آنچه باید در مورد مهریه و نفقه بدانیم

مهریه و نفقه از حقوق قانونی زن و برای وی در نظر گرفته شده است. در این نوشتار به سوالات رایج و مهمی که در این خصوص، پاسخ داده شده است. برای آگاهی بیشتر در خصوص مهریه و نفقه با مجله دلتا همراه باشید.

مهریه در چه شرایطی به زن تعلق می‌گیرد؟

مهریه مالی است که مرد هنگام وقوع عقد ازدواج به زن می‌پردازد یا موظف به پرداخت آن در آینده می‌شود. برای مهریه، میزان معینی تعیین نشده ‌است، بلکه این موضوع به توافق زن و مرد بستگی دارد. همچنین در نوع مهریه نیز محدودیتی وجود ندارد و هر چیزی که ارزش اقتصادی و اجتماعی داشته باشد مانند طلا، نقره، ملک، لوازم زندگی و‌ ..می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود.

مهریه عندالمطالبه‌ و‌ عندالاستطاعه

در مهریه عندالمطالبه، به محض انعقاد عقد ازدواج زن مالک مهر می‌شود. یعنی هر‌ زمان مهریه‌اش را بخواهد مرد باید پرداخت کند.

در مهریه عندالاستطاعه اگر زن مهریه خود را درخواست کند، این تکلیف برعهده زن است که ثابت کند مرد دارایی و اموال کافی برای پرداخت مهریه را دارد.اما مرد الزامی ندارد برای دادگاه دلیل بیاورد که توانایی پرداخت مهریه را ندارد.

مطالبه مهریه بیش از ۱۱۰ سکه چه شرایطی دارد؟

در میان مردم شایع شده که مهریه‌های بیشتر از ۱۱۰ سکه را نمی‌توان دریافت کرد. در این خصوص قانون تصریح کرده است؛ در مهریه‌های بیش از ۱۱۰ سکه، زن باید به دادگاه اثبات کند که مرد توانایی پرداخت این تعداد سکه را دارد.

قانون حمایت از خانواده معیار توان مالی مرد در مطالبه مهریه را ۱۱۰ سکه تعیین کرده، در واقع دادگاه فرض را بر این گذاشته است که مرد توانایی پرداخت تا این میزان را دارد و اگر این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط‌‌بندی پرداخت نشود حکم حبس صادر می‌شود. بنابراین در مهریه‌های تا ۱۱۰ سکه نیاز به اثبات زن مبنی بر توانایی مرد نیست. در این مرحله مرد باید در دادگاه عدم استطاعتش را در پرداخت مهریه اثبات کند.

نفقه چیست و آیا می‌توان آن را پرداخت نکرد؟

نفقه یعنی تأمین هزینه زندگی زن که شامل خانه، اثاثیه منزل، غذا، لباس، دارو و درمان بوده که از زمان عقد دائم بر عهده شوهر است. نفقه در ازدواج دائم مطرح مى‌شود و در عقد موقت نفقه وجود ندارد مگر اینکه زن و مرد توافق کرده باشند.

میزان نفقه چگونه محاسبه می شود؟

نفقه بر مبنای شئونات خانوادگی زن، عرف و عادت مردم هر منطقه و وضع مالی مرد و صرفا توسط قاضی تعیین می‎شود.

در صورتی که زنی به‌طور کامل از همسر خود تمکین نکند، ناشزه شناخته شده و در نتیجه پرداخت نفقه از عهده شوهر برداشته می‎شود. بنابر‌این تعلق کامل نفقه به زن به تمکین کامل زن از شوهر بستگی دارد که به دو صورت مطرح می شود:

• تمکین خاص: داشتن روابط زناشویی زن و شوهر است
• تمکین عام: فرمانبرداری در امور کلی زندگی است که یکی از موارد آن این است که زن باید در خانه شوهر زندگی کند. مگر آن که هنگام عقد ‌خلاف این موضوع شرط شده باشد.

 بنابراین در صورت اثبات عدم تمکین زن در دادگاه، حقوق مشخص مانند قطع شدن نفقه و اجازه ازدواج مجدد برای مرد فراهم می‎شود.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر نکات طلاق توافقی “طلاق توافقی ؛ و پاسخ به ۵ پرسش حقوقی” را مطالعه کنید.