اینکه چگونه نفقه بگیریم در ظاهر صرفا یک سوال است اما اگر به بطن ماجرا وارد شویم متوجه خواهیم شد که به سوالات دیگری نیز تقسیم می‌شود که برای رسیدن به پاسخ نهایی باید به همه آن‌ها پاسخ داده شود. از جمله اینکه اصلا نفقه چیست و در چه مواردی جنبه کیفری پیدا می‌کند؟ برای درخواست نفقه گذشته یا شکایت از ترک انفاق کیفری باید به کجا مراجعه کنیم؟ ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه چیست؟ و اینکه آیا مشمول حکم اعسار (ناتوانی مرد) می‌شود یا خیر؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نحوه گرفتن نفقه زن از شوهر می‌پردازیم.
رابطه نفقه و تمکین در زندگی زناشویی
آنچه که مردم تصور می‌کنند و می‌گویند نفقه در قبال انجام امور روزمره و کارهای خانه پرداخت می‌شود کاملا اشتباه است. زن برای انجام کارهای خانه در صورتی که تبرعی نباشد اجرت‌المثل دریافت می‌کند و اگر هم تبرعی باشد نحله دریافت خواهد کرد. (تبرعی: یعنی رایگان انجام دادن)
تفاوت نفقه کیفری و نفقه حقوقی
یک زن با وجود شرایطی می‌تواند دادخواست نفقه بدهد یا در دادسرا علیه همسر خود شکواییه ترک انفاق کیفری را تنظیم نماید. اگر درخواست شما مربوط به گذشته است به عنوان مثال چنانچه همسر شما در ماه‌های قبل به مدت یک ماه شما را بدون دلیل و در عین تمکین از دریافت نفقه محروم نموده است. در این شرایط باید به دادگاه حقوقی مراجعه کنید و در آنجا دادخواست نفقه گذشته با ضمانت اجرای حقوقی را به جریان بیندازید.
اگر همسر شما در حال حاضر از پرداخت نفقه خودداری می‌کند و در عین حال شما نیز در شرایط تمکین به سر می‌برید یا به حکم دادگاه یا شرع امکان تمکین وجود ندارد و در عین حال همچنان به عنوان همسر ایشان شناخته می‌شوید، می‌توانید در دادگاه کیفری طرح دعوی کنید. دقت داشته باشید که شما حتی برای نفقه حال نیز می‌توانید در دادگاه حقوقی اقدام کنید.
مراحل درخواست نفقه
- در مرحله اول بنابر نوع درخواست (اعم از دادخواست حقوقی یا شکواییه) به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
- پس از مراجعه به دفتر خدمات قضایی دادخواست مطالبه نفقه یا شکواییه ترک انفاق مطرح می‌شود.
- زوج مکلف است در محاکم حاضر گردد.
- زن به هیچ وجه وظیفه ندارد اثبات کند که نفقه نگرفته است بلکه مرد در صورت ادعای خلاف عنوان دادخواست یا شکواییه باید اثبات نماید که نفقه زن را پرداخته است.
- مرد در صورت عدم اثبات، محکوم به پرداخت نفقه می‌شود.
- نفقه باتوجه به وضعیت زن اعم از شرایط خانوادگی، اجتماعی و شخصی وی محاسبه می‌شود.
- دادگاه می‌تواند نفقه را از محل اموال مرد پرداخت کند یا در صورت درخواست تامین خواسته از جانب زن، وی را محکوم کند که از سایر دارایی همچون حقوق ماهیانه این مبلغ را پرداخت نماید.
- در صورت خودداری مرد از پرداخت نفقه ممکن است حتی با حکم حبس و زندان نیز مواجه شود، به‌خصوص اینکه عدم پرداخت نفقه از جانب مرد یکی از عوامل عسر و حرج است و به زن حق طلاق را می‌دهد.
درخواست اعسار در پرداخت نفقه
ممکن است مرد بعد از محکومیت به پرداخت نفقه ادعا کند که توانایی مالی برای پرداخت این مبلغ را ندارد. در این شرایط باید دادخواست اعسار دهد. دادخواست اعسار در صورت پذیرش حتی از زندانی شدن مرد نیز جلوگیری می‌کند.
پذیرش دادخواست اعسار مطلق باعث می‌شود به شما فرصت کافی داده شود تا بعدا و در صورت توانایی مالی نسبت به پرداخت نفقه اقدام کنید اما در اغلب موارد دادخواست اعسار نسبی است که مورد پذیرش واقع می‌شود و در واقع محکومیت مالی شما را به‌صورت تقسیط درمی‌آورند. بنابراین مرد در صورت محکومیت و در صورت پذیرش درخواست اعسار نسبی می‌تواند هر ماهه (یا به نحوی که دادگاه مقرر می‌کند) مبلغی را به عنوان نفقه حال و گذشته به حساب زن و فرزندان خود واریز نماید.
پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی زنان بعد از فوت همسرشان چه وظایف حقوقی دارند؟ مطالعه کنید.
ناشناس
۲۱ مرداد ۱۴۰۱ در ۱۰:۰۷ ب٫ظ
ناشناس
۴ مرداد ۱۴۰۱ در ۱:۰۳ ب٫ظ