طلاق قضایی چیست و موارد آن در قانون کدامند؟

طلاق از جمله حقوقی است که در قانون برای هر کدام از زوج ها در نظر گرفته شده است. در واقع با توجه به قوانین و مقررات، مرد می‎تواند با رعایت شرایط مقرر در قانون با مراجعه به دادگاه درخواست طلاق از همسر خود را به مراجع قضایی ارائه دهد. همچنین زن نیز می‎تواند با وجود شرایط مقرر در قانون، از دادگاه تقاضای طلاق کند. گاهی شرایطی خاص اتفاق می‎افتد مثل مواردی که مرد غایب و یا منزل و خانواده را ترک می‎کند و یا زن در عسر و حرج (سختی و مشقت) باشد، قانون این امکان را به وی می‎دهد که از دادگاه تقاضای طلاق کند. به این نوع طلاق در اصطلاح طلاق قضایی گفته می‎شود. در مجله دلتا ضوابط و مقررات مربوط به طلاق قضایی و حکم قانونی این گونه طلاق ها را مورد بررسی قرار داده ایم .

انواع طلاق قضایی در قانون

طلاق قضایی بر اساس قواین و مقررات به سه مورد تقسیم شده است :

1. امتناع شوهر از پرداخت نفقه و عدم امکان الزام وی به پرداخت نفقه؛ گاهی شوهر از پرداخت نفقه خودداری می‎کند ولی در برخی موارد   دلیل ناتوانی و نداشتن استطاعت مالی وی در عدم پرداخت مبلغ نفقه است که هر دو مورد می‎توانند باعث صدور حکم طلاق به موجب رأی دادگاه باشند.
2.  مفقود الاثر بودن شوهر؛ این مورد در شرایطی اتفاق می‎افتد که از غیبت مرد چهار سال گذشته و در واقع در این مدت مرد مفقود الاثر باشد. طبق قانون مدنی که بیان می‎دارد؛ هر گاه مردی چهار سال تمام غایب مفقود الاثر باشد همسر او می‎تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند
3. در عسر و حرج و در سختی بودن زن؛ در مواردی است که دادگاه تشخیص دهد که ادامه زندگی باعث سختی و زیان برای زن خواهد بود.

در طلاق قضایی شوهر با جدایی و متارکه موافق نیست و در واقع به یکی از دلایل یاد شده دادگاه او را مجبور به طلاق می‎کند. شایان ذکر است که این عدم موافقت شوهر ممکن است به دلیل مخالفت او و گاهی به علت غیبت وی در زمان دادخواست طلاق از سوی زن باشد.

تکلیف مهریه چیست؟

زمانی که مرد با درخواست طلاق از سوی زن مخالف باشد قاضی پس از احراز و شناسایی موضوع و علت طلاق در جایگاه مرد قرار می‎گیرد و از طرف او قبول بذل (طلاق) می‎کند. در واقع در چنین شرایطی اختیار با قاضی رسیدگی کننده به پرونده است. معمولا قضات در مواردی که مهریه سنگین است و زن حاضر به بخشش متعارف و معقول مهریه نیست با توجه به کلیه شرایط موجود تصمیم گیری می‎کنند. طبق قانون، طلاقی که با توجه به شرایط یاد شده باشد طلاق بائن است. به این معنی که در ایام عده، شوهر نمی‎تواند به زن رجوع کند. در مقابل طلاق قضایی دسته ای دیگر از طلاق ها تحت عنوان طلاق قانونی قرار دارند که شامل حق طلاق، طلاق توافقی و طلاق به درخواست زوج قرار دارند که در نوش های بعدی در باره آن ها توضیح خواهیم داد.