به محض اینکه زن و مردی اقدام به عقد نکاح با هم کردند، قانونگذار آثاری را بر این رابطه زوجیت بار می‌کند؛ یعنی آنکه زن و شوهر هر کدام از حقوقی برخوردار می‌شوند. یکی از این حقوق، حق نفقه‌ای است که به زن تعلق می‌گیرد. الزام مرد به پرداخت نفقه زن به اندازه‌ای مهم و ضروری است که قانونگذار در صورت انجام آن ضمانت اجرای حقوقی و کیفری پیش‌بینی کرده است، اما در برخی از شرایط زن می‌تواند به علت عدم پرداخت نفقه از شوهر تقاضا طلاق هم بکند. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی طلاق به علت پرداخت نکردن نفقه می‌پردازیم.
نفقه زن
بر اساس ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی، در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است؛ بنابراین قانون مدنی وظیفه پرداخت نفقه زن را بر عهده شوهر قرار داده است؛ در واقع، در عقد دائم مرد مکلف به تامین معاش همسر خود است. انجام این تکلیف از دید قانونگذار به اندازه‌ای مهم هست که برای عدم انجام آن ضمانت‌اجراهایی را هم تعیین کرده است. بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نیز نفقه زن شامل تمام نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، نان، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی، بهداشتی و خادم است. زن در صورتی حق دریافت نفقه از جانب شوهر خود را دارد که از همسر خود تمکین کرده باشد؛ بنابراین، حق زن بابت نفقه با عدم تمکین از سوی زن از بین خواهد رفت.
طلاق به علت پرداخت نکردن نفقه
در قانون مدنی، ماده ۱۱۲۹ در خصوص استنکاف شوهر یا عجز از پرداخت نفقه تدوین شده است. بر اساس این ماده در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجرا حکم محکمه و الزام او به دادن نفقه، زن می‌تواند برای طلاق به دادگاه رجوع کند و دادگاه شوهر را اجبار به طلاق می‌کند. بر این اساس، طلاق به علت عدم پرداخت نفقه زن پیش‌بینی شده است؛ بنابراین در صورتی که مرد نفقه همسر خود را ندهد و زن با مراجعه به دادگاه حکم انفاق به سود خود را بگیرد و با وجود صدور اجراییه علیه شوهر، مرد نتواند نفقه دهد یا از پرداخت آن خودداری کند، زن می‌تواند به لحاظ عدم پرداخت نفقه، تقاضا طلاق کند. در این حالت، قاضی به جای شوهر اقدام به طلاق و امضا سند طلاق خواهد کرد. براساس قانون حمایت از خانواده ۹۱ مراکز مشاوره خانواده در سراسر کشور ایجاد شده و متقاضیان طلاق باید قبل از هر اقدامی ابتدا مشخصات خود را در سامانه تصمیم طلاق ثبت کرده و اقدام به اخذ نوبت مشاوره کنند. در واقع قاضی بعد از اتمام جلسات مشاوره اقدام به رسیدگی به پرونده و صدور رای می‌کند.
برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر به چه زنانی نفقه تعلق نمی‌گیرد؟ را مطالعه کنید.
