سرک کشیدن به گوشی دیگران چه عواقبی دارد؟

وابستگی به تلفن همراه موجب شده است که این وسیله تبدیل به یکی از مهم‌ترین حریم شخصی افراد شود به طوری که بسیاری از اطلاعات شخصی، خانوادگی، شغلی و … در وسایل الکترونیکی مثل گوشی موبایل، تبلت، رایانه و… نگهداری می­­‌شود که دسترسی سایر افراد به این اطلاعات مصداق نقض حریم خصوصی افراد به حساب می­‌آید؛ بنابراین قانون‌گذار در سال ۱۳۸۸ قانونی به نام قانون جرایم رایانه­‌ای تصویب و در ماده ۱ آن از حق محرمانگی داده‌ها حمایت کرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی سرک کشیدن به گوشی دیگران و مجازات آن می‌پردازیم.

مجازات سرک کشیدن به گوشی دیگران

به موجب ماده ۱ قانون جرایم رایانه‌ای هر کس به طور غیر مجاز به داده‌ها، سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی پیدا کند، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد؛ بنابراین قانون‌گذار سرک کشیدن به تلفن همراه دیگران و دسترسی غیرمجاز به سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی را اگر بدون اجازه شخص باشد جرم به حساب آورده، اما در مواردی که خود شخص، اجازه مشاهده یا ورود به سامانه را داده باشد جرمی روی نمی‌دهد. قانون‌گذار دسترسی غیرمجاز به سامانه رایانه­‌ای یا مخابراتی یا داده‌ها را در صورت وجود شرایط زیر جرم می­‌داند:

• این دسترسی بدون اجازه شخص باشد؛ بنابراین در مواردی که خود شخص، اذن به مشاهده داده یا اجازه ورود به سامانه را می­‌دهد، جرمی رخ نمی­‌دهد.
• داده‌ها یا سامانه برخوردار از تدابیر امنیتی باشند، چرا که حمایت قانونی شامل افرادی می­‌شود که خودشان حداقلی از امنیت را برای حریم خصوصی­‌شان قائل‌اند؛ برای مثال اگر سامانه مد نظر گوشی همراه یا رایانه شخصی است، دارای رمز عبور باشد لذا مرتکب با گذر از این تدابیر امنیتی مجرم شناخته خواهد شد.

این ماده به طور گسترده هم شامل زمانی می­‌شود که شخصی در دنیای واقعی رمز عبور شما را به نحوی بشکند و به اطلاعات سامانه دسترسی پیدا کند و هم زمانی‌که در فضای مجازی از طرقی مثل هک و عبور از تدابیر امنیتی­‌تان به اطلاعات دسترسی پیدا کند. حال گذر از این تدابیر امنیتی می­‌تواند از طرق مختلف صورت بگیرد؛ چه به صورت فنی و با استفاده از نرم ­‌افزار، چه به صورت غیر فنی مثل فریب دادن شخص برای در اختیار گذاشتن نام کاربری و رمز عبور که قانون‌گذار بین این دو مورد تفاوتی قائل نشده‌­است. هم دسترسی به سامانه و هم دسترسی به داده­‌ها (در صورت وجود سایر شرایط) جرم است؛ بنابراین اگر فردی از تدابیر امنیتی شما عبور کند و وارد سیستم شود، حتی بدون اینکه اطلاعاتی را مشاهده کند، عمل وی جرم و قابل مجازات است.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر جعل امضا قولنامه چه مجازاتی دارد؟ را مطالعه کنید.