معرفی محبوب ترین های صنایع دستی ایرانی

صنایع دستی ایرانی محصولات بی نظیری است و نمایانگر فرهنگ، سنت و میراث کشورمان است. صنایع دستی یکی از بخش های مهم تولیدی است و تلاش های زیادی برای تعریف این صنعت گسترده و متنوع به جهان شده است که نتیجه آن شناخت بهتر این صنعت در جهان شده است. صنایع دستی ایرانی در جهان شهرت بسیاری دارد و اکثر توریست هایی که وارد کشور می‌شوند اقدام به خرید صنایع دستی می کنند.
صنایع دستی را می‌توان کالاهایی تعریف کرد که به صورت کاملا دستی یا با کمک ابزار تولید می‌شوند. این محصولات دارای هر دو کاربرد تزئینی و استفاده در زندگی روزمره هستند که به روش‌های سنتی ساخته می‌شوند. صنایع دستی شاخص‌ترین و اصیل‌ترین جلوه‌گاه تاریخ و تمدن کهن ایران و فرهنگ و هنر ناب ایرانی بوده که یکی از مهم‌ترین قطب‌های هنرهای صناعی در جهان به شمار می‌آید. صنایع دستی ایرانی دارای طیف گسترده‌ای از رشته‌ها و محصولات گوناگون است. بافته‌های داری، دست‌بافته‌های دستگاهی، رودوزی‌های سنتی، هنرهای فلزی، میناکاری، سفالگری، آبگینه، هنرهای مرتبط با چوب، هنرهای مرتبط با سنگ، نگارگری، چاپ‌های سنتی، حصیربافی، رنگ ‌سازی سنتی، نمدمالی، پوستین دوزی، آثار چرمی و رنگرزی سنتی از رشته‌های اصلی صنایع دستی ایرانی به شمار می‌روند. که به معرفی محبوت ترین آنها می‌پردازیم.

فرش ایرانی

فرش ایرانی یک کالای جدا نشدنی از فرهنگ و هنر ایرانی است. بدون تردید یکی از برجسته ترین مظاهر مربوط به تاریخ پارسیان به ایران باستان بازمی گردد (حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد). “مهارتهای سنتی فرش بافی” در استان فارس و شهر کاشان در سال ۲۰۱۰ به عنوان لیست میراث فرهنگی نامشهود یونسکو درج شد. الگوی فرش ها شما را به یاد باغ ایرانی می اندازد که پر از گیاهان ، پرندگان و حیوانات دیگر است. پشم ، پنبه و ابریشم رایج ترین مواد در بافت فرش است. رنگهای سنتی مورد استفاده در فرشهای ایرانی از گیاهان و حشرات گرفته می شوند. به عنوان نمونه ، قرمز از “روناس” ، زرد از “پیاز” ، و سیاه از “سیب بلوط”. فرش ایرانی یکی از محبوب ترین و پرفروش ترین صنایع دستی ایرانی محسوب می‌شود.

میناکاری

هنر میناکاری یا مینا کاری هنر آتش است که برای تزیین روی فلز و کاشی با لعاب مینا استفاده می شود. هنر میناکاری را می توان یکی از اختراعات خلاقانه‌ی بشر دانست. الگوهای به کار رفته در آثار مینا ، بسته به ترجیحات هنرمند ، نقوش سنتی است. در ایران ، لعاب بیشتر روی مس و نقره انجام می شود. کار کردن و تزئین فلزات مینا با روکشهای رنگارنگ و پخته یکی از دوره های ممتاز هنر اصفهان است.
این هنر شامل فعل و انفعالهای پیچیده ایست که به هم ربط داده می شوند. از یک سو عوامل ساده ای از قبیل سیلیکوم و مینیوم و پتاسیم و از سوی دیگر سنگ قیمتی که ترکیب آنها مینا را به وجود می آورد. برای دسترسی به این پدیده هنری زیبا باید آتش و حرارت به دقت مراقبت و مهار شود.
درگذشته که میناکاری رواج اندکی داشت ، رنگهایی که به کار می رفت مانند رنگ هایی که در صنعت قلمکار به کار می بردند، گیاهی یا معدنی بوده . ولی اکنون برای نقاشی ظروف و اشیاء مینایی از رنگ هایی شیمیایی استفاده می شود که معمولاً آنها را از آلمان وارد می کنند. رنگهایی که در میناکاری به کار می رود: رنگهای گیاهی که در چیت سازی هم به کار می رود و رنگهای معدنی که در نقاشی و میناکاری به کار می رفته است.

مینیاتور

نوعی تابلوهای زیبا وجو دارد که برگرفته از طبیعت است و ظرافت بسیاری در آن وجود دارد که به آن تابلوی مینیاتوری می گویند. مینیاتور فارسی یک نقاشی غنی و تفصیلی با الگوهای مذهبی یا اساطیری است. براساس شواهد ، هنر نقاشی مینیاتور در ایران از قرنهای اولیه در اوایل پس از اسلام و پس از فروپاشی ساسانیان آغاز شده است. یکی از مشخصات مینیاتور ایرانی رنگ آمیزی روشن است که رنگدانه ها از جنس مواد معدنی هستند.

خاتم کاری

خاتم کاری هنر تزئین سطوح چوبی با روکش های کوچک موزائیک به شکل مثلث هایی است که از چوب و مواد مختلف ساخته شده است. این مواد شامل چوب Areca ، آبنوس ، چوب درخت مرکبات ، چوب عناب و استخوانهای شتر ، اسب و گاو است. قدیمی ترین مورد از هنر خاتم-کاری به دوره صفویه بر می گردد ، اما هیچ مدرکی از زمان آغاز این هنر دقیقاً در دست نیست. در کشورهای دیگر مانند سوریه و لبنان نیز آثار مشابهی وجود دارد اما مهد خاتم کاری ایران است. شهر اصفهان در دوره صفویه مرکز اصلی خاتم بوده که پس از آن در شیراز رواج یافته است. برای تولید برخی اشیاء از جمله تخته نرد ، تخته شطرنج ، قفسه قران ، قاب و جعبه های کوچک استفاده می شود.

قلمزنی (حکاکی)

هنر قلمزنی عبارت است از تزئین و کندن نقوش بر روی اشیا فلزی به ویژه مس، طلا، برنج و یا به عبارت دیگر ایجاد خطوط و نقوش به وسیلۀ قلم با ضربۀ چکش بر روی اجسام فلزی، مس به سبب نرمی و شکل پذیری که دارد،در هنر قلمزنی متداول تر از سایر فلزات است. از سوی دیگر به اعتقاد باستان شناسان و مورخان هنر،مس،نخستین فلزی است که در هنر فلز کاری و قلمزنی مورد توجه انسان قرار گرفت.