تصادف رانندگی به دلایل مختلفی از جمله بی احتیاطی، بی مبالاتی، رعایت نکردن نظامات دولتی، مهارت نداشتن راننده وسیله نقلیه موتوری اتفاق میافتد. به گزارش مجله دلتا عوامل متعددی برای بالا بودن آمار تصادفات منجر به فوت در ایران وجود دارد، ولی بدون شک یکی از مهم ترین این عوامل، خطای انسانی و بی توجهی افراد به قانون است.
تصادف منجر به فوت راننده مقصر
قتل به طور کلی به سه دسته تقسیم میشود که عبارتند از :
۱. قتل عمد که مجازات آن قصاص است.
۲. قتل غیر عمد که مجازات آن پرداخت دیه است.
۳. قتل خطای محض که مجازات آن پرداخت دیه از سوی عاقله (بستگان مرد نسبی پدر و مادری یا پدری) تعیین شده است.
بنابر تقسیم بندی یاد شده ، قتل ناشی از تصادف رانندگی، قتل عمد محسوب نمیشود و قصاص ندارد. حتی اگر راننده به دلیل رعایت نکردن موارد قانونی مانند سرعت غیر مجاز، مقصر باشد. در واقع تردیدی نیست که عملکرد راننده در تجاوز از سرعت مقرر یا سبقت غیر مجاز، عملی عمدی است، ولی هنگامی که به واسطه سبقت مزبور یا تجاوز از سرعت مجاز تصادف میکند، معلوم است که تصادف، مقصود مرتکب نبوده است و قتل اتفاق افتاده از این سهل انگاری، قتل شبه عمد محسوب میشود.
حکم تصادف منجر به فوت بدون گواهینامه چیست؟
به رغم تصور عموم مردم مبنی بر عمدی بودن قتل ناشی از تصادف راننده بدون گواهینامه، باید گفت که نداشتن گواهینامه باعث تغییر نوع و ماهیت قتل از غیر عمدی به عمد نیست. طبق قانون، اگر در زمان وقوع حادثه رانندگی منجر به قتل، یکی از موارد زیر وجود داشته باشد، راننده متخلف مجازات شدیدتری نسبت به حالت عادی خواهد داشت، ولی ماهیت قتل کماکان شبه عمد تلقی خواهد شد. این موارد عبارتند از :
• راننده در حالت مستی باشد.
• فاقد گواهینامه رانندگی باشد.
• با سرعت غیر مجاز یا سبقت غیر مجاز رانندگی کند.
• وسیله نقلیه دارای عیب و نقص فنی باشد.
شایان ذکر است، اگر در تصادف رانندگی که منجر به صدمه بدنی یا فوت افراد میشود، راننده بدون گواهینامه باشد، باز هم بیمه موظف به پرداخت خسارت به مصدوم یا وراث متوفی است، ولی شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت، میتواند برای دریافت آن به راننده فاقد گواهینامه رجوع کند. در مواردی که قتل ناشی از تصادفات رانندگی به دلیل مصرف مشروبات الکلی یا غیر آن باشد هم همین شرایط صدق میکند.
مجازات راننده مقصر
در تصادفاتی که منجر به فوت میشود حتی به فرض گذشت اولیای دم، دادستان موظف به تعقیب و اجرای دعوای عمومی و شکایت از راننده مقصر است و به این دلیل میتوان گفت که این عمل جزء جرائم غیر قابل گذشت است به این معنا که صرفاً با گذشت شاکی خصوصی پرونده مختومه نمیشود بلکه دادستان هم میتواند به عنوان مدعی العموم درخواست شکایت را در دادگاه مطرح کند و همچنین با گذشت شاکی خصوصی رسیدگی به پرونده متوقف نخواهد شدو فقط دیه از سوی اولیای دم، قابل گذشت است و فرد مرتکب قتل حتی در صورت رضایت خانواده مقتول، به مجازات حبس و یا جریمه نقدی محکوم می شود. شایان ذکر است صندوقی به نام صندوق خسارات بدنی وجود دارد که در صورتی که مصدوم یا وراث متوفی به هر دلیلی از جمله فراری بودن راننده مقصر حادثه یا ورشکستگی شرکت بیمه، نتوانند دیه خود را از شرکت بیمه دریافت کنند، این شرکت مکلف به پرداخت دیه به این اشخاص است. بنابراین هرگاه بی احتیاطی یا رعایت نکردن مقررات دولتی یا مهارت نداشتن راننده به قتل غیر عمد منتهی شود، مجازات زیر را به همراه میآورد.
تقصیر عابران پیاده
بسیاری از تصادفات بین رانندگان و عابران پیاده، به دلیل بی احتیاطی و عدم رعایت قوانین و مقررات توسط عابران اتفاق میافتد. کارشناسان تصادفات در هر مورد میزان تقصیر راننده و عابر پیاده را بررسی میکنند و راننده فقط به اندازه و میزان تقصیر خود موظف به پرداخت خسارت جانی یا مالی است.
سعدی
۱۸ آذر ۱۳۹۸ در ۳:۱۰ ب٫ظ
روزبهانی
۱۷ آذر ۱۳۹۸ در ۳:۱۵ ب٫ظ
اطلاعات خوب بود