چگونه اجسام سنگین را بلند کنیم؟ این سوالی است که برای همه باید مطرح شود. چون موقعیت‌هایی پیش می‌آید که ناچار می‌شویم بارهای سبک و سنگینی را با دست بلند یا جابه‌جا کنیم. اما اغلب نمی‌دانیم چطور باید این کار را انجام بدهیم و در نتیجه به خودمان آسیب می‌رسانیم. از سویی بعضی افراد به فراخور شغلشان باید بارهای سنگین را بلند کنند و طبیعتا بیشتر در معرض آسیب‌های عضلانی و استخوانی قرار می‌گیرند. تقریبا یک‌چهارم آسیب‌ها حین حمل بار رخ می‌دهد. به‌ویژه اگر حمل بار با حرکات سریع، شدید و ناگهانی مانند چرخاندن تنه یا خم و راست شدن ناگهانی همراه باشد. دکتر محسن رزاقی _متخصص فیزیوتراپی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز_ راه‌های پیشگیری از بروز چنین آسیب‌هایی را به شما می‌آموزد.
حمل چه بارهایی برای بدن مناسب است؟
شرایط هر فرد تعیین می کند چه مقدار بار می‌تواند حمل کند. نوع باری که حمل می‌شود، میزان آمادگی جسمانی فرد، تعداد دفعاتی که قرار است این کار تکرار شود و یک‌رشته مسائل جزئی دیگر در تعیین وزن بار مناسب برای هر شخص، لحاظ می‌شود. اما به‌طور کلی فرمول‌هایی هم هست که اندازه‌های تقریبی به‌دست می‌دهد.
* در حالت نشسته یک خانم می‌تواند ۳ تا ۵ کیلوگرم و یک آقا ۵ تا ۷ کیلوگرم بار را جابه‌جا کند.
* در حالت ایستاده این مقدار بیشتر می‌شود. یک خانم در حالت ایستاده می‌تواند ۱۵ تا ۱۷ کیلوگرم و یک آقا می‌تواند ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم را بلند کند.
توصیه‌های ایمنی برای بلند کردن بار
* اگر شغلتان ایجاب می‌کند هر روز باری را حمل کنید، بهتر است از ابزارهای کمکی استفاده کنید. ابزارهایی که قدری از فشار کار را بر شما کم می‌کند. مثل چرخ‌دستی یا بالابرهای مکانیکی کوچک.
* حمل بار بدون داشتن آمادگی جسمانی به سلامت شما آسیب می‌رساند. بهترین راه این است که برنامه‌ای منظم برای ورزش روزانه داشته باشید. ورزش کردن برای همه لازم است. اما برای کسانی که کارشان بلند کردن و جابه‌جایی اجسام سنگین است، لزوم و اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. حتی اگر کسی بنا به دلایلی مثل اسباب‌کشی قرار است بارهای سنگین جابه‌جا کند، باید پیش از آغاز فعالیت، حرکات نرمشی انجام دهد تا کمتر دچار دردهای عضلانی و آسیب احتمالی بشود.
* برای بلند کردن یا بر زمین گذاشتن بار نباید کمر را خم و راست کنید؛ بلکه باید با خم و راست کردن زانوها بار را بلند کنید یا بر زمین بگذارید.
* حین حمل بار دست‌ها نباید خیلی از بدن فاصله داشته باشند. تا حد امکان دست‌ها را نزدیک به بدن نگه دارید.
* لازم نیست همه‌ی بارها به یک شکل و با دست حمل شوند. بعضی بارهای سنگین روی دوش بهتر و راحت‌تر حمل می‌شوند.
* اگر قرار است باری را از پله‌ها بالا ببرید، بهتر است از سطح شیب‌دار استفاده کنید که معمولا در اغلب ساختمان‌ها وجود دارد. حتی اگر این سطح شیب‌دار وجود نداشت می‌توانید پله را با استفاده از یک صفحه‌ی چوبی یا فلزی غیرلغزنده، شیب‌دار کنید.
* اگر قرار است بار را یک‌باره زمین بگذارید و باز هم جابه‌جایش کنید، بهتر است آن را روی یک سکو یا میز یا هر بلندی دیگری قرار دهید تا برای بار دوم مجبور نباشید کاملا خم شوید.
* افرادی که شغل دائمشان حمل بارهای سنگین است، می‌توانند مفاصل را با پارچه ببندند. این کار باعث می‌شود نوعی حفاظت بیرونی از مفاصل صورت بگیرد و فشار کمتری به مفاصل تحمیل شود.
* روی زمین‌های لغزنده نباید باری را حمل کنید. چراکه در صورت از دست دادن تعادلتان احتمال آسیب‌دیدگی دوچندان می‌شود.
* عواملی مانند نور و سر و صدا هم در حمل بار نقش مهمی ایفا می‌کنند. معمولا در محیط‌های کم‌نور یا محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا احتمال برهم خوردن تعادل بیشتر است. بنابراین در نور کم یا محیط شلوغ باید خیلی بیشتر مراقب باشید.
* خستگی ذهنی یا تنش روانی هم در حمل بار موثر است. وقتی فرد تمرکز لازم را ندارد، احتمال اینکه بار از دستش بیفتد یا تعادلش به‌هم بخورد، زیاد است. بنابراین افرادی که شغلشان حمل بار است، باید به وضعیت ذهنی و روانی خود هم رسیدگی کنند.
* استراحت کردن به‌موقع در شغل‌های دائمی که با حمل بار سنگین سر و کار دارند، یکی از ضروریات کار است. هر گاه احساس خستگی سراغتان آمد باید استراحت کنید. در واقع احساس خستگی نوعی هشدار بدن به شما است. فشار آوردن در مواقع خستگی فقط آسیب‌های جسمانی را بیشتر می‌کند. اما بعد از یک استراحت کوتاه، توان جسمانی ازدست‌رفته بازمی‌گردد و کار به شیوه‌ای درست انجام می‌شود.
مجله دلتا، همه چیز در مورد ملک و سلامتی
