سروتونین در مغز موجب افزایش صبر می‌شود

همه‌ ما در این حالت بوده‌ایم: چه اینکه در پایان روزی طولانی در ترافیک گیر کرده باشیم، چه مشتاقانه منتظر انتشار کتاب یا فیلم یا آلبوم موسیقی جدیدی باشیم، در برخی مواقع باید صبور باشیم. یادگیری سرکوب تکانه برای خشنودی فوری اغلب برای موفقیت آینده حیاتی است؛ اما اینکه چگونه صبر در مغز تنظیم می‌شود، هنوز کاملا درک نشده است. در ادامه مطلب مجله دلتا درباره مناطقی از مغز که در آن‌ها سروتونین موجب افزایش صبر می‌شود، می‌خوانید.

در مطالعه‌ جدیدی که در واحد محاسبات عصبی مؤسسه‌ی علم و فناوری اوکیناوا در ژاپن روی موش‌ها انجام شده است، دکتر کاتسوهیکو میازاکی و دکتر کایوکو میازاکی مناطق خاصی از مغز را مشخص کرده‌اند که ازطریق عمل سروتونین موجب افزایش صبر می‌شود.

جدیدترین کار پژوهشگران ژاپنی مبتنی‌بر پژوهشی پیشین است که در آن، برای تأیید ارتباط سببی میان سروتونین و صبر از تکنیک قدرتمندی به‌نام اپتوژنتیک (استفاده از نور برای تحریک نورون‌های خاص در مغز) استفاده شد. دانشمندان موش‌هایی را پرورش دادند که به‌گونه‌ای ازنظر ژنتیکی مهندسی شده بودند و نورون‌های آزادکننده سروتونینی داشتند که پروتئین حساس به نوری را بیان می‌کردند. بنابراین، پژوهشگران می‌توانستند با استفاده از فیبر نوری کاشته‌شده در مغز، این نورون‌ها را تحریک کنند تا با تابش نور، سروتونین در زمان‌های دقیقی آزاد شود.

پژوهشگران دریافتند تحریک این نورون‌ها درحالی‌که موش‌ها منتظر غذا بودند، زمان انتظار آن‌ها را افزایش می‌داد و حداکثر تأثیر زمانی مشاهده می‌شد که احتمال دریافت پاداش زیاد بود؛ اما زمان‌ رسیدن پاداش مشخص نبود. در مطالعه‌ی گذشته، دانشمندان روی منطقه‌ای از مغز تمرکز کردند که هسته‌ رافه‌‌ی خلفی نامیده می‌شود و قطب مرکزی نورون‌های آزادکننده‌ سروتونین به‌حساب می‌آید. نورون‌های هسته‌ رافه‌ی خلفی به مناطق دیگر مغز میانی می‌رسند و در جدیدترین مطالعه، دانشمندان این موضوع را بررسی کردند که کدام‌یک از این مناطق مغزی در تنظیم صبر نقش ایفا می‌کند.

پژوهشگران روی سه منطقه‌ی مغز تمرکز کردند که قبلا نشان داده شده بود وقتی آسیب می‌بینند، رفتارهای تکانشی را افزایش می‌دهند: ساختار مغزی عمیقی به‌ نام هسته اکومبنس و دو بخش از لوب پیشانی به‌نام‌های قشر اوربیتوفرونتال و قشر جلوپیشانی میانی.

در این مطالعه، دانشمندان فیبرهای نوری را در هسته‌ی رافه‌ی خلفی و نیز در هسته‌ی اکومبنس و قشر اوربیتوفرونتال یا قشر جلوپیشانی میانی کاشتند. پژوهشگران موش‌ها را برای انجام وظیفه‌ای آموزش دادند که در آن، موش‌ها بینی خود را درون حفره‌ای نگه می‌داشتند تا زمانی‌که غذا به آن‌ها تحویل داده شود.

دانشمندان در ۷۵ درصد از آزمایش‌ها به موش‌ها پاداش می‌دادند. در برخی از شرایط آزمایش، به‌طورثابت ۶ یا ۱۰ ثانیه پس از اینکه موش‌ها بینی خود را در حفره نگه می‌داشتند، پاداش داده می‌شد و در شرایط آزمایشی دیگر، زمان پاداش‌دادن متغیر بود. در ۲۵ درصد از آزمایش‌ها، موش‌ها پاداش غذایی دریافت نمی‌کردند. آنچه اندازه‌گیری شد، این بود که موش‌ها حین آزمایش‌هایی که در آن‌ها پاداشی در کار نبود، هنگام تحریک شدن یا نشدن نورون‌های آزادکننده‌ی سروتونین، تا چه مدت منتظر دریافت پاداش غذایی می‌ماندند.

وقتی پژوهشگران فیبرهای عصبی آزادکننده سروتونین را تحریک می‌کردند که به هسته‌ی اکومبنس می‌رسند، افزایشی در زمان انتظار شاهد نبودند که نشان می‌دهد سروتونین در این منطقه از مغز نقشی در تنظیم صبر ایفا نمی‌کند. بااین‌حال، وقتی در همان حین که موش‌ها بینی خود را در حفره نگه داشته بودند، دانشمندان آزادشدن سروتونین را در قشر اوربیتوفرونتال و قشر جلوپیشانی میانی تحریک می‌کردند، موش‌ها مدت بیشتری منتظر می‌ماندند و البته تفاوت‌ مهمی نیز وجود داشت.

در قشر اوربیتوفرونتال، هم وقتی زمان پاداش‌دادن ثابت بود و هم وقتی زمان دریافت پاداش متغیر بود، آزادشدن سروتونین صبر را به‌اندازه‌ی فعال‌سازی سروتونین در هسته‌ی رافه‌ی خلفی افزایش می‌داد؛ ولی در حالت دوم، اثرهای قوی‌تری وجود داشت. در قشر جلوپیشانی میانی، دانشمندان فقط هنگامی افزایش در صبر را مشاهده کردند که زمان‌بندی پاداش متغیر بود و موقع ثابت‌بودن زمان‌بندی‌، هیچ اثری دیده نمی‌شد.

پیشنهاد مطالعه: برای مطالعه بیشتر «حمله ویروس کرونا به مغز از طریق بینی» را بخوانید.