سوءاثر چک برگشتی و رفع آن

اگر شما هم جزو افرادی هستید که با چک و دسته چک سروکار دارند و گاهی تمام فعالیت‌های خود را با پرداخت چک می‌گذرانید، بی‌شک همیشه دغدغه رفع سوءاثر چک‌های برگشتی خود را داشته‌اید. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی به اقدامات لازم برای رفع سوءاثر چک‌ برگشتی می‌پردازیم.

اقدامات لازم برای رفع سوءاثر چک برگشتی

بر اساس بخشنامه‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران کلیه امور مربوط سوءاثر از چک‌ برگشتی و رفع آن اشخاص صرفا از طریق شعب و واحدهای تابعه بانک‌ها و به صورت زیر امکان‌پذیر است:

• تامین موجودی حساب چک: مشتری مبلغ کسری موجودی را به سپرده جاری خود، واریز کرده و بانک پس از رفع برگشت چک و پرداخت مبلغ آن به ذی‌نفع، نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی مشتری اقدام می‌کند.
• ارائه لاشه چک برگشتی: مشتری لاشه چک برگشتی را به بانک ارائه و بانک در قبال آن به وی رسید تحویل می‌دهد. در حالی‌که برای رفع سوء اثر چک‌های برگشتی قوانین و مراحل مشخصی از سوی بانک مرکزی تعیین شده است، اما باز هم تبلیغات گسترده‌ای در رابطه با این مورد از طریق غیرمجاز انجام می‌شود که مورد تایید مراجع رسمی نیست.

• ارائه رضایت‌نامه محضری ذی‌نفع چک به بانک: در صورت عدم امکان ارائه لاشه چک برگشتی به بانک بنابه دلایلی نظیر مفقود شدن، به سرقت رفتن و سوختن، ذینفع چک (شخصی که گواهی‌نامه عدم پرداخت وجه چک به نام او صادر شده است) می‌تواند با حضور در دفترخانه اسناد رسمی، رضایت خود را اعلام کرده و بانک با دریافت رضایت‌نامه مزبور، نسبت به رفع سوءاثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام کند. چنانچه ذی‌نفع چک شخص حقوقی دولتی و یا نهاد عمومی غیردولتی باشد می‌تواند با ارائه نامه رسمی، رضایت خود را اعلام کند و بانک با دریافت رضایت‌نامه مزبور، نسبت به رفع سوءاثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام کند.

• واریز مبلغ چک به سپرده قرض‌الحسنه جاری و مسدود کردن آن به مدت ۲۴ ماه: چنانچه ارائه لاشه چک و یا رضایت‌نامه محضری ذی‌نفع به بانک امکان‌پذیر نباشد، مشروط به آن که سپرده قرض‌الحسنه جاری مشتری نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضایی مسدود نشده باشد، مشتری می‌تواند با واریز معادل کسری موجودی به سپرده قرض‌الحسنه جاری خود، درخواست مسدود شدن وجه مزبور را برای پرداخت چک برگشتی ذی‌ربط تا زمان تعیین تکلیف قطعی چک برگشتی و یا حداکثر به مدت ۲۴ ماه، به شعبه افتتاح کننده ارائه کند، در این شرایط شعبه افتتاح کننده موظف است ظرف پنج روز کاری، طی نامه‌ای، تامین وجه چک را به اطلاع شخص که گواهی‌نامه عدم پرداخت به نام وی صادر شده است، برای مراجعه به بانک و دریافت وجه چک، برساند.
• انقضای مدت نگهداری سوابق چک‌های برگشتی در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی: در صورت عدم اقدام مشتری نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی، سابقه هر چک برگشتی صرفا پس از انقضای مدت سه سال از تاریخ صدور گواهی‌نامه عدم پرداخت آن به شرط ارائه‌نامه از مراجع قضایی مبنی بر عدم وجود پرونده قضایی در مورد چک مذکور، به صورت خودکار از سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی رفع سوءاثر می‌شود. در صورتی‌که مشتری در همان روز برگشت چک، اقدام به تامین کسری موجودی سپرده قرض‌الحسنه جاری، ارائه لاشه چک یا رضایت‌نامه محضری ذ‌‌ی‌نفع چک به بانک و … کند، بانک موظف است اطلاعات مربوط به گواهی‌نامه عدم پرداخت را به سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی ارسال کند.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر  چک رمزدار و قوانین آن را مطالعه کنید.