چگونه وکیل رایگان داشته باشیم؟

احتمالاً ممکن است کلمه وکیل معاضدتی را شنیده باشید. برای برخی از افراد این سوال پیش می‌آید که چطور یک وکیل حاضر است وقت بگذارد و از یک پرونده دفاع کند، اما هیچ‎گونه حق‌الوکاله‌ای هم دریافت نکند؟ داشتن وکیل در دعاوی، از جمله حقوق اولیه و اساسی هر انسان برای دفاع از حق خود در مراجع قضایی است. مطابق با اصل ۳۵ قانون اساسی، در همه دادگاه‌ها طرفین دعوی حق دارند برای خود وکیل انتخاب کنند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند، باید برای آن‎ها امکانات تعیین وکیل فراهم شود. در مجله دلتا به بررسی شرایط داشتن یک وکیل رایگان می‎پردازیم.

وکیل رایگان کیست؟

وکیل معاضدتی یا وکیل رایگان، وکیلی است که به استثنای دریافت هزینه‌های دادرسی مانند تمبر‌ دادرسی، حق دریافت هیچ‎گونه وجهی تحت عناوین حق‌المشاوره، حق‌الوکاله و غیره را از موکل خود ندارد. در صورتی که فردی توانایی مالی نداشته باشد، می‌تواند از کانون وکلا درخواست داشتن وکیل رایگان کند. کانون وکلای دادگستری نیز پس از بررسی شرایط متقاضی، وکیل معاضدتی را به او معرفی می‌کند. کسانی می‎توانند درخواست داشتن وکیل رایگان را داشته باشند که بضاعت و توان مالی کافی، برای گرفتن وکیل نداشته باشند.

وکلای دادگستری مکلف هستند مطابق با ماده ۲۳ قانون وکالت، هر سال حداقل ۳ پرونده معاضدتی را که از طرف موسسه معاضدت قضایی کانون وکلا و یا مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه به ایشان ارجاع می‎شود، بپذیرند. این موضوع یک تکلیف قانونی است و چنانچه وکلا از پذیرش این وکالت رایگان خودداری کنند یا در وظیفه خود برای انجام پرونده معاضدتی اهمال کنند، برای آنها تخلف انتظامی منظور خواهد گردید.

امکان عزل وکیل وجود دارد؟

اگرچه وکالت یک عقد جایز است و وکیل هر زمان بخواهد می‎تواند استعفا دهد، اما در پرونده‎های معاضدتی و رایگان این حق از وکیل سلب شده و وکالت معاضدتی تکلیفی است که قانونگذار به وکیل واگذار کرده است. منتها این حق برای موکل محفوظ است که هر زمان بخواهد وکیل خود را عزل کند، با این پیش‎شرط که اگر وکیل معاضدتی توسط موکل عزل شود، موکل دیگر حق استفاده از وکیل رایگان را نخواهد داشت.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با شرایط شکایت از وکیل “شکایت از وکیل امکان دارد؟” را مطالعه کنید.