چک از عمده‌ترین اسناد تجارتی معمول بوده و پس از گسترش عملیات بانکی یکی از مهم‌ترین وسائل دریافت و پرداخت وجه شناخته شده و پس از برات و سفته که تعهد پرداخت هستند، چک جانشین پول نقد گردیده است. فوائد و اهمیت چک ناشی از امتیازاتیست که قانون تجارت یا قانون صدور چک به آن داده یا می‌دهد تا بهترین وسیله سهولت مبادله پول و یا انتقال وجه از فردی به فرد دیگر باشد. در زمانی که چک در تاریخ مندرچ درآن وصول نگردد، می‌توان از طریق ۴ روش نسبت وصول آن اقدام نمود. روش‌های پیگیری چک باید با رعایت قوانین و در موعد مقرر اقدام گردد تا از اتلاف وقت جلوگیری بعمل آید. با بخش حقوقی مجله دلتا همراه باشید.
چک از چهار طریق قابل پیگیری است:
۱- طرح شکایت کیفری برعلیه صادر کننده درصورت رعایت مواعد ۶ ماهه:
لازم به ذکر است، فقط علیه صادر کننده چک می‌توان شکایت کیفری طرح نمود؛ بنابراین علیه ضامنین و ظهرنویسان طرح دعوی کیفری امکان‌پذیر نیست. با اصلاحیه سال ۱۳۸۲ قانون چک ضمن آنکه چک‌های وعده دار، بدون تاریخ ، سفید امضاء، مشروط و بابت تضمین فاقد جنبه کیفری قلمداد شد (یعنی اقدام به صدور چک در صورتی واجد اوصاف کیفری می‌باشد که بدون وعده و به تاریخ روز صادر شده باشد)، ممنوعیت صدور اینگونه چک‌ها نیز منتفی گردید.
۲-اقدام از طریق دوایر اجرای ثبت:
(چک در حکم سند لازم الاجراست)
دارنده چک می‌تواند درصورت عدم پرداخت وجه چک، از طریق دوایر اجرای ثبت درخواست صدور اجرائیه علیه صادر کننده و صاحب حساب را نماید (در صورت تائید مطابقت امضاء موجود در چک ازسوی بانک محال علیه)
۳-اقامه دعوی تجاری از طریق تقدیم دادخواست:
دارنده چک می‌تواند علیه همه مسئولین اعم از صادر کننده وظهر نویسان با تقدیم دادخواست اقامه دعوی تجاری نماید. مزایای اقامه دعوی تجاری از قرار زیر است:
الف : اقامه دعوی علیه همه مسئولین از جمله ظهر نویسان
ب : صدور قرار تامین خواسته بدون تودیع خسارات احتمالی
شرایط اقامه دعوی تجاری:
*اخذ گواهی عدم پرداخت (جایگزین واخواست در سفته و برات است) درظرف ۱۵ روز یا ۴۵ روز یا ۴ ماه از تاریخ صدورچک مستندا به مواد ۳۱۵ و۳۱۷ ق. تجارت برحسب مورد.
*اقامه دعوی در ظرف یکسال یا دو سال از تاریخ اخذ گواهی عدم پرداخت مستند به مواد ۲۸۶ ،۲۸۷ و ۳۱۴ق. تجارت برحسب مورد.
۴-اقامه دعوی مدنی از طریق تقدیم دادخواست:
دارنده چک در هر حال حق اقامه دعوی علیه صادر کننده چک را دارد؛ خواه دارنده به وظایف خود عمل نموده باشد یا خیر.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر “وصول چک حقوقی و توقیف اموال بدهکار” را مطالعه کنید.
