خانه طباطبایی ‎ها

در مطلب قبل به شهر کاشان سری زدیم و به معرفی تعدادی از جاذبه‎های گردشگری این شهر کوچک اما تاریخی و زیبا پرداختیم. در این مقاله به معرفی خانه طباطبایی ها در این شهر خواهیم پرداخت. از نظر مساحت، کاشان شهری نه چندان بزرگ است و خبر خوب این‎که شما می‎توانید در یک روز و یا نهایت دو روز از تمام شاهکارهای معماری حاصل دست استادان بزرگ مانند خانه طباطبایی ‎ها ، خانه بروجردی‎ها، مسجد جامع و… در این شهر دیدن کنید، و یا به تپه سیلک سر بزنید و آثار به جای مانده از قوم کهن در این سرزمین را ببینید، و در نهایت، کنار آبشار نیاسر به گردش بپردازید.

خانه طباطبایی ‎ها

در خیابان تاریخیِ علوی، کنار امامزاده سلطان امیر احمد، پس از گذشتن از چند بنای تاریخی، به خانه‎ای می‎رسیم که به دلیل تلفیقی از هنر و معماری به شاهکاری بی‎نظیر تبدیل شده و آن را عروس خانه‎های ایران می‎نامند؛ «خانه طباطبایی ها»؛ جلوه‎ای باشکوه از هنر معماری ایرانی.

معماری

هنگامی که معمارِ مشهور دوره قاجار، استاد «علی مریم کاشانی» اولین سنگ این بنا را نهاد، هرگز فکر نمی‎کرد پس از سال‎ها آنچه می‎سازد مشهورترین و بزرگ‎ترین و شکوهمندترین اثر به جای مانده از وی شود. حاج سید جعفر طباطبایی، تاجر فرش بود و تصمیم گرفت خانه‎ای مجلل برای خود بسازد. استاد علی مریم، خانه طباطبایی ‎ها را با تزئیناتِ چشم نوازی از  گچ‎بری‎ها، نقاشی‎ها، شیشه‎های رنگی، ارسی و…. مزین کرد.

عروس حجاب‎ دار

از آن‎جا که در قدیم رسم بود قسمت‎های درونی خانه دیده نشود، خانه را حجاب‎دار می‎ساختند. عروسِ خانه‎های ایران، خانه طباطبایی های کاشان، نیز به همین صورت است. یعنی بخش‎های درون خانه و بیرون آن، هیچ ارتباطی از نظر بصری نداشته تا ساکنان بتوانند به راحتی در آن تردد کنند. به طور مثال این خانه ۴ حیاط دارد که فقط یکی از آن‎ها متعلق به بخش بیرونی بوده و سه حیاط دیگر بخش اندرونی.

شاه نشین، مجلل‎ ترین بخش خانه

از آن‎جا که تاجر فرش ثروتمندی دستور ساخت این خانه را داده بود، باید این بنا در خور حضور مهمانانِ بازرگان و تجار ساخته می‎شد، لذا مجلل‎ترین بخش این خانه، تالار شاه‎نشین آن است. اتاقی هفت‎در با سقفی بلند، مزین به گچ‎بری‎های استادانه و بی‎نظیر و همچنین قطعات آینه و مقرنس‎کاری. شیشه‎های رنگیِ پنجره‎های مشبک و نورگیرها در کنار بازتاب نور از آینه‎های کار شده در گچ‎بری‎ها، زیبایی این تالار را دوچندان می‎کند.

ایوان آینه، نقش فرشی بر سقف

ایوانی منحصربه‎فرد مقابل تالار شاه‎نشین در خانه طباطبایی ها وجود دارد که سقف آن شکوهمند‎ترین جلوه هنر معماری این بنا را به نمایش گذاشته است. گچ‎بری‎ ظریف با آینه‎کاریِ چشم‎نواز که نقش بی‎نظیری از فرش کاشان را با طرح لچک و ترنج، به نمایش گذاشته است. فرشی پهن شده در سقف؛ گفته می‎شود آن زمان، فرشی با همین نقش در ایوان پهن بوده تا بر جلوه بصری این بخش بیفزاید.

حرف آخر

جلوه‎های بی‎نظیر معماری این بنا به قدری است که ممکن هست ورود شما دست خودتان باشد، اما خروج‎تان بسته به این‎که چه‎قدر بخش‎های مختلف خانه طباطبایی ها، شما را جلب کند، هرگز دست خودتان نخواهد بود. امیدواریم ساعات بسیار خوشی را در این خانه سپری کنید.

همچنین از شما دعوت می‎کنیم برای خواندن مطالب بیشتر و مرتبط با گردشگری  به مجله دلتا مراجعه کنید.