در مطلب قبل به بررسی و توضیح در مورد حق شفعه یا حق شریک دوم در فروش ملک پرداختیم. در این نوشته به پرسش کاربردی اکثر مردم که آیا حق شفعه در خرید و فروش آپارتمان ها نیز اعمال می‌شود یا خیر پاسخ میدهیم.
این پرسش در مورد حق شفعه یا همان حق شریک دوم در فروش ملک مشاع ( مشترک) ولی در خصوص آپارتمان ها است. در مطلب قبل در مورد حق شفعه گفته شد که: حق شُفعه حقی است که قانونگذار در جایی که مالی بین دونفر مشترک باشد و یکی از آنها آن را به غیر(شخص سومی) واگذار کند، برای دیگری در نظر گرفته است.
به این معنی که هرگاه مال غیرمنقول قابل تقسیمی بین دو نفر مشترک باشد و یکی از دو شریک بدون اطلاع شریک دوم سهم خود را به شخص دیگری بفروشد، شریک دوم حق دارد همان مبلغی را که مشتری داده است به او بدهد و مالک سهم فروخته شده شود.
آیا حق شفعه در مورد خرید و فروش آپارتمان ها نیز اعمال می‌شود؟
طبق قانون به دلیل اینکه مالکان آپارتمان ها فقط مالک مطلق سهم اختصاصی خود یعنی بنای بدون زمین هستند، و در زمین مالکیت مشاعی به صورت حق استفاده از مشاعات است، بنابراین حق شفعه در مورد آپارتمان ها اعمال نخواهد شد.
همچنین این قانون در مورد ساختمان و درخت ملک مشترک که بدون زمین آن فروخته می‌شود، نیز جاری است.
نکاتی در مورد حق شفعه:
- نکته با اهمیت دیگر در قوانین مربوط به حق شفعه این است که اگر مشتری بعد از خرید و قبل از این که شریک از حق شفعه استفاده کند، مورد خریداری شده را به دیگری بفروشد حق شفعه همچنان برقرار است و اگر شریک از حق شفعه استفاده کرد، تمام معاملات مشتری که بعد از عقد فروش و قبل از استفاده شریک، از حق شفعه صورت گرفته است، باطل می شود.
- پرسش دیگری که ممکن است در خصوص حق شفعه پیش آید این است که اگر سهم یکی از دو شریک وقف باشد آیا متولی وقف یا کسانی که وقف به نفع آنها شده است، میتوانند از حق شفعه برخوردار شوند و سهم فروخته شده شریک را تملک کنند؟
قانون در این مورد میگوید متولی وقف و کسانی که به نفع آنها وقف شده حق استفاده از حق شفعه را ندارند. چون این حق امتیازی استثنایی است که محدود به زمان است و فقط در صورتیکه صاحب ملک بخواهد ملک را بفروشد، شریک دیگر حق شفعه خواهد داشت.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.
