زنان بعد از فوت همسرشان چه وظایف حقوقی دارند؟

گاهی مرد، زودتر از همسر خود فوت می‌کند و فوت کردن مرد، زن را به لحاظ مادی و معنوی دچار شرایط به نسبت دشواری می‌نماید. به خصوص در موقعیتی که مسئول معیشت خانواده صرفا شوهر بوده باشد. لذا این سوال ممکن است مطرح شود که تکالیف زن بعد از مرگ شوهر چیست؟ و قانون، برای خانم‌هایی که شوهر آنان فوت کرده یا مرده است، چه تکالیف و وظایفی را در نظر گرفته است؟ در این مطلب از مجله دلتا به موضوع وظایف حقوقی زنان بعد از مرگ همسر می‌پردازیم.

وظایف حقوقی زنان بعد از مرگ همسر

• به عنوان نمونه زن شوهردار، با داشتن فرزند وظایف و تکالیف بیشتری در خصوص زندگی مشترک خود دارد. به عبارت دیگر، ممکن است که مسئول پرداخت نفقه به فرزندان خود باشد و موظف به حضانت از کودکان شود.
• همچنین، تمامی خانم‌هایی که همسر خود را از دست می‌دهند، به لحاظ قانونی مکلفند که پس از فوت شوهر، عده نگه دارند. پس از آن، در صورت تمایل با مرد دیگری ازدواج کنند. اما در هر صورت، در طول مدت عده وفات شوهر، زنان حق نفقه خواهند داشت.
• به علاوه اینکه، ممکن است شوهر فوت شده، در حین فوت اموالی را از خود به جای گذاشته باشد. در این حالت، اصولا زن می‌تواند پس از عمل کردن به وصیت شوهر، از اموال شوهر خود حقوق مالی خود از قبیل نفقه پرداخت نشده، اجرت‌المثل ایام زندگی مشترک و مهریه خود را مطالبه نماید. سپس مابقی آن را به‌صورت سهم‌الارث، میان سایر ورثه تقسیم نمایند.

 عده زن بعد از فوت همسر

• یکی از مهم‌ترین تکالیف پیش‌بینی شده در قانون مدنی، برای زنانی که از همسر خود به واسطه طلاق یا فوت جدا شده‌اند نگه داشتن عده است.
• تمامی خانم‌های بیوه که همسر آن‌ها فوت کرده است، موظف هستند که به مدت ۴ ماه و ۱۰ روز، عده وفات شوهر را نگه دارند.
• ذکر این نکته ضروری است که در مقابل وظیفه زن در رابطه با عده پس از مرگ شوهر، این حق نیز برای زن پیش‌بینی شده است که از نفقه دوران عده وفات، برخوردار شود.

حضانت فرزندان بعد از فوت همسر

• یکی‌دیگر از تکالیفی که به لحاظ حقوقی، می‌توان جزو وظایف زن پس از فوت شوهر محسوب نمود، به عهده گرفتن حضانت فرزندان مشترک است.
• شاید بسیاری از افراد تصور کنند که در صورت فوت کردن پدر، مادر هیچگونه حق و تکلیفی، بابت حضانت فرزندان خود نداشته یا اینکه جد پدری، می‌تواند اقدام به گرفتن فرزندان از مادر نماید اما این امر صحت ندارد. چرا که بر اساس قانون مدنی، در صورت فوت یکی از والدین، حضانت به عهده دیگری که زنده است قرار خواهد گرفت.
• البته، حضانت فرزندان گاهی مستلزم پرداخت هزینه‌های معاش آن‌ها و به عبارتی، پرداخت نفقه فرزند نیز است. دراین‌صورت این سوال مطرح می‌شود که در صورت فوت همسر، آیا زن موظف به پرداخت نفقه به فرزندان خود نیز است؟ پاسخ به این سوال منفی است؛ با این توضیح که در صورت مرگ پدر، ابتدائا جد پدری موظف به تامین مخارج نوه‌های خود بوده و می‌بایست نفقه آنها را بپردازد. اما درصورتی‌که جد پدری زنده نباشد یا توانایی پرداخت نفقه نداشته باشد، این وظیفه و تکلیف به عهده مادر خواهد بود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی چرا ارث مردان بیشتر از ارث زنان است؟ مطالعه کنید.