فرزند خواندگی ؛ آری یا نه ؟

کودکانی را می‎توان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که، تمامی کوشش‎ها برای شناسایی والدین آن‎ها بی‎نتیجه مانده باشد و مسئولان بهزیستی به این نتیجه رسیده باشند که امیدی به بازگشت کودک به خانواده خودش وجود ندارد. قوانین فرزند خواندگی عبارت است از قوانینی که جهت سرپرستی کودکان بهزیستی لازم است. زوج‎هایی که بچه‎دار نمی‎شوند، می‎توانند با رعایت این قوانین اقدام به سرپرستی کودکان بی‎سرپرست کنند.

فرزند خواندگی:

فرزند خواندگی یا فرزند پذیری به عبارتی، اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست و تحت سرپرستی سازمان بهزیستی، به خانواده‎های متقاضی است. این خانواده‎ها باید دارای شرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی‎سرپرست باشند. به بیان ساده، یک زوج جوان، که توانایی بچه‎دار شدن ندارند، یک کودک بی‎سرپرست را به فرزندی می‎پذیرند.

شرایط قانون فرزند خواندگی :

قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‎سرپرست و بدسرپرست در سال ۹۲ توسط قانون‎گذار تصویب شد. طبق ماده ۸ این قانون، سپردن سرپرستی کودک به افراد در صورتی امکان‎پذیر است که کودک شرایط زیر را دارا باشد:

• امکان شناسایی هیچ یک از پدر، مادر و جد پدری (پدرِ پدر) کودک وجود نداشته باشد.
• پدر، مادر، جد پدری و وصی تعیین شده از سوی ولی ‌قهری‌ (عنوانی است که برای پدر و جدِ پدری به صورت مشترک استفاده می‌شود.) آن‎ها در قید حیات نباشند.
• دو سال از سپردن کودک به سازمان بهزیستی گذشته و در این مدت، پدر یا مادر و یا جد پدری و وصی تعیین شده از سوی ولی قهری برای سرپرستی فرزند مراجعه نکرده باشند.
• عدم صلاحیت  پدر، مادر و جد پدری آنان و وصی تعیین شده از سوی ولی قهری  به تشخیص دادگاه صالح این امر، تایید شده باشد. صلاحیت افراد مذکور حتی با ضم امین یا ناظر نیز حاصل نشود.

تامین آینده فرزند خوانده:

با توجه به این موضوع که فرزند خوانده  از پدر و مادر قانونی خود حتی با وجود داشتن شناسنامه ارث نمی‎برد، ضروری است صلح یک سوم اموال والدین به فرزند خوانده از طریق دفترخانه‎های رسمی یا مراجع قضایی انجام شود. راهکارهای قانونی دیگر جهت تامین آتیه فرزند خوانده، افتتاح حساب پس انداز، بیمه یا روش های قانونی اطمینان بخش دیگر هستند.

لازم به ذکر است، حکم سرپرستی همیشگی نیست. در صورتی‎که سازمان بهزیستی تشخیص دهد آسیبی در زندگی جدید، متوجه کودک است و والدین آن‎گونه که شایسته است از عهده سرپرستی کودک برنمی‎آیند، حکم سرپرستی را با هماهنگی دادگاه فسخ خواهد کرد.

همچنین، کارهای مرتبط به فرزند خواندگی در هر استان، در همان استان انجام می شود. کمیته‎هایی به نام کمیته ستادی استان و کمیته شبه خانواده استان، بررسی های لازم را برای این موضوع انجام می‎دهند.

در مطلب بعد به مراحل فرزند خواندگی و مدارک لازم در این خصوص می‎پردازیم.