آیا می‌دانید غذایی که می‌خورید ژنتیک شما را تغییر می‌دهد؟

مردم معمولا درمورد غذا به‌عنوان کالری، انرژی و چیزی که موجب زنده نگه‌داشتن آن‌ها می‌شود، فکر می‌کنند. آخرین شواهد علمی نشان می‌دهد که غذاها با ژنوم ما نیز صحبت می‌کنند. این ارتباط بین غذا و ژن ها ممکن است بر سلامتی، فیزیولوژی و طول عمر شما اثر بگذارد. با مجله دلتا همراه باشید.

ژنومیک تغذیه‌ای

مونیکا داس، دانشیار زیست‌شناسی سلولی و مولکولی در دانشگاه میشیگان، در تلاش برای درک بهتر این موضوع که پیام‌های غذایی چگونه بر زیست‌شناسی ما اثر می‌گذارند، تعاملات میان غذا، ژن‌ها و مغز را مطالعه می‌کند. ژنومیک تغذیه‌ای یک حقیقت مهم را آشکار کرده است؛ ارتباط ما با غذا بسیار نزدیک‌تر از چیزی است که قبلا فکر می‌کردیم.

تعامل میان غذا و ژن

برای تایید و پیدا کردن نمونه کاملی از این پدیده، کافی است نگاهی به کندوی زنبور عسل بیندازید.

زنبورهای کارگر بی‌وقفه کار می‌کنند، عقیم هستند و فقط چند هفته عمر می‌کنند. ملکه زنبورعسل درون کندو می‌ماند، چند سال عمر می‌کند و باروری او چنان قوی است که کل کلنی را به دنیا می‌آورد. با وجود این، زنبورهای کارگر و زنبور ملکه ازنظر ژنتیکی موجودات مشابهی هستند. آن‌ها به دلیل غذایی که می‌خورند، به دو شکل مختلف از حیات تبدیل می‌شوند.

ملکه زنبور عسل از ژل رویال تغذیه می‌کند، اما زنبورهای کارگر از شهد و گرده تغذیه می‌کنند. هر دو غذا انرژی تامین می‌کنند اما ژل رویال ویژگی دیگری نیز دارد: مواد مغذی موجود در آن می‌تواند قفل دستورالعمل‌های ژنتیکی برای ساخت آناتومی فیزیولوژی ملکه زنبور عسل را بگشاید. ژل رویال حاوی ترکیباتی است که کنترل‌گرهای ژنتیکی را فعال می‌کند تا اندام‌های ملکه را تولید و توانایی تولیدمثل او را حفظ کنند.

تاثیرات موادغذایی بر انسان وحیوانات

محصولات جانبی اسید آمینه‌ متیونین در گوشت و ماهی فراوان است. این اسید آمینه روی کلیدهای ژنتیکی که برای رشد و تقسیم سلول مهم هستند، تاثیر می‌گذارند. همچنین، ویتامین C با محافظت از ژنوم دربرابر آسیب اکسیداتیو در حفظ سلامت ما نقش دارد. این ویتامین همچنین فعالیت مسیرهای سلولی را که می‌توانند درصورت آسیب دیدن، ژنوم را ترمیم کنند، تقویت می‌کند.

جالب این است که توانایی مواد مغذی برای تغییر جریان اطلاعات ژنتیکی می‌تواند در طول نسل‌ها امتداد پیدا کند. مطالعات نشان می‌دهند که در انسان‌ها و حیوانات، رژیم غذایی پدربزرگ و مادربزرگ بر فعالیت کلیدهای ژنتیکی و خطر بیماری و مرگ‌و‌میر نوه‌ها اثر می‌گذارد.

تاثیر تغذیه و مواد افزودنی

مواد افزوده‌شده به غذا نیز می‌توانند جریان اطلاعات ژنتیکی درون سلول‌ها را تغییر دهند.

نان‌ها و غلات با فولات (ویتامین B9) غنی می‌شوند تا از نقایص مادرزادی ناشی از کمبود این ماده مغذی پیشگیری کنند. همچنین این راهکاری است تا محققین شیوع بالای سرطان روده بزرگ در کشورهای غربی را کاهش دهند.

مورد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، بیسفنول ای یا BPA، است که در پلاستیک یافت می‌شود. این ماده کلیدهای ژنتیکی را در پستانداران فعال می‌کند که برای رشد‌ و‌ نمو و باروری حیاتی هستند. برخی از پژوهشگران حدس می‌زنند که هم در انسان‌ها و هم در مدل‌های حیوانی، BPA باروری را کاهش می‌دهد.

نمونه جالب دیگر شیر گاوهای تغذیه‌شده با علوفه است. این نوع شیر نسبت به شیر گاوهایی که با غلات تغذیه شده‌اند، مقدار و انواع متفاوتی از اسیدهای چرب و ویتامین‌های C و A را دارد. درنتیجه خواص و پیام‌های متفاوتی را به بدن انسان منتقل می‌کنند.

پیشنهاد مطالعه: از شما دعوت می‌کنیم مطلب ساخت عینکی که به افراد نابینا در خواندن کمک می‌کند را بخوانید.