نحله چیست و در چه شرایطی تعلق می‌گیرد؟

نحله چیست؟ این پرسش برای خیلی از مردم اتفاق می‎افتد به خصوص آن هایی که به دلایل مختلف به مراجع قضایی مراجعه می‎کنند. در واقع می‎توان گفت نحله از جمله موضوعات و دعاوی مالی زن و شوهر است. قانونگذار به منظور حفظ حقوق زن قوانین و مقرراتی وضع کرده و مرد ملزم به رعایت و انجام این ضوابط شده است. در مجله دلتا به این مباحث می‎پردازیم.

1. نحله چیست ؟
2. شرایط مطالبه نحله چگونه است؟
3. تفاوت اجرت المثل و نحله کدام است؟

نحله چیست؟

مبلغی است که دادگاه مقدار آن را با در نظر گرفتن شرایطی، تعیین می‌کند تا مرد به زن بپردازد. در واقع با توجه به سابقه زندگی مشترک و نوع کارهایی که زن در خانه شوهر انجام داده و وضعیت مالی مرد، دادگاه مبلغی را‌ تحت عنوان نحله (بخشش) برای زن تعیین می‌کند.

شرایط مطالبه نحله چیست ؟

زن برای درخواست نحله باید شرایط دریافت آن را داشته باشد. این ویژگی ها عبارت است از :

۱- درخواست طلاق از سوی مرد باشد و همچنین این درخواست نباید به دلیل تخلفات زن از وظایف زناشویی یا سوء رفتار وی باشد.

۲- در طول زندگی مشترک و تا قبل از اقدام به دادخواست طلاق از جانب مرد، امکان مطالبه نحله وجود ندارد.

۳- نحله با اجرت المثل متفاوت است و قابل جمع نیست. بنابراین اگر اجرت المثل به هر دلیل به زن تعلق نگیرد دادگاه می‌تواند برای وی نحله تعیین کند. بنابراین زن نمی‌توان  هم اجرت المثل بگیرد و هم نحله درخواست کند.

۴.برای تعیین نحله بر خلاف اجرت المثل نیاز به نظر کارشناسی نیست و مبلغ را قاضی دادگاه با توجه به سابقه زندگی مشترک و کارهای که زن انجام داده است و مخصوصا تمکن و توانایی مالی مرد تعیین می‌کند.

تفاوت اجرت المثل و نحله چیست ؟

اجرت‌ المثل به معنای پرداختن مزد و اجرت کارهایی است که زن در خانه شوهر انجام داده است در حالی که این امور از وظایف شرعی زن نبوده و برای این کار قصد تبرع (مجانی بودن) نداشته باشد. در این حالت، شوهر مکلف به پرداخت اجرت‌ المثل این کارها است. این اجرت متناسب با کارهایی است که زن در خانه انجام داده و پرداخت آن ارتباطی با تمکن مالی شوهر ندارد و در هر صورت باید پرداخت شود. اما نحله زمانی به زن تعلق می‌گیرد که وی نتواند اجرت‌ المثل کارهای خود را به‌ دست آورد که در این صورت، با توجه به سابقه زندگی مشترک و نوع کارهایی که در خانه انجام داده است و تمکن مالی شوهر، دادگاه مبلغی تحت عنوان نحله برای زن تعیین ‌می‌کند.

زمان مطالبه نحله

زن می‌تواند قبل از وقوع طلاق، حق الزحمه کارهایی را که انجام آن ها از نظر شرعی و دینی بر عهده وی نبوده است و به درخواست شوهر و با قصد دریافت حق الزحمه انجام داده است با تعیین مبلغی به عنوان نحله از دادگاه درخواست کند.

نحوه اقامه دعوی

طبق قانون زن می‌تواند دادخواست نحله و اجرت المثل را جداگانه و مستقل از دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش که در واقع مقدمه ای بر طلاق است، به دادگاه تقدیم کند. بنابراین لازم نیست که پس از طلاق به این امر اقدام شود. قبل از طلاق هم مطالبه نحله امکان دارد البته شایان ذکر است که زن در دعوای درخواست اجرت المثل و نحله باید اثبات کند مرد از او درخواست کرده است که به انجام کارهای خارج از وظیفه شرعی مبادرت ورزد.