این چشمه آب ندارد!

اگر ببینید از چشمه‌ای آب جاری است، تعجب نمی‌کنید. حتی اگر ببینید از کوهی مواد مذاب جاری است، باز هم تعجب نمی‌کنید. اما اگر ببینید از چشمه‌ای بالای کوه، گِلی چسبناک و خاکستری جاری است، حتما تعجب می‌کنید. چشمه‌های گِل فشان چابهار یکی از شگفت انگیزترین جاذبه‌‎های طبیعی و ژئوتوریستی ایران به شمار می‌روند. با صفحه گردشگری مجله دلتا همراه باشید تا با هم به چشمه‌های جادویی سفر کنیم و از دیدن آن لذت ببریم.

تپه هایی که گل می‌فشانند

دیدن صحنه جوشیدن و قل‌قل زدن گل و لای چسبنده از دل زمین و پاشیدنش به اطراف با صدایی بم، شبیه به صحنه‌های فیلم‌های تخیلی است. در منطقه چابهار چند چشمه داریم که به جای آب، گل از آنها می‌جوشد. مشهورترین آنها در منطقه تنگ شهرستان کنارک واقع شده که مجموعه‌ای از چند تپه بلند و کوتاه بوده و در حال حاضر فقط یکی از آنها فعال است.

در منطقه چابهار هفت تپه گل فشان‌ وجود دارد. که برجسته‌ترین آنها گل ‌فشان‌ تنگ است. این مکان تپه خاکستری رنگی است به ارتفاع تقریبی ۱۰۰ متر و قطر قاعده ۱۰۰ متر که فاصله‌ آن از چابهار حدود ۱۰۰ کیلومتر است.

رسیدن به اینجا راحت نیست

اطراف تپه گل ‌فشان‌ چیزی جز بیابان دیده نمی‌شود. در شعاع ۲۰۰ متری کوه، چاله‌ای به عمق ۲ متر ایجاد شده است و برای بازدید از تپه گل ‌فشان‌، باید از آن عبور کرد. اگر فصل بارندگی نباشد به راحتی می‌توانید به بالای تپه گل ‌فشان‌ برسید. در قله کوه، چاله‌ای کوچک دیده می‌شود که پر از گل است. این چاله همان گل فشان است که در هر دقیقه مقداری گل با صدای خاصی که شبیه ترکیدن حباب است، از آن خارج می‌شود. به احتمال خیلی زیاد خود تپه نیز در نتیجه فعالیت‌های گل ‌فشانی ایجاد شده است.

آیا این گل‌ها خاصیت دارند؟

تپه گل ا‌فشان‌ کاربردهای زیادی دارد. سفال سازی و گل درمانی مهمترین فواید این گل‌ها به شمار می‌روند. جالب است بدانید که بسیاری از مردم برای درمان بیماری‌های پوستی، کمردردها، گرفتگی رگ‌ها و دردهای عضلانی از گل تپه گل ‌فشان‌ استفاده می‌کنند.

در همه جای دنیا

در همه جای دنیا گل فشان داریم. با این حال از۸۰۰ تپه گل ا‌فشان‌ موجود در دنیا، بیش از نیمی از آن‌ها در مناطق ساحلی دریای خزر و دریای عمان قرار گرفته‌اند. گفته می‌شود بین ایجاد گل فشان‌ها و نزدیکی به منابع نفتی و گازی، رابطه نزدیکی وجود دارد.

ناف دریا دیده‌اید؟

 اعتقاد محققان و باورهای اهالی محل راجع به تپه گل فشان‌ نیز شنیدنی است. محققان بر این باورند که نیروهای تکتونیکی و فشار، عامل اصلی ایجاد تپه گل ‌فشان‌ هستند. با این حال مردم بومی اعتقاد دارند این پدیده با مقدار جز و مد و همچنین وضعیت ماه در آسمان و حتی بارندگی رابطه نزدیک دارد. شاید برای شما جالب باشد اگر بدانید مردم محلی به گل فشان‌ها “ناف دریا” یا “ناف زمین” می‌گویند.

چطور برویم؟

برای رسیدن به چابهار و بازدید از تپه گل ‌فشان‌ می‌توانید از هواپیما استفاده کنید. فرودگاه کنارک نزدیکترین فرودگاه به چابهار است. بندر چابهار ایستگاه راه آهن ندارد. اگر قصد سفر زمینی دارید می‌توانید از اتوبوس یا ماشین شخصی استفاده کنید.

برای رسیدن به تپه گل ‌فشان‌ باید از شمال چابهار به سمت تیس خارج شده سپس وارد جاده شماره ۹۸ یعنی جاده جاسک-گواتر شوید. این جاده را حدود ۶۰ کیلومتر به سمت غرب ادامه دهید تا به روستای کهیر برسید. پس از ۱۷ کیلومتر عزیمت به سمت غرب به سه‌راهی بندر تنگ خواهید رسید. حال از مسیر قبلی وارد جاده فرعی روستای تنگ شوید. پس از طی حدود ۷ کیلومتر کوه گل فشان را در سمت راست خود خواهید دید.

 کی برویم؟

اوج فعالیت گل فشان‌ها از فروردین تا اواخر مهر است. با این حساب تقریبا در هیچ زمانی از سال، روند جوشیدن گل و لای از درون زمین و جاری شدنش به بیرون متوقف نمی‌شود.

نکات مهم هنگام بازدید

سعی نکنید گل فشان‌ها را تست کنید. کافیست چند دقیقه صبوری کنید تا جوشیدن و حباب زدن گل را ببینید. لازم نیست سنگ و سکه یا هر چیز دیگری را در حفره بگذارید تا پاشیدن گل از حفره به بیرون را مورد امتحان شخصی قرار دهید. این کار خطر دارد. ممکن است فشار پاشیدن گل و لای، بیشتر از تصور شما باشد و سنگ یا سکه به سر و روی خودتان برخورد کند. همراه داشتن لباس اضافه توصیه می‌شود. احتمالا هوس می‌کنید با گل و لای، خود و اطرافیان‌تان را حسابی گل‌مالی کنید و از هیجان این کار قهقهه بزنید.

در فاصله دو کیلومتری از تپه گل فشان‌ روستای تنگ، یک تپه گل ا‌فشان‌ دیگر نیز وجود دارد. در ۵۰۰ متری تپه گل ‌فشان‌ سرویس بهداشتی، آلاچیق و سوئیت وجود دارد. در نزدیکی تپه گل فشان،‌ روستاهای ماهیگیری زیادی وجود دارند. در ایام نوروز روستائیان به محل گل فشان می‌آیند و کباب ماهی می‌فروشند. از این ماهی‌ها نوش جان کنید. بازدید از ساحل و آب تنی در آب‌های زلال روستای درک در بخش زرآباد کنارک بسیار توصیه می‌شود. کفش مناسب، کرم ضدآفتاب و کلاه لبه‌دار فراموش نشود.