خطر سکته گرمایی در تابستان را جدی بگیرید

گرما در روزهای اخیر در کشور مان افزایش‌یافته است. بروز گرما درست مانند آلودگی هوا برای افراد به‌ویژه گروه‌های سنی حساس و مبتلا به عوارض قلبی و کودکان خطرناک است. بارزترین خطر امواج گرما برای سلامت عمومی خطر گرمازدگی است. گرمازدگی یک بیماری تهدیدکننده است که ممکن است حتی منجر به مرگ افراد شود. در این مطلب از مجله دلتا با سکته گرمایی آشنا می‌شوید.

چرا دچار گرمازدگی می‌شویم؟

عوامل محیطی شامل افزایش دمای بدن به دلیل گرمای محیط (همان اتفاقی که در روزهای گرم تابستان می‌افتد)، کار کردن و ورزش در محیط باز و پر رطوبت، کم‌آبی، فقدان جریان هوا، قرار گرفتن در معرض نور خورشید – به‌ویژه در روزهای گرم بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، حضور در جمع‌های گرم و شلوغ مثل کنسرت، مهمانی، تئاتر و… از جمله عواملی هستند که منجر به گرمازدگی می‌شوند.

عوارض گرمازدگی در قسمت‌های مختلف بدن

گرمازدگی عوارض و مشکلات متفاوتی در قسمت‌های مختلف بدن به‌جا می‌گذارد: «بالا رفتن دمای بدن، خشکی یا مرطوب شدن پوست، قرمزی یا حالت داغی پوست، از بین رفتن مکانیزم‌های کنترلی و تنظیمی بدن، گرفتگی عضلات، بی‌حالی و ضعف، اختلالات مربوط به سطح هوشیاری، سردرد، بالا رفتن ضربان قلب، حالت تهوع و استفراغ و ایجاد علائم توهم، هذیان، کما و حتی مرگ می‌تواند در نتیجه گرمازدگی اتفاق بیفتد.»

خطر سکته گرمایی با گرمازدگی

گرمازدگی در یک تقسیم‌بندی دارای چهار مرحله است:

مرحله اول

غش گرمایی است که فرد به دلیل دمای بالا، از دست دادن رطوبت، کم شدن آب بدن و افت فشارخون دچار بیهوشی می‌شود.

مرحله دوم

بدن در پاسخ به بیهوشی و غش گرمایی، مکانیزم‌های تنظیمی‌اش فعال می‌شود ولی به دلیل اینکه این مکانیزم‌ها کافی نیستند فرد نمی‌تواند شرایط را تحمل کند، در نتیجه دچار گرگرفتگی و گرفتگی عضلات به‌خصوص در ناحیه پا می‌شود که اصطلاحا به آن گرما گرفتگی یا گرگرفتگی می‌گویند.

مرحله سوم

گرمازدگی است که فرد از شدت گرما دچار اختلالات عملکرد اندام‌ها، سردرد، تهوع و استفراغ شدید می‌شود.

مرحله چهارم

سکته گرمایی و شدیدترین حالت گرمازدگی است و زمانی رخ می‌دهد که ارگان‌های حیاتی بدن دچار افت و اختلال عملکرد، توهم و التهاب مغز، اختلال عملکرد قلب و زیستی می‌شود و حتی ممکن است فرد جانش را از دست بدهد.

علائم سکته گرمایی

در شرایطی که فرد دچار سکته گرمایی می‌شود، عمدتا برخی علائم خیلی واضح هستند:

• افزایش دمای بدن بیش از ۴۰ درجه
• سرعت ضربان قلب
• تنفس‌های سطحی و کم‌عمق
• داغ شدن پوست
• سردرد
• خستگی
• سرگیجه
• ضعف عضلانی به‌خصوص در ناحیه اندام تحتانی و پاها
• تیره و پررنگ شدن ادرار
• هذیان
• گیجی
• کما و حتی مرگ

تفاوت سکته گرمایی با سکته قلبی و مغزی

سکته گرمایی با سکته قلبی و مغزی متفاوت است. در سکته قلبی، قلب و در سکته مغزی، مغز آسیب می‌بیند اما در سکته گرمایی به دلیل گرما، بالا رفتن دمای بدن و عدم توانایی‌های بدن در کنترل دما ارگان‌های حیاتی مثل قلب و مغز آسیب می‌بینند و عملکردشان را از دست می‌دهند، در این حالت ممکن است فرد جانش را از دست بدهد یا آسیب‌های غیرقابل‌برگشت در این ارگان‌ها اتفاق بیفتد؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم.

راهکارهایی برای پیشگیری از گرمازدگی

برای جلوگیری از گرمازدگی لازم است به این نکات توجه شود:

• لباس‌های نخی، گشاد و رنگ روشن پوشیده شود.
• به‌منظور جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید از وسایلی مثل چتر، عینک، نقاب، ضد آفتاب به‌خصوص ضد آفتاب‌های دارای حداقل spf15 استفاده شود.
• از مصرف الکل، کافئین و نوشیدنی‌های گازدار خودداری شود زیرا این موارد سیستم تنظیم دمای بدن را دچار مشکل می‌کنند.
• آب زیاد بنوشید و توجه کنید که لزوما آب‌خنک مانع از گرمازدگی نمی‌شود؛ حتی آب گرم و مناسب با دمای محیط هم مانع از گرمازدگی می‌شود زیرا حجم در گردش را تامین می‌کند و با تبخیر از سطح پوست مقدار زیادی دما از سطح بدن خارج می‌شود.
• سعی کنید خنک بمانید و در محیط‌های سربسته و سایه قرار بگیرید.
• تا حد امکان در خانه بمانید و سعی کنید زمانی از خانه خارج شوید که آفتاب وجود نداشته باشد.
• در فصول گرم کمتر کارهای سنگین انجام دهید.

پیشنهاد مطالعه: مطلب عضوی از صورت که تا پایان عمر رشد می‌‌کند؟ را بخوانید.