آیا خواهر و برادر ناتنی از یک‌دیگر ارث می‌برند؟

در قانون مدنی، دو گروه از خویشاوندان از متوفی ارث برده که شامل اقوام نسبی و سببی هستند. منظور از خویشاوندان نسبی، اقوامی است که از طریق تولد و خون با فرد، رابطه خانوادگی دارند. خویشاوندان سببی، اقوامی هستند که پایه رابطه خویشاوندی آن‌ها ازدواج است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع سهم الارث خواهر و برادر ناتنی می‌پردازیم.

آیا خواهر و برادر ناتنی ارث می‌برند؟

منظور از خواهر و برادر ناتنی، خواهر و برادری است که صرفا یا از طریق پدر یا از طریق مادر، با فرد رابطه نسبی خواهری و برادری دارند. به عنوان مثال، اگر پدر الف، بعد از فوت مادر وی با زن دیگری ازدواج کرده و صاحب فرزندی به نام ب شوند، دراین‌صورت از آنجا که الف و ب، دارای یک پدر مشترک بوده اما مادران آن‌ها متفاوت هستند، خواهر و برادر ناتنی هم خواهند بود. در مقابل مفهوم خواهر و برادر ناتنی، مفهوم خواهر و برادر تنی قرار داشته که به معنای خواهر و برادری است که هم پدر و هم مادر آن‌ها، یکی هستند.

همچنین قانون‌گذار، در هیچ یک از مواد قانون مدنی در مبحث ارث، از لفظ خواهر و برادر ناتنی و تنی، استفاده نکرده است. بلکه، در این قانون خواهر و برادر ناتنی پدری، اخوه ابی نامیده می‌شوند. نام خواهر و برادر ناتنی مادری، اخوه یا کلاله امی است. خواهر و برادر تنی نیز تحت عنوان اخوه ابوینی، در قانون مزبور، مورد اشاره قانون‌گذار، قرار گرفته‌اند.

طبق ماده ۸۶۷ قانون مدنی: «اشخاصی که … ارث می‌برند، عبارتند از پدر، دختر و دخترها، خواهر و خواهرهای ابی یا ابوینی و کلاله امی.» همانطور که ملاحظه می‌شود، در این ماده به ارث بردن خواهران ابی (ناتنی پدری) و امی (ناتنی مادری) اشاره شده است.

همچنین، بر اساس ماده ۹۱۸ این قانون: «در صورت نبودن اخوه ابوینی، اخوه ابی، حصه ارث آن‌ها را می‌برند. اخوه ابوینی و اخوه ابی، هیچکدام اخوه امی را از ارث محروم نمی‌کنند.» بنابراین، به موجب این ماده، در نحوه تقسیم ارث متوفی، اخوه ابی (برادر و خواهر ناتنی پدری) و اخوه امی (برادر و خواهر ناتنی مادری) نیز تحت شرایطی، از متوفی، ارث می‌برند. اگر به مسائلی پیرامون طلاق علاقه دارید، به مطلب شرایط جدایی زن با داشتن حق طلاق مراجعه کنید.

میزان سهم‌الارث خواهر و برادر ناتنی

• اگر وارث میت، صرفا یک خواهر یا برادر ناتنی باشد، خود او تمام ترکه را به ارث می‌برد.
• اگر متوفی هم خواهر و برادر تنی و هم خواهر و برادر ناتنی از پدر و مادر داشته باشد، خواهر و برادر ناتنی از جانب پدر، ارث نمی‌برند. ماترک میان خواهر و برادر تنی و ناتنی مادری، تقسیم می‌گردد.
• چنانچه وراث، شامل چند برادر و خواهر ناتنی پدری باشند، میزان ارث خواهر و برادر ناتنی، بدین صورت تعیین شده که برادرها دو برابر خواهرها، سهم می‌برند. اگر وراث برادر و خواهر ناتنی مادری باشند، ترکه میان آن‌ها به‌صورت مساوی تقسیم می‌گردد.
• اگر وراث میت، هم خواهر و برادر ناتنی پدری و هم خواهر و برادر ناتنی مادری، همه با هم باشند، نحوه تقسییم ارث، بدین صورت خواهد بود: اگر، خواهر و برادر ناتنی مادری، یک نفر باشد، یک ششم ترکه را می‌برد. بقیه برای خواهر و برادر ناتنی پدری است. اگر خویشاوندان مادری، بیش از یک نفر باشند، یک سوم ترکه به آن‌ها رسیده و بقیه، برای خویشاوندان پدری است.

اگر علاوه بر خواهر و برادر ناتنی متوفی، جد پدری و مادری او نیز زنده باشند، میزان ارث خواهر و برادر ناتنی، طبق قانون زیر، تعیین می‌گردد:

در صورتی‌که خویشاوند مادری، یک خواهر و برادر ناتنی مادری باشد، یک ششم ترکه به وی رسیده و بقیه ترکه به سایر خویشاوندان پدری می‌رسد. اگر خویشاوند مادری، یک جد یا جده مادری باشد، یک سوم ترکه به وی رسیده و بقیه ترکه، به سایر خویشاوندان پدری می‌رسد. اگر خویشاوند مادری، بیش از یک نفر باشند، یک سوم ترکه به آن‌ها رسیده و بقیه ترکه، به سایر خویشاوندان پدری می‌رسد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی مطلب اگر طلاق می‌خواهید باید به شوهرانتان پول دهید را مطالعه کنید.