کاروانسرای خانات، هم نوا با ساربانان در قلب تهران

کاروانسرای خانات در میدان شوش تهران قرار دارد. یعنی جایی وسط شهر. باورتان می‌شود تا همین صد سال قبل این کاروانسرا خارج از حصار پایتخت بود؟ کاروانسرای خانات در جاده حضرت عبدالعظیم قرار داشت. یعنی در مسیر تهران به ری. حالا حساب کنید آن روزها تهران چقدر کوچک بود! در زمان قاجار، کاروانسرای خانات وسیع‌ترین بنای تهران بوده است.

در دنیای قدیم، شب‌ها دروازه‌های شهر را می‌بستند. به این صورت امنیت شهر و ساکنانش را فراهم می‌کردند. بعضی کاروان‌های تجاری، دیر به شهر می‌رسیدند و پشت در می‌ماندند. وضعیت بدی بود. هر لحظه امکان داشت دزدان و راهزنان به قافله بزنند. برای همین کمی آن سوتر از دروازه‌های شهر، کاروانسرا می‌ساختند. اینجوری دیگر نگرانی بابت دیر رسیدن قافله وجود نداشت. قافله به کاروانسرا می‌رفت و جای آدم‌ها، چهارپایان و کالاهای تجاری امن بود. تبریک می‌گوییم. شما داستان تولد کاروانسرای خانات را خواندید!

بزن بریم خانات گردی

کاروانسرای خانات در سال ۱۳۵۷ آتش گرفت. برای همین سالیان سال بی استفاده مانده بود. البته جای شکرش باقی‎است که کاروانسرا فقط سوخت و از گزند تخریب و تغییر کاربری دور ماند. مثلاً جایش آپارتمان ۱۶۴ واحدی نساختند! کاروانسرا را همین چند سال قبل مرمت کردند. در نوروز ۱۳۸۸ اولین رویداد جشن ملی نوروز در این کاروانسرا برگزار و اینگونه بود که کاروانسرای خانات به یکی از دیدنی‌های تهران تبدیل شد. کاروانسرا ثبت ملی شده است. یعنی ارزشش خیلی زیاد است.

یکی از ما دو نفر در کاروانسرا

فیلم یکی از ما دو نفر را دیده‌اید؟ همانی که تهمینه میلانی کارگردانش است. بخشی از لوکیشن‌های این فیلم در کاروانسرای خانات بود. بازسازی کاروانسرا کاملاً مطابق با تاریخ آن است. مثلاً آنجا دیوارهای کاهگلی می‌بینید. تخت‌های چوبی و مخده‌های گل‎گلی حجره‌ها را زیبا کرده‌اند. هر جا که امکانش بوده، گلدان شمعدانی گذاشته‌اند. خلاصه حسابی حال و هوای تهران قدیم در کاروانسرا به مشام می‌رسد.

چطوری برویم؟

شمال میدان شوش، جنوب چهار راه مولوی، میدان امین السلطان، خیابان صاحب جمع. این آدرس دقیق کاروانسرا است. می‌توانید برای تفریح آنجا بروید. در سرای سنتی آن بنشینید. چیزی سفارش دهید و از فضا لذت ببرید. همچنین می‌توانید خودتان را به صرف غذاهای ایرانی، به رستوران کاروانسرا دعوت کنید. بعضی حجره‌ها فروش دارند. خشکبار و صنایع دستی بخرید. خیال‌تان بابت مرغوب بودن آنها راحت باشد. بعضی رویدادها در کاروانسرا برگزار می‌شود. گوش به زنگ باشید.