حالت‌های مختلف ارث بردن فرزند دختر

دختر متوفی از طبقه اول ارث است و به همراه پدر و مادر و پسر متوفی بر بقیه وراث مقدم است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع ارث بردن فرزند دختر می‌پردازیم.

حالت‌های مختلف ارث بردن دختر

حالت اول: وراث دختر یا دختران متوفی باشند

این حالت به این معنا است که پدر و مادر متوفی در قید حیات نیستند و تنها وارث او دختر یا دخترانش هستند. ماده ۹۰۷ قانون مدنی به این حالت اشاره دارد: اگر متوفی ابوین (پدر و مادر) نداشته و یک یا چند اولاد داشته باشد ترکه (اموال به‌جا‌مانده از متوفی) به طریق ذیل تقسیم می‌شود: “اگر فرزند، منحصر به یکی باشد خواه پسر خواه دختر تمام ترکه به او می‌رسد.”

اگر اولاد متعدد باشند ولی تمام پسر یا تمام دختر باشند ترکه بین آن‌ها مساوی تقسیم می‌شود. اگر اولاد متعدد باشند و بعضی از آن‌ها پسر و بعضی دختر، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.”
با توجه به این ماده اگر تنها وارث متوفی یک دختر باشد و وارث دیگری از طبقه اول یا زوج و زوجه وجود نداشته باشد سهم دختر متوفی، تمام ارث خواهد بود. اگر متوفی چند دختر به عنوان وارث داشته باشد تمام ارث بین آن‌ها به نسبت مساوی تقسیم می‌شود.

حالت دوم: وراث پدر و مادر و دختر متوفی باشند

این حالت به این معنا است که متوفی پدر و مادر (ابوین) و یک دختر داشته باشد. ماده ۹۰۸ قانون مدنی به بیان این حالت پرداخته است:” هرگاه مادر یا پدر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشد با یک دختر، سهم هر یک از مادر و پدر، سدس (یک ششم) ترکه و فرض دختر نصف آن (یک دوم) خواهد بود. مابقی بین تمام وراث به نسبت فرض آن‌ها تقسیم می‌شود. مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد که دراین‌صورت مادر از مابقی چیزی ارث نمی‌برد.”

بنابراین اگر وراث متوفی پدر یا مادر یا پدر و مادر همراه با یک دختر باشند، سهم‌الارث پدر و مادر متوفی از فرزند فوت شده‌ خود، یک ششم است و دختر نصف ترکه را به ارث می‌برد.

حالت سوم: وراث پدر و مادر و دختران متوفی باشند

این حالت به این معنا است که متوفی پدر و مادر و چند دختر داشته باشد. ماده ۹۰۹ قانون مدنی توضیحاتی را در این خصوص بیان کرده است:” هرگاه مادر یا پدر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند با چند دختر، فرض تمام دخترها دو ثلث (یک سوم) ترکه خواهد بود که مساوی بین آن‌ها تقسیم می‌شود. فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس (یک ششم) است. مابقی اگر چیزی باقی بماند، بین تمام وراث به نسبت فرض آن‌ها تقسیم می‌شود. مگر اینکه مادر حاجب (فردی که مانع ارث بردن مادر می‌شود) داشته باشد دراین‌صورت مادر از باقی چیزی نمی‌برد.”

در این حالت سهم‌الارث مادر از فرزند متوفی و پدر از متوفی هر کدام یک ششم ترکه است. همچنین چهار ششم ترکه بین دختران متوفی به‌طور مساوی تقسیم می‌شود.

نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که بر مبنای ماده ۹۱۳ قانون مدنی، اگر متوفی دختر یا دخترانی داشته باشد زن متوفی یک هشتم از اموال به جا مانده او را و شوهر، یک چهارم اموال را در کنار سایر وراث به ارث خواهد برد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چه کسانی هرگز ارث نمی‌برند؟  را مطالعه کنید.