کلیسای وانک ۴۰۰ ساله که گل سرسبد محله باستانی جلفا است، یکی از جاذبههای پرطرفدار اصفهان به شمار میرود. بارزترین ویژگی کلیسای وانک که معماری ارمنی و ایرانی را درهم آمیخته، نقاشیهای دیواریش است که همه قسمتهای داخلی نمازخانه کلیسا را آراسته و با استفاده از رنگ روغن و آب طلا، داستانهای مذهبی کتب مقدس عهد عتیق و جدید را به تصویر کشیده است. با مجله گردشگری پیام دلتا همراه باشید تا با هم به محله دلربای جلفای اصفهان و موزه کلیسای با ابهت و زیبای آن سفر کنیم.
کوچکترین انجیل دنیا اینجاست
دیدن کوچکترین انجیل دنیا، مشاهده حکاکی جملهای از تورات روی تار موی منسوب به دختری ۱۸ ساله با میکروسکوپ، و دیدن بیش از ۱۲۰۰ شی تاریخی در موزه کلیسای وانک جذابیت خاصی دارد. کلیسای وانک از قسمتهای مختلفی مانند برج ساعت، برج ناقوس، موزه، نمازخانه، چاپخانه و کتابخانه تشکیل شده است.
تاریخ کلیسای وانک
در زمان شاه عباس، گروه زیادی از ارامنه، از سرزمینهای اصلی خودشان به سوی اصفهان کوچانده شدند. شاه عباس اول با ارامنه به نیکویی رفتار کرد و از املاک خاصه خود، زمینهای جنوب غربی زاینده رود را در اختیار آنها گذاشت تا در آن محدوده اسکان یابند. محلهای که ارمنیان در این زمینها برپا نهادند، جلفا نامیده شد. ارمنیان جلفا که مقیم اصفهان شده بودند، این حق را داشتند که آزادانه مراسم دینی و عبادی برپا دارند و کلیسا بسازند و طبق سنن مذهبی خودشان زندگی کنند.
دیوارنگارههای کلیسای وانک
دیوارنگارههای تالار نمازخانه کلیسای وانک برگرفته از متون انجیل مقدس هستند و تصاویری از بدو تولد تا عروج عیسی را به تصویر کشیدهاند. نگارههایی از روز رستاخیز، بهشت و جهنم و داستان خلقت آدم و حوا نیز روی دیوارها و دورتا دور سقف گنبدی نمازخانه کلیسا کشیده شدهاند. طلاکاری و تذهیبی که برای آراستن این کلیسا به کار رفته، از همه کلیساهای ارامنه چشم نوازتر است. کلیسای وانک از نظر پلان، از روی سنت استپانوس در جلفای آذربایجان ساخته شده است.
شاید با دیدن نمای ساده و آجری کلیسا نا امید شوید. اما درون آن به اندازهای هنر و زیبایی را در آمیخته که شگفت زده خواهید شد. نقاشیهای پر ابهت و باشکوه رنگ روغن درون کلیسا روی گچ به تصویر درآمده و گفته میشود ساخت بنای اصلی ۹ سال به درازا کشیده است. کلیسای وانک را کلیسای آمنا پرکیج مقدس و همچنین کلیسای سن سور نیز مینامند. کلیسای وانک در زبان ارمنی به معنی کلیسای اعظم است و در گذشته این کلیسا وظیفه تربیت کشیش را عهده دار بوده است.
نخستین چاپخانه ایران در کلیسای وانک
چاپخانه کلیسای وانک نخستین چاپخانه ایران و حتی خاورمیانه به شمار می رود. خلیفه اعظم ارمنیان جلفای اصفهان، حدود ۴۰۰ سال پیش در سفرش به اروپا با چاپ کتاب آگاه شد و در صدد برآمد در محله جلفای اصفهان نیز چاپخانه احداث کند. دستگاه های چاپ و محصولاتی که از این دستگاه ها بیرون آمد هم اکنون در چاپخانه کلیسا به بازدیدکنندگان نشان داده میشوند.
ارمنیان در زمان کوچ اجباریشان به اصفهان، ناگزیر تمام دارایی خود را در سرزمینشان جا گذاشتند. اما نتوانستند از کتابهای بیشماری که در خانه هایشان داشتند دل بکنند. بنابراین آنها را با سختی زیاد همراه خود به اصفهان آوردند. این کتابها اغلب دست نویس و از جنس پوست طبیعی بودند. حدود ۱۵۰ سال پیش ارمنیان اصفهان قسمتی از کلیسا را به کتابخانه اختصاص دادند و کتابهای جمع آوری شده را درون گنجههای چوبی چیدند.
کلکسیون انجیلهای نفیس در کلیسای وانک
موزه کلیسای وانک با داشتن بیش از۱۲۰۰شی تاریخی مکانی جذاب و دیدنی است. اشیای جالب و گران قیمتی در این موزه نگهداری میشود که اغلبشان از سوی مردم اهدا شدهاند. بسیاری از این اشیا در دنیا بینظیر هستند و تنها نمونههای موجود در نوع خودشان به شمار میروند. مجموعه عالی و ارزشمندی از انجیلهای نفیس نیز در این موزه نگهداری میشود. همچنین مجموعه فرامین سلطنتی از سوی پادشاهان وقت ایران به ارامنه از دیگر اسناد ارزشمند و قابل توجه موزه کلیسای وانک به شمار میرود.
کلیسای وانک کانون ارتباط ارامنه اصفهان با ارامنه جهان است و امور اداری مربوط به ارمنیها در این کلیسا انجام میشود. در طبقه دوم برج ساعت، ساعت بزرگی به وزن سیصد کیلوگرم نصب شده که طنین ناقوس آن تا فاصله زیادی به گوش میرسد. بنای یادبود قتل عام ۱۹۱۵ میلادی ارمنیان از دیگر دیدنیهای کلیسای وانک است.
چطور برویم؟
سرراست ترین مسیر دسترسی به کلیسای وانک، خیابان حکیم نظامی- چهارراه نظر شرقی و کوچه کلیسای وانک است. همچنین از خیابان توحید نیز میتوانید پس از وارد شدن به خیابان نظر غربی به کلیسای وانک برسید.
نکات مهم برای بازدید
با سه پایه نمیتوانید از محوطه بیرون کلیسای وانک عکاسی کنید. درون فضاهای کلیسا وانک به شرط استفاده نکردن از فلاش میتوانید عکاسی کنید. همچنین امکان عکاسی از موزه و اشیای درون آن وجود ندارد. کلیسای وانک گرچه جاذبه گردشگری است اما در درجه اول ماهیتی مذهبی دارد. بنابراین رعایت شئونات مذهبی توصیه میشود. خوردن و آشامیدن در درون بناها مجاز نیست. امکان بازدید برای افراد با نیازمندیهای خاص وجود دارد. در محله جلفا قدم بزنید. قهوههای این محله بینظیر است. در کافهها و شربتخانههای عالی این محله استراحت و خوراکی سبک
.میل کنید
بزرگی
۱۳ شهریور ۱۳۹۸ در ۱۲:۳۴ ب٫ظ
زیبا و چشم نواز
متین
۱۳ شهریور ۱۳۹۸ در ۹:۱۳ ق٫ظ
فرهاد کرمی
۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در ۹:۵۰ ب٫ظ
نامجو
۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در ۶:۴۹ ب٫ظ
خیلی خیلی زیباست
ابراهیم بنی شیخ الاسلامی
۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در ۶:۲۷ ب٫ظ
واقعا عالی بود
سعدی
۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در ۶:۱۷ ب٫ظ
درسته، با تشکر از راهنمایی مفید شما
یوسفی
۱۲ شهریور ۱۳۹۸ در ۶:۰۲ ب٫ظ
قشنگ بود