عواقب نگه نداشتن عده را همه زنان باید بدانند. نگهداشتن عده برای زنانیکه همسر خود را بنا به دلایلی همچون فوت، طلاق یا فسخ نکاح از دست میدهند، امری الزامی است که حکم آن، در قرآن کریم مقرر شده و بهنوعی، یک حکم شرعی واجب محسوب میشود. اما این حکم شرعی، در قانون مدنی نیز، مقرر شده و ضمانت اجرای حقوقی نیز پیدا کرده است. همراه مجله اینترنتی دلتا باشید.
عواقب نگه نداشتن عده
اصولاً در عقد دائم، زنان در سه حالت میبایست اقدام به نگهداشتن عده نمایند. حالت اول، زمانی است که شوهر، فوت میکند. در این شرایط، زنان باید به مدت ۴ ماه و ۱۰روز، عده وفات شوهر نگه داشته و با مرد دیگری ازدواج نکنند.
در این میان، تفاوتی ندارد که روابط زناشویی میان زوجین رخداده باشد یا خیر؛ درهرحال، زن باید به مدت مذکور، عده وفات نگه داشته و سپس، ازدواج مجدد کند.
حالت دوم، زمانی است که عقد نکاح دائم، بنا به دلایلی، فسخ میشود. در این شرایط، بر اساس ماده ۱۱۵۳قانون مدنی، عده فسخ نکاح در عقد دائم، سه شهر است.
یعنی زن، به مدت سه مرتبه از عادت ماهیانه و پاکشدن از آن، باید عده فسخ ازدواج نگه دارد. البته اگر زن، در سن عادت ماهیانه بوده، اما به دلایلی عادت ماهیانه نشود به مدت سه ماه باید عده فسخ نکاح نگه دارد.
لازم به ذکر است که زنان یائسه یا دختران دوشیزه، نیازی به نگهداشتن عده فسخ نکاح ندارند و بلافاصله پس از فسخ ازدواج، میتوانند مجدداً شوهر کنند.
حالت سوم، زمانی است که زوجین، از هم طلاق میگیرند. عده طلاق نیز، مانند عده فسخ نکاح است و مدتزمان آن، سه طهر است. البته، خانمهایی که در سنین یائسگی طلاق میگیرند و یا حین طلاق، دوشیزه یا باکره هستند، نیازی به نگهداشتن عده طلاق ندارند.
اما سؤالی که دراینخصوص مطرح میشود، این است که عواقب نگهنداشتن عده در نکاح دائم چیست و بهعبارتدیگر، اگر زنی عده طلاق رجعی، عده فسخ نکاح یا عده وفات شوهر خود را پس از خاتمه نکاح دائم نگه نداشته و با مرد دیگری ازدواج کند، چه عواقب حقوقی در خصوص وی ایجاد میشود؟
در پاسخ به این سؤال که اگر زنی عده نگه ندارد چه عواقب حقوقی در پی خواهد داشت، باید گفت که بر اساس ماده ۱۰۵۰قانون مدنی، ازدواج با زن شوهردار، ممنوع شده است و عواقب حقوقی خاصی در پی خواهد داشت و ازآنجهت که زن، در طول مدت عده، در حکم زن شوهردار است، ضمانت اجرای ذکر شده در این ماده، برای زنانی که در طول مدت عده با مرد دیگری ازدواج میکنند نیز، جاری خواهد بود.
بر اساس این ماده، «هر کس زن شوهردار را با علم به وجود علقه زوجیت و حرمت نکاح یا زنی را که در عده طلاق یا در عده وفات است، با علم به عده و حرمت نکاح، برای خود عقد کند، عقد باطل و آن زن، مطلقاً بر آن شخص حرام مؤید میشود».
بر اساس این ماده درصورتیکه زن و مردی، در طول مدت عده طلاق یا عده وفات شوهر، با هم ازدواج کنند، ازدواج آنها باطل است. همچنین، درصورتیکه مرد، نسبت به اینکه زن، در مدت عده است، آگاه بوده و از حرمت ازدواج با زن نیز مطلع باشد، زن و مرد، بهصورت ابدی، به یکدیگر حرام میشوند و تا پایان عمر، نمیتوانند با هم ازدواج کنند. البته این موضوع، در حالتی است که هنوز رابطه زناشویی میان زن و مرد، واقع نشده باشد.
به این دلیل که در ماده ۱۰۵۱ قانون مدنی، مقرر شده که «حکم مذکور در ماده فوق، در موردی نیز جاری است که عقد از روی جهل به تمام یا یکی از امور مذکوره فوق بوده و نزدیکی هم واقع شده باشد»
بنابراین، درصورتیکه زن و مردی در طول مدت عده، با هم ازدواج و رابطه زناشویی نیز برقرار نموده باشند، چه نسبت بهحکم و موضوع علم داشته و چه نسبت به آن جهل داشته باشند، درهرحال، این عواقب را دارد که نسبت به یکدیگر، بهصورت ابدی، حرام خواهند شد.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب حقوق مادر پس از فوت به چه کسانی میرسد؟ را مطالعه کنید.
ناشناس
۲۹ اسفند ۱۴۰۱ در ۱:۲۷ ق٫ظ