممنون از زحماتتون
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۱۲:۳۴ ب٫ظ
سپاسگزارم از حسن توجه شما 🙂
علی فرجی
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۴۵ ق٫ظ
شوشتر سندی است بر قدمت تاریخ .قبل از هخامنشیان این شهر بوده است و از این قبیل سازه ها فراوان میشود در این شهر یافت
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۱۲:۳۴ ب٫ظ
بلی بلی سپاسگزارم 🙂
نامجو
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۰۸ ق٫ظ
عالی بود
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۲ ق٫ظ
سپاسگزارم 🙂
مهدی فراهانی
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۱:۱۱ ق٫ظ
بسیار زیبا و جالب بود
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۲ ق٫ظ
سپاسگزارم 🙂
بیگدلی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۱۱:۵۲ ب٫ظ
فوق العاده بود
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۳ ق٫ظ
سپاسگزارم 🙂
خانم طلوعی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۱۰:۳۸ ب٫ظ
خیلی عالی
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۳ ق٫ظ
سپاس از شما 🙂
رضوی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۱۰:۱۹ ب٫ظ
جالب بود
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۳ ق٫ظ
بلی ممنون 🙂
سعدی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۴۳ ب٫ظ
واقعا عالی و بی نظیر است
از گزارشات مفیدتان بسیار
ممنون، الهی موفق باشید
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۳ ق٫ظ
از حسن توجه شما بسیار سپاسگزارم 🙂
پیمان
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
جای واقعا خوبیه
من رفتم
توصیه میکنم حتما یه سر بزنید
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۸ ق٫ظ
سپاسگزارم از حسن توجه شما 🙂
رفيعي
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۷:۵۱ ب٫ظ
شهر زیبای شوشتر
دلتنگش شدیم
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۴ ق٫ظ
🙁
محسنی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۶:۳۴ ب٫ظ
مطالب آموزنده و لذت بخش واقعا انسان به ایرانی بودنش افتخار میکنه
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۴ ق٫ظ
بلی بلی 🙂
سپاسگزارم
خانم طلوعی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۶:۳۰ ب٫ظ
بسیارزیبا
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۴ ق٫ظ
سپاس 🙂
گنجی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۶:۲۲ ب٫ظ
حتما برید از نزدیک ببینید واقعا بی نظیره
فصل پاییز و زمستون مناسب برای سفره
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۴ ق٫ظ
ممنونم از شما 🙂
روزبهاني
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۵:۱۰ ب٫ظ
بسیار جالب
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۵ ق٫ظ
سپاس 🙂
ثابتی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۵:۰۵ ب٫ظ
واقعا بینظیره.اما جای تاسف داره که هیچکس توجهی به تمدن نمیکنه
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۵ ق٫ظ
!
میر عبدالباقی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۵۷ ب٫ظ
عجیب ترین سازه ]بی
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۵ ق٫ظ
بلی بلی 🙂
زارع
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۵۷ ب٫ظ
شوشتر بنای خاص
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
بلـــــــــی 🙂
سلیمی
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۵۶ ب٫ظ
شوشتر را دوست دارم
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
🙂
هاتف
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۵۵ ب٫ظ
مهندسی کامل
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
بلی بلی 🙂
شادمان
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۵۴ ب٫ظ
بی نظیر بود
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
بلی
سپاسگزارم 🙂
آراز
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۴۱ ب٫ظ
بسیار عالی
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۶ ق٫ظ
سپاسگزارم 🙂
آراز
۱۴ تیر ۱۳۹۸ در ۴:۴۰ ب٫ظ
عالی
گلزار
۱۵ تیر ۱۳۹۸ در ۹:۳۷ ق٫ظ
سپاس 🙂