عواقب افترا زدن به افراد

مطابق قانون مجازات اسلامی، جرم افترا زدن به افراد زمانی به وقوع می‌پیوندد که عملی را که طبق قانون، جرم شناخته شده است را به دیگری نسبت دهیم؛ مثلا به فردی گفته شود کلاهبردار، در حالی‌که او کلاهبردار نباشد. بر این اساس قانون‌گذار با هدف حفظ آرامش عمومی و فردی در جامعه به تعریف جرم افترا و مجازات آن پرداخته است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی موضوع افترا زدن به افراد می‌پردازیم.

افترا زدن به افراد

ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی در تعریف افترا بیان می‌دارد: «هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راسا یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحا یا تلویحا نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا خیر، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.»

بنابراین مطابق قانون، مجازات افترا زدن به افراد، حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه است.

شرایط تحقق جرم افترا

برای تحقق جرم افترا باید شرایط زیر وجود داشته باشد:

• جرم افترا فقط نسبت به افراد حقیقی صورت می‌گیرد نه افراد حقوقی. افترا شامل شرکت، کارخانه یا غیره نمی‌شود.
• حتما باید عمل انتسابی در قانون جرم شناخته شده باشد وگرنه جرم افترا محقق نمی‌شود.
• برای تحقق جرم افترا فرد باید عمدا و با قصد ضرر زدن آن جرم را به غیر نسبت دهد. در جرم افترا فعل انتسابی به حیثیت و آبروی فرد لطمه وارد می‌کند.
• باید آن جرم انتسابی که به فرد افترا زده‌اند، غیر واقع باشد. اگر شخصی واقعا سارق یا کلاهبردار است نسبت دادن این جرم به فرد افترا محسوب نمی‌شود، بار اثبات آن برعهده مفتری (افترا زننده، نسبت دهنده) است.
• نکته حائز اهمیت این است که شاکی باید اثبات کند که به او افترا زده شده است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا تهدید کردن افراد جرم است؟ را مطالعه کنید.