اوراق قضایی افراد به کدام آدرس ابلاغ می شود؟

در معاملات روزمره، برخی اوقات ممکن است با حکمی غیابی از سوی مراجع قضایی اعم از حقوقی یا کیفری و نیز مراجع ثبتی یا ادارات دولتی و عمومی، شامل برگه‌های تشخیص مالیاتی یا عوارض شهرداری روبرو ‎شویم که به دلیل حضور نداشتن ما در مراحل دفاع، ممکن است حکمی به ضرر ما صادر شده باشد. اما گاهی هنگام مراجعه می‎شنویم که کلیه اوراق ابلاغیه‌ها به آدرس یکی از محل‌هایی ارسال شده که به هر جهت در قرارداد‌های قبلی موجود بوده است. بنابراین، چنانچه به موقع اقدام به اعلام تغییر آدرس اقامتگاه قانونی نکنیم، ممکن است حتی با عواقب زیان‎باری مانند مزایده اموال یا محکومیت به زندان مواجه شویم.

اقامتگاهِ اشخاص حقیقی به چه معنایی است؟

به مکان معینی گفته می‌شود که فعالیت‌ها و امور شخص، اعم از سکونت و اداره امور وی در آن مکان متمرکز شده و به نوعی عنصر شناسایی شخص حقیقی و حقوقی است. منظور از مرکز مهم امور” محلی است که شخص در آنجا از حیث شغل، کسب، خدمت اداری، نظامی یا به دلیل علاقه ملکی اقامت دارد.

بر حسب ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی ملاک تشخیص اقامتگاه برای اشخاص حقیقی محل سکونت و مرکز مهم امور شخص حقیقی است، اما اگر محل سکونتِ شخصی، غیر از مرکز مهم امور او باشد، مرکز مهم امور او، اقامتگاهش محسوب می‎شود. مانند صاحب کارگاه صنعتی که فاقد محل مسکونی است و بیشتر اوقات خود را در آنجا سپری می‎کند و محل زندگی او همان‎جااست.

اقسام اقامتگاه از نگاه قانونی:

به طور کلی، از نظر قانونگذار برای تشخیص اقامتگاه ِاشخاص با توجه به جنسیت، اهلیت، شغل و محل تنظیم اسناد رسمی معیار‌های مختلفی در نظر گرفته شده است:

۱-  مطابق با ماده ۱۰۰۵ قانون مدنی، اقامتگاه زنِ شوهردار همان اقامتگاه شوهر است. با این‎حال، زنی که شوهر او اقامتگاه معلومی ندارد و همچنین زنی که با رضایت شوهر خود یا با اجازه محکمه مسکن علی‎حده (جداگانه) اختیار کرده است، می‌تواند اقامتگاه شخصی نیز داشته باشد.

اصل در اقامتگاه زن، تبعیت از شوهر است.

۲-  اقامتگاهِ صغیر (یعنی کسی است که به سن ۱۸سال تمام نرسیده) و محجور (یعنی کودکان، افراد غیررشید و دیوانگان) همان اقامتگاهِ ولی یا قیم است.

۳- اقامتگاهِ ماموران و کارمندان دولتی شاغل در وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی، محلی است که مامور و مستخدم دولت آنجا ماموریت دارند یا کار می‎کنند. همچنین اقامتگاه نظامیان، پادگان‌های نظامی است که آنجا مشغول خدمت هستند.

۴-  اقامتگاه اشخاصی که به عنوان خدمه یا مستخدم در منازل مردم کار می‎کنند، همان محل صاحب منزل است. به علاوه اقامتگاه کسانی که اصطلاحاً کارگر نامیده می‎شوند و در کارخانه‎ها و یا شرکت‌ها یا مؤسسات تولیدی و خدماتی و تجاری، اعم از دولتی و خصوصی مشغول به کار هستند، محل کارخانه، شرکت و مؤسسات مربوطه است.

۵- مطابق تبصره ۳ ماده ۳۴ قانون ثبت، اقامتگاهی که طرفین معامله در اسناد عادی برای خود ذکر می‎کنند، از نظر دعاوی راجع به آن معامله، همان محلی است که انتخاب کرده اند، که اصطلاحاً به آن اقامتگاه قراردادی نیز گفته می‌شود.

منبع: میزان