طبق قانون ایران، نباید هیچ تبعیضی میان زنان و مردان در عرصه اشتغال وجود داشته باشد و قاعدتاً نمی‌توان کسی را از اشتغال به کار دلخواه خود، البته به شرطی که خلاف شرع و مصالح عمومی نباشد، منع کرد. این موضوع در خصوص کار کردن زن در جامعه نیز صدق می‌کند. اما در مورد اشتغال زنان متأهل، به دلیل اهمیتی که مفهوم خانواده در کشور ما دارد، قانون خاصی وجود دارد. به همین منظور در این نوشتار به بررسی موضوع منع اشتغال زوجه از دیدگاه قانون پرداخته شده است. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.
منع اشتغال زوجه
ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی، پیش‌بینی کرده است که در بعضی موارد خاص، مرد می‌تواند همسر خود را از اشتغال منع کند. در این ماده آمده است: شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا شأن خود یا زن باشد، منع کند. طبق این قانون، مرد در سه مورد می‌تواند از اشتغال همسر خود جلوگیری کند.
- شغل زن منافی مصالح خانوادگی باشد.
- منافی حیثیت مرد باشد.
- منافی حیثیت خود او باشد.
دادخواست منع اشتغال به کار زوجه
تشخیص این موضوع که یک شغل، منافی مصلحت خانواده، مرد یا زن است، کاملاً به عرف بستگی دارد و ممکن است در بین خانواده ها متفاوت باشد. به همین دلیل ممکن است شغلی که برای یک خانواده یا یک همسر، مخالف شئون تلقی می‌شود، برای خانواده یا همسری دیگر این گونه نباشد. بنابراین، تشخیص این موضوع، بر عهده قاضی است. شوهر شخصاً نمی‌تواند به محل کار همسرش مراجعه و منع اشتغال او را بخواهد. بلکه باید از طریق دادگاه، دادخواست منع اشتغال زوجه را تقدیم و بعد از گرفتن حکم، آن را به محل کار زن برده و به طور قانونی وی را از کار کردن منع کند.
بنابراین مرد نمی‌تواند به صرف ادعا، از اشتغال یا ادامه کار کردن همسرش جلوگیری به عمل آورد، بلکه در این مورد شوهر ابتدا باید به عنوان مدعی در دادگاه اقامه دعوی کند و بعد از اثبات منافی بودن شغل زن با مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن، منع او را از دادگاه بخواهد. در این مورد، اگر به تشخیص دادگاه، کار کردن زن با مصالح خانوادگی یا حیثیت زن یا شوهر منافات نداشته باشد، مرد نمی‌تواند از آن جلوگیری کند.
شایان ذکر است که شغل خلاف مصلحت خانواده با شغل مخالف حیثیت متفاوت است. به این معنا که ممکن است شغلی به مصلحت خانواده نباشد، در حالیکه آن شغل لزوماً خلاف حیثیت تلقی نمی‌شود.
منظور از مخالف حیثیت بودن یک شغل چیست؟
منظور از مخالف حیثیت بودن تا حدی از نظر عرف مشخص است. مشاغلی که عرف یا شرع آنها را تایید نکرده و برای یک زن مناسب نمی‌داند یا مشاغلی که مستلزم انجام دادن فعل حرام یا غیرقانونی است، می‌تواند در زمره مشاغل مخالف با حیثیت قرار گیرد. اما ممکن است گاهی اوقات شغلی مخالف حیثیت نباشد، ولی به دلیل شرایطی که دارد، برای خانواده مضر تلقی شده و به مصلحت نباشد. مانند مشاغلی که ساعات کاری غیرمعمول دارند یا مشاغلی که مستلزم دوری زن برای مدت‌های طولانی از خانواده می‌شود.
در این موارد، هرچند ممکن است شغل زن طبق تعاریف ارائه شده، منافاتی با شئون و حیثیت خانواده یا زن و مرد نداشته باشد، اما به این دلیل که با شرایط خود، بنیان خانواده را بر هم می‌زند، ممکن است به مصلحت خانواده نباشد و در نتیجه از اشتغال به آن جلوگیری شود.
پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با منع تحصیل زن “چه زمانی مرد می‌تواند از تحصیل زن جلوگیری کند؟” را مطالعه کنید.
ناشناس
۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ در ۲:۴۱ ق٫ظ
برزین
۱۱ تیر ۱۳۹۸ در ۶:۳۵ ب٫ظ
تا کی تبعیض بین مرد و زن
بزرگی
۱۱ تیر ۱۳۹۸ در ۱۱:۱۵ ق٫ظ
جالب آموزنده و کاربردی بود